ORTADOĞU KRİZİNDE KATAR’IN ARABULUCULUĞU

Ortadoğu Krizinde Katar’ın Arabuluculuğu:

İsrail ile Hamas arasındaki savaşın zirvesinde, iki taraf arasındaki ateşkes müzakerelerinde ve rehine değişiminde arabulucu olan Katar’ın rolü hakkında çok fazla konuşma yapılıyordu.

Bu başarılı arabuluculuğun öncesinde, Katar‘ın ülkeler arasındaki veya ülkeler ve silahlı gruplar arasındaki savaşlarda ve rehine krizlerinde arabuluculuk yapma konusundaki birçok deneyimi vardı.

Yüzölçümü 11,6 bin kilometre kareyi geçmeyen Katar, nüfuzunu dünyanın en büyük ve en güçlü ülkelerine kadar yaymış, aynı zamanda bu ülkelerle düşmanları arasındaki güçlü ilişkileri de sürdürmüştür.

Belirtmek gerekir ki ABD Enerji Bakanlığı’nın 2023 yılının ilk yarısına ilişkin istatistiklerine göre Katar, ABD ve Avustralya’dan sonra dünyanın üçüncü büyük sıvı doğal gaz ihracatçısı haline geldi. Öte yandan Katar ve ABD arasında imzalanan silah ve eğitim anlaşmalarına ek olarak, ABD’nin en büyük tehdit olarak gördüğü İran’ın komşusu Katarla aralarında kurulan ittifakının önemi de artarak devam eder. Diğer taraftan Katar da, Avrupa haritasındaki topraklarını genişletiyor.

Nitekim İngiltere’de de pek çok otel ve mağaza gibi gayrimenkulü satın almış durumdadır. Böylece tahminen on milyar sterlinden fazla yerin sahibi ve en yüksek binadaki en büyük paya sahip. Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın raporlarına göre de Fransa, Katar’ın dış yatırımlarından aldığı 25 milyar avroluk (27 milyar dolar) pay bakımından da ikinci sırada yer alıyor.

Devletler genellikle bir çatışmada bir tarafı ya da diğerini seçmek zorunda kalırlar. Ancak Katar sıklıkla iki taraf arasındaki konumunu ve taraflarla ilişkisini sürdürmeyi başarmaktadır.

Hamas ile İsrail arasındaki çatışmada ise durum biraz farklı. Katar, İsrail’le doğrudan ilişki kurmuyor ancak yan kanallar aracılığıyla iletişim kuruyordu. Aynı zamanda 2012’den bu yana başkenti Doha’da, İsrail açısından Hamas’ın siyasi liderliğini benimsiyordu. En son 2021’de olmak üzere önceki savaşlarda İsrail ile Filistin arasındaki ateşkes anlaşmalarında arabuluculuk yapmıştı. Doha ayrıca 2012 yılında El Fetih ile Hamas arasındaki uzlaşma anlaşmasına da arabulucu oldu.

Katar, bölgedeki siyasal İslam eğilimlerine bağlı grupları desteklemekte ve bunu bölgedeki sahip olduğu kimliğin ayrılmaz bir parçası olarak görmektedir.

Nitekim Katar’ın İslami gruplarla bu ilişki üzerine kurduğu ideolojik bir birlik de bulunmaktadır. Ancak Katar’ı harekete geçiren şeyler arasında ülkenin dış ilişkileri açısından gözettiği çıkarları ve büyük krizlerde arabulucu olarak bulunma isteğinin bulunabileceğini de belirtmek gerekir. Bu konuma ulaşmak için Katar, ülkeler ve benzer gruplarla iyi ilişkiler sürdürmeye çalıştı. Nihayetinde çatışan taraflarla olan bu ilişkiler, son derece gergin bir bölgede yer alan Katar’ın güvenliğine de hizmet etmektedir.

KAYNAK: BBC NEWS ARAPÇA

MiratHaber.com – YouTube