Gerçek Benlik vs. İdeal Benlik
“Ben bunu yapamam”
“Üstesinden gelebilir miyim bilmiyorum”
“Halledemeyeceğim galiba”
“Bu sınavı da kazanamayacağım”
“Hayallerimi gerçekleştiremeyeceğim”
Gün içinde yapmak istediğimiz bir hamle ya da gerçekleştirmek istediğimiz bir plan üzerine kaç kere içten içe kurarız bu cümleleri. O kadar kendimizi bu cümlelere alıştırırız ki yapmak istemekle yapamayacağına inanmak arasında ışık hızıyla bir geçiş olur zihnimizde. Kendimize dair inancımız öyle bitmiştir. Kendimize bu kadar inançsız davranmanın suçlusu da biz değiliz aslında. Bize çocukluğumuzdan beri bir şeyleri yapamayacağımız veya birinin yardımı olmaksızın yapamayacağımız bir şekilde nakşedilmiştir. Belki kendi kendimize kumdan bir kale bile yapamamışızdır, başımıza bir şey gelir diye ekmek almaya bile gitmemişizdir. Belki de bunları ebeveynlerimizin denetimi veya baskısı altında yapmışızdır.
Hamlelerimiz öncesi, bir uygulamanın ilk kurulumunda kullanıcıyı yönlendirmesi ve uygulamayı tanıtması gibi kısa bildiriler yapılmış, tercihler önceden belirlenmiştir. Böylece karar vermeyi ve istediğimiz için bir taşın altına elimizi koymayı öğrenememişizdir. Öğrenemeyince de yapamam sanar ya insan. Bu yapamam sanmaları da benliğine iyice yerleştirir ve kendi benliğine dair algısı çok düşük olur.
Herkesin hedeflediği, olmak istediği ve belki de imrendiği bir ideal benlik vardır. Cesur olsam, istediğim mesleği yapabilsem, başarılı olabilsem, sevilsem ve sevsem… Herkes farklı tahayyül eder ideal benliğini. Farklı bir yerde daha iyi, başarılı, özgüvenli, mutlu olmanın hayalini kurar. Ama kendisine dair algısı o kadar düşüktür ki bu iki benlik -gerçek benlik ve ideal benlik- arasında dağlar kadar fark vardır. Fark açık oldukça ideal benlik daha yüceleşir ve ulaşılmaz bir hal alır.
Her bireyin ideal benliğinin olması, kendini geliştirmesi ve erdemleri kişiliğinden bir parça haline getirmesi açısından çok önemlidir. Ancak kişinin ideal benliğine erişmesi ve kendini gerçekleştirmesi için gerçek benliğinin farkında olması ve beslemesi, düşük benlik algısından kurtarması gerekmektedir.
Ufak yanlışlar sizden bir şey götürmez ama size çok şey kazandırır. Yanlışlar aslında kazançlara dönebilecek tecrübeler olduğunu öğretebilir size. Kendinize yanlışlarınızdan öğrenmek için şans verirseniz yanlışlar sizi zedeleyemez hale gelir. Başarısızlıklar yeni başarılar getirir size. Bir çocuğun düşe kalka yürümeyi öğrenmesi gibi yanlış yapa yapa yanlış yapabilmeyi öğrenirsiniz. Yanlış yapabilmeyi öğrenmek ise size denemeyi öğretecektir. Cesaret ve öz güven beraberinde size göz kırpacaktır.
Korkma, dene. Yanlış yap, yeniden dene. Şuan kötü olan bir şey müdahale edilmeksizin daha iyi olmayacaktır. Hayatına dokun, ilerle. Çok değerlisin, sevgiyle kal.
Anahtar Kelimeler
Benlik, Düşük Benlik, Gerçek Benlik, İdeal Benlik