Adetli veya Lohusa Olan Bir Kadın İrşad Faaliyetleri İçin Camiye Girebilir mi?

“Hiç bir hayızlı veya cünüp mescide giremez” (İbn Mâce, Tahâre, 92; Dârimî, Vudû’,116) hadisiyle amel eden âlimlerimize göre hayızlı kadının zaruri durumlar dışında mescitlere girmesi caiz görülmemiştir. Zaruri durumlar dışında mescide girmek, orada eğleşmek ve itikâfa çekilmek de caiz değildir.

Şâfiî ve Hanbelîler, aybaşı ve lohusa olanın mescidi kirletmeyeceğinden emin olması halinde, mescitten karşıdan karşıya geçmesini câiz kabul etmişlerdir. Çünkü necaset ve başka şeylerle mescidi kirletmek haramdır. Hz. Peygamber (sav)’in, Hz. Âişe (R.anha)’ya böyle bir izin verdiği nakledilmektedir: “Rasulullah (sav): ‘Bana mescidden seccademi ver’ dedi. Ben ona; ‘Hayızlıyım’ deyince şöyle buyurdu: “Senin aybaşı olman elinde olan bir şey değildir.” (Müslîm, Hayz, 1-13; İbn Mâce, Tahâre, 120).

Meymune (R.Anha) da şöyle demiştir: “Bizden herhangi birisi aybaşı olduğu halde seccadeyi alır, mescide girer ve sererdi.” (Nesâî, Tahâre, 172, Hayz, 18)

Bu son iki hadise rağmen hayızlı kadının mescide girip orada kalması, Hanefîler de dâhil fakihlerin çoğunluğuna göre câiz değildir. Bununla birlikte bazı İslâm bilginleri, kadınların özel hallerinde mescide girmelerinin hükmü konusunda farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. Bunlara göre; Rasulullah (s.a.v.) gayri müslimleri dahi mescide almıştır. Buna göre, cünüp kimselerin temizlenmeleri kendi isteklerine bağlı ise de; adetli ve lohusa bayanların temizlenmeleri iradelerine bağlı olmadığından, bu durumdaki bayanların, başta irşat faaliyetleri olmak üzere, camide yapılan dini içerikli hizmetlerden yararlanmak amacıyla camiye girmelerinde bir sakınca bulunmamaktadır.

Bu konuda Diyanet İşler Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun mütalaası şöyledir:

“Dini Soruları Cevaplandırma Komisyonunca değerlendirilen “Hayızlı ve Nifaslı Kadınların Mescide Girmeleri” konusu görüşüldü:

“Günümüzde hac ibadeti, şartlar gereği sınırlı bir zaman diliminde gerçekleştirilebilmektedir. Hac için gelen kadınlar, bu süre içerisinde hayız ve nifas gibi kendilerine özgü özel bir hal ile karşı karşıya kalabilmektedirler. Şartlar gereği ömründe bir defa hac yapma fırsatı yakalayan kadınların özel durumlarında Mescid-i Nebevi ve Mescid-i Haram’ı ziyaret etmeleri, dua ve zikir amacıyla mescitlere girebilmeleri, günümüzde çözüm bekleyen önemli bir dini problem olarak gözükmektedir.”

“Kadınların adetli iken mescide girmeleri, İslam âlimlerinin çoğunluğu tarafından caiz görülmemektedir. Ancak bazı âlimler bunu caiz görmektedirler. Bu görüşten hareketle, hacda adetli iken dua, zikir ve istiğfar ile meşgul olmak, Kâbe’yi seyretmek veya Hz. Peygamberi ziyaret etmek gibi amaçlarla Harem-i Şerif’e ve Mescid-i Nebevî’ye girmek isteyen adetli hanımların, buna cevaz veren âlimlerin görüşleri doğrultusunda amel edebilecekleri oy çokluğu ile mütalaa edilmiştir.” (DİB Din İşleri Yüksek Kurulu, 2009/116 nolu kararı.)

Kur’an öğrenen ve öğreten adetli kadınlar için de durum böyledir. Nitekim Malikiler bu konuda şöyle derler: “Kur’an öğrenen ve öğreten ergen kimse için Kur’an’a dokunmak veya taşımak caizdir. İsterse bu, adetli veya lohusa bir kadın olsun. Şu kadar vardır ki, cünüp için bu caiz değildir. Çünkü cünüplüğü gusül veya teyemmümle ortadan kaldırmak kişinin elindedir. Fakat âdet ve lohusalığı kaldırmak kadının kendi elinde değildir.” (Bak: Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, c.1, s.214).

Konuya bu açıdan bakıldığında,  -Müslim’in naklettiği yukarıdaki Hz. Aişe hadisinde de dile getirildiği gibi- ellerinde olmayan sebeplerle adetli ve lohusa olan kadınlarımızın camilerdeki irşat faaliyetlerinden mahrum edilmemeleri maslahata daha uygundur.

Musab SEYİTHAN

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi