Yaptığımız bu açıklamadan hareketle ifade edelim aziz kardeşlerim; ana baba ile olan ilişkiler, arkadaş ilişkilerine benzemez, benzememelidir. Eş ile ilişkilere benzemez, benzememelidir. Müşterimizle, öğrencilerimizle, öğretmenlerimizle ilişkilerimize benzemez, benzememelidir. Ana babayla ilişkiler “Allah görüyor” bilgisi ve bilinci içinde yapılmalıdır. Son derece önemlidir.
Bismillahirrahmanirrahim
Yüce Rabbimiz bizleri yaratırken ve de ilk büyük nimetlerini bizlere ikram ederken analarımızı babalarımızı da aracı kılmaktadır. Bunun içindir ki yüce Mevla’mız İsra suresinin 23. ayetinde kendisine ibadet etmekle yükümlü olduğumuzu bildirirken ardından ana babaya ihsanı da emretmektedir. Değindiğimiz ayeti kerimede Mevla’mız söyle buyurur: …
“Rabbin yalnızca ve yalnızca kendisine ibadet etmenizi ve bir de ana babaya ihsan etmenizi emir buyurdu…”
Burada, sürekli olarak değindiğimiz ibadetin tanımı konusuna işaret etmeden geçemeyeceğim. İbadet Rabbimizin her bir emrine ve her bir yasağına itaat etmektir. Ana babaya ihsan emri de Rabbimizin Kur’ani buyruğudur. Bunun içindir ki ana babaya ihsan da Rabbimizin emri olduğu için Rabbimize ibadettir.
Güzel kardeşlerim; dikkatlerinizi çekmek isterim. Ana babaya itaat değil de ihsan emredilmektedir. Açıklayacağım. Gerçi itaat de ihsan olarak görülebilir ama aralarında farklar vardır.
İhsan’ın Üç Anlamı
İhsan üç anlamı içermektedir. Bir işi “Allah görüyor” bilgisi ve bilinci içinde yapmaktır. Bu birinci anlamdır. İkinci anlam; “ yapılan işi güzel yapmak” tır. Üçüncü anlamı ise “maddi ve manevi iyiliklerde bulunmak” tır.
Yaptığımız bu açıklamadan hareketle ifade edelim aziz kardeşlerim; ana baba ile olan ilişkiler, arkadaş ilişkilerine benzemez, benzememelidir. Eş ile ilişkilere benzemez, benzememelidir. Müşterimizle, öğrencilerimizle, öğretmenlerimizle ilişkilerimize benzemez, benzememelidir. Ana babayla ilişkiler “Allah görüyor” bilgisi ve bilinci içinde yapılmalıdır. Son derece önemlidir. Onlara karşı sözlerimiz davranışlarımız ve işlerimiz güzel olmalıdır. Güzel olmak durumundadır. Zengin de olsalar, fakir de olsalar ana babaya maddî ve mânevî iyilikler sürekli olmalıdır. Ana baba zengin olabilir ama ihsan ile yükümlü olduğumuz için onlara hediyeler almalı, gönüllerini ve dualarını kazanmalıyız.
Analar Babalar da Çocuklar Gibi İlgiye Muhtaçtırlar
Analar babalar da çocuklar gibi ilgiye muhtaçtırlar, ilgi isterler, ilgi beklerler. Fakir iseler zaten nafakaları çocukları üzerinedir. Özellikle de erkek çocukların üzerindedir. Erkek çocukların babaların mirasından kız çocuklarına nazaran iki kat almalarının bir sebebi de fakirlikleri halinde ana babanın ihtiyaçlarını gidermekle yükümlü olmalarıdır. Kur’an-ı Kerim’de fakir ana babayı da içine alan akrabaya nafaka görevi İsra suresinin 26. ayetinde açıklanırken; “Akrabaya hakkını ver. Yoksula da ver, mültecilere de ver ama saçıp savurma” buyrulur. Burada nafaka hakkını verme emri erkekleri de kadınları da içine almaktadır. Ama daha bir erkekler yükümlüdür ana babanın nafakalarından.
**** Ali Rıza Demircan hocamızın sitemizde Cuma Sohbetleri Başlığı altında yayınlanan “Ana Babamıza İhsan da İbadet Görevimizdir” başlıklı yazısından alınmıştır.
Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi