Bu yıl Dubai’de düzenlenen 28. Birleşmiş Milletler Taraflar Konferansı’nın (COP28), belirtilen tek bir ana hedefi vardı. “Küresel ısınmayı 1,5 santigrat derecenin altında tutmak için küresel sistemdeki gidişatı yeniden rayına oturtmak”. Ancak son tartışmalar bitip gerilim başlayınca söz konusu işleyiş planı tehlikeli bir duruma girdi.
Zirvede büyük ölçüde bir uzlaşmaya varılamadığını belirtmek gerekir.
Zirveye ait olan yayınlanmış metnin ilk taslağı, fosil yakıtların yakılmasının “aşamalı olarak durdurulması” yönünde bir söylemde bulunulduğunu görmeyi bekleyen birçok ülkeyi kızdırdı ve şok etti. Nihayet on birinci saate kadar süren görüşmeler, “fosil yakıtlardan uzaklaşma” konusunda daha yumuşak bakış ifade eden bir anlaşmayla sonuçlandı.
Son dakika anlaşmasına rağmen Bolivya ve Samoa gibi ülkeler, anlaşmanın gelişmiş ülkelerin fosil yakıtlardan uzaklaşmaya öncülük etmesini gerektirmediği yönündeki endişelerini dile getirdi. Gelişmiş ülkeler zaten petrol, gaz ve kömür kullanımından ekonomik olarak faydalanırken, tüm ülkelerden bunu aynı anda yapmalarını beklemenin haksızlık olduğunu söylüyorlar. En önemlisi de ülkelerin söz konusu dönüşümü gerçekleştirmesi için gereken fonlar henüz sağlanamadı. Zirveden yayınlanan metinde yalnızca yoksul ülkelerin fosil yakıtlardan uzaklaşıp iklim değişikliğine hazırlanmaları için daha fazla finansmana ihtiyaç duyulduğuna değiniliyor.
Öte yandan fosil yakıtların aşamalı olarak durdurulması konusunda tartışma çıkmasına rağmen yüzden fazla ülke, 2030 yılına kadar dünyanın yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarmayı kabul etti.
Zirve’ye gösterilen tepkiler yalnızca bunlarla kalmadı. 12 yaşındaki iklim aktivisti Lycypriya Kangujam, Dubai’deki Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP28) sahneye çıktı. Nitekim sağlık ve birçok alanda yapılacak küresel değişikliklere oldukça ihtiyaç duyan ülkeler için, Kayıp ve Hasar fonu oluşturulduğu belirtilmişti. Ancak bu fondan sağlanacak düzenlemeler konusunda zirvede verilen sözlere rağmen uzmanlar da, fonun Küresel Güney’in ihtiyacının çok altında kaldığını söylüyor.
Haber Çevirisi: Songül Baylu
https://www.bbc.com/arabic/articles/cjegd5lv098o
MİRATHABER.COM – YOUTUBE