Hiç şüphe yoktur ki, bütün aylar can ve mal dokunulmazlığına riayet gereken aylardır. Ama bu dört haram ay, içinde saldırılara/düşmanlıklara hiç mi hiç yer verilmemesi, barışın daha bir öncelenmesi, barış şartlarına daha bir uyulması ve barış aktivitelerine daha bir yer verilmesi gereken aylardır.
Recep Barış Ayıdır / Barış Aktiviteleri İle Kutlanmalıdır
Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de Tevbe sûresinin 36. âyetinde haram ayları ve bu aylardaki barışın evrenselliğini açıklamaktadır. Bu âyet-i kerîmede Rabbimiz şöyle buyurmaktadır:
“Allah katında, Allah’ın koyduğu yasaya göre, gökler ve yerin yaradılışından bu yana kameri ayların sayısı on ikidir. Bu on iki aydan dördü haram aylardır. Siz bu aylarda (Rabbinizin buyruklarına aykırı giderek) sakın ha nefislerinize zulmetmeye kalkışmayınız. Allah’a ortak koşanların sizinle topyekün savaştıkları siz de onlarla birlik içinde savaşın. İyice bilin ki Allah emirleri ve yasaklarına aykırılıktan korunanlarla beraberdir.”
Kur’an ile bildirilen dört haram ay, Peygamberimiz tarafında kamerî olan Recep, Zilkade, Zilhicce ve Muharrem ayları olarak açıklanmıştır.
Haram Ayların Özellikleri
Haram sözcüğü saygın / dokunulamaz anlamındadır. Haram aylar birbirilerimizin canları ve mallarına, hayvan haklarına ve doğal bitki örtüsüne saygı duymamız gereken aylardır. Özelde temel haklar ve özgürlüklerin çiğnenemeyeceği aylardır.
Bütün Aylar da Dokunulmazdır
Hiç şüphe yoktur ki, bütün aylar can ve mal dokunulmazlığına riayet gereken aylardır. Ama bu dört haram ay, içinde saldırılara/düşmanlıklara hiç mi hiç yer verilmemesi, barışın daha bir öncelenmesi, barış şartlarına daha bir uyulması ve barış aktivitelerine daha bir yer verilmesi gereken aylardır.
Haram Aylara İhtiyacımız
Kur’an-ı Kerim’e göre, bütün yeryüzü topluluklarına peygamberler gönderilmiştir. Yukarıda okumuş olduğumuz âyet-i kerÎmeden anladığımıza göre, dört büyük haram ay, yani barış ayı bütün peygamberlerin ümmetlerine tebliğ ettiği aylardır. Tarihi dönem şartları bir tarafa, yaşadığımız bu dönemde bile barış aylarına, bir diğer anlatımla barış dönemlerine, barış süreçlerine ne derece ihtiyaçlı olduğumuz bilinmektedir.
Rabbimizin emri olarak barış ibadettir. Hac gibi evrensel nitelikli ibadetlerin gerçekleştirilmesi için gereklidir. Barış istikrardır. Barış güvendir. Barış atılımdır. Barış yatırımdır. Barış ekonomik kalkınmadır. Dolayısıyla insanlar, toplumlar barış süreçlerine muhtaçtırlar. Rabbimizin arzusu tüm toplumlarda, belirlenen bu dört ayın barış ayı olarak algılanması ve uygulanmasıdır.
Kur’an-ı Kerim’de bu dört haram aya büyük bir önem verilir.
Haram Aylara Saygı
Rabbimiz Maide sûresinin ikinci ayetinde ”Ey İman Edenler! …eş-Şehrü’l-Haram olan dört haram aya saygısızlık yapmayınız…” buyurarak birbirilerimizin canları ve mallarına saldırıda bulunmamamızı emretmektedir.
Haram Aylarla Oynama Yasağı
Rabbimiz Tevbe suresinin 37. âyetinde, “Bu aylarla oynanarak öne alınması veya ertelenmesini (barış süreçlerini akamete uğratma anlamına) kâfirliğe açık günah…” olarak nitelemektedir.
Haram Aylarda Savaş Yasağı
Bakara suresinin 217. âyetinde de Rabbimiz şöyle buyrulmaktadır;
“…Ey Peygamber, de ki; bu haram aylarda savaşmak büyük günahtır, / Bu günahtan sakınınız.”
Ancak haram aylarda bizimle savaşanlarla savaşabiliriz. Bakara 194 şöyle buyrulur:
“Haram ayda yapılacak saldırıya Haram ayda karşılık verilir. Çünkü saldırmazlıklar karşılıklıdır. Kim size saldırırsa sizde onların saldırıları benzeri onlara saldırın. Allah’ın bu konudaki emirleri yasaklarına aykırılıktan da korunun. Bilin ki Allah aykırı gitmekten korunanlarla beraberdir.”
Haram Aylar Kalkınma Vesilesidir
Bir diğer âyette ise “Kâbe-i Muazzama’yla… birlikte bu dört barış ayının insanlığın maddi ve ahlâki kalkınmasına hizmet verecek dönemler” olduğu bildirilmektedir. (Maide 97)
Recep Ayı Barış Aktiviteleri ile Değerlendirilmelidir
Bu ayda bize düşen görev; canlara ve mallara daha bir saygıdır.
Can ve mal dokunulmazlığı üzerinde daha bir titremedir. Bu ayı bir taraftan umui ve barış içerikli dualarıyla geçirmeye çalışırken, diğer taraftan barış aktiviteleri olacak, sempozyumlara, panellere, radyo ve televizyon programlarına daha çok yer vermektir, böylece bu ayı halkımızın gündemine barış ayı olarak taşımaktır.
İslâm’da Barış Kalıcıdır
İslam dininde barış ilkedir. Savaş, şartları gerektiğinde meşrudur ama geçicidir. Kur’an-ı Kerim’de haklar ve özgürlüklere saygı duyulması, hukuki ve sosyal adalet uygulamalarına önem verilmesi de barışın sağlanılabilmesi içindir.
Barış Müslümanların her birinin günlük hayatında bile büyük bir yer tutması gereken eylemdir.
Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi