7’ncı Yüzyıldaki Türk Anıtının 12 Satırı Çözüldü!.

Moğolistan’da bulunan Türk adının geçtiği en eski anıt olan İlteriş Kutluğ Kağan Anıtı’nın ön yüzündeki 19 satırdan 12’si çözüldü. Henüz ön okuması paylaşılan yazıttan kelimeler: “İnek yılının dokuzuncu ayı”, “tanrı oğlu”, “Kutlug Kağan: Türk”, “tümen: on bin”

Merkezi Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da yer alan Uluslararası Türk Akademisi (TWESCO), Moğolistan’ın Ötüken bölgesinde yürüttükleri bilimsel kazı çalışmaları sonucunda keşfedilen İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı’nın kurucusu ve Bilge Kağan ile Kül Tigin’in babası İlteriş Kutluğ Kağan’ın 7. yüzyıla ait yazıtının ön okumasını paylaştı.

Akademi Başkanı Darhan Kıdırali’nin sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşıma göre, 70 santimetre yüksekliğe ve 19 santimetre genişliğe sahip yazıtın her iki tarafında da metin yer alıyor..

Yazıtın ön tarafında bulunan 19 satırın henüz 12 satırı okunabildi. Bunlar sırasıyla “inek yılının dokuzuncu ayı”, “tanrı oğlu”, “Kutlug Kağan: Türk”, “erkek çocuklarım, köz”, “bizim güzel”, “etdim: bizim yabancı erler”, “yerde”, “tümen: on bin”, “işimi gücümü ver”, “tayin ettim (unvan verdim)”, “tamamı eşitti” kelimelerinden oluşuyor..

Kıdırali, henüz sadece yazıtın ön okumasını paylaştıklarını, en kısa zamanda metnin tamamını yayımlayacaklarını söyledi. İlteriş Kutluğ Kağan’ın 7. yüzyıla ait yazıtının, oğulları Kül Tigin ile Bilge Kağan anıtlarına benzediğini kaydeden Kıdırali şöyle konuştu: “Burada ejderha, kurt başı karışımı mitolojik varlıklar, resimler ve Türk ve Soğd yazısı bulundu. Yazıttaki ifadeler aynı Kül Tigin ve Bilge Kağan’daki sözler gibi ama birinci ağızdan yani İlteriş Kutluğ Kağan tarafından söylendiği için (Türk yazı tarihini) daha da ileriye götürmektedir. Etrafında 51 balbal taş bulundu ama kafataslarını kırmışlar. Hatta yazıtı (İlteriş Kutluğ Kağan yazıtı) bile ortasından bölmüşler.” dedi.. (AA)