Karabağ Anlaşması Türk nihai zaferini Rus gücünün bölgede yeniden tesisine dönüştürüyor. Bunun gerçekleştiği o garip geceyi iyi incelersek, görünürdeki kaybımız kazanca dönüşür.
Prof. Dr. Kutluk Özgüven
Bir Türk klasiğidir, cephede kazanıp masada kaybetmek.
Karabağ anlaşmasının hem kısa hem uzun özeti de “Türkler savaştı, Rusya geldi oturdu”.
Temiz, sivillere dokunmayan, her provokasyona rağmen Ermeni sınırı ötesine geçmeyen ama dağlarda çok sayıda Türk evladının şehadetiyle ilerleyen büyük bir zaferin sonuçlarını alamadan, yani Karabağ temizlenemeden operasyonu masada bıraktık.
Kim ne derse desin, anlaşma Türkiye’nin de Azerbaycan’ın da tezlerine aykırı. Bakü uluslararası barış gücüne, hele hele sadece Rus gücü konuşlanmasına karşıydı. Bakü bir iki günde alacağı Hankendi’nin Ermeniler’de kalmasına karşıydı. Bakü de Ankara da Nahçıvan-Azerbaycan’ın bir toprak değişimiyle birleşmesini isterdi, Rus askeri denetimiyle değil.
8 Kasım’da düğmeye basıldı.
8 Kasım akşamı Rus helikopter bir Azeri yetkilinin emriyle Ermenistan üzerinde düşürülünce ilk kez Rusya’ya resmi müdahale hakkı ortaya çıktı. Putin çok hazırlıklı biçimde hemen Azerbaycan’ı tehdit etti.
İlginçtir aynı dakikalarda Ankara’da devletin zirvesini felç eden anormal bir istifa gerçekleşti. Cumhurbaşkanı’nın damadı ve Maliye Bakanı Albayrak, daha kurumsal olan twitter değil de gençlerin yoğun kullandığı sosyal medya İnstagram hesabından, ekibinin FETÖ’cü olmadığı imalarını içeren tuhaf bir mesaj atıp istifa etti. Buna devletten ilk tepki hesabının ele geçirildiği iddiaları oldu. Pazar günkü istifa Salı sabah çözümlenebildi. Türkiye için Rusya ile savaşa varabilecek en yaşamsal stratejik anlar geri plana kaydı. Yüzyıllsrca etkisi olacak tarihi bir anlaşma ikinci plana düştü. Bütün her şeyini kayınpederine borçlu bir gencin garip davranışı, ona övgüler düzme ihtiyacı hissedenlerin mesaj yarışı ana konumuz oldu. Zafer elimizden kaçtı.
Zamanlama ilginçti.
Belki de bu, yani Türkiye’nin Hazar Denizine çıkışına set koyma operasyonu, sadece Rusya değil, bunlar fazla güçlenmesin diyen Batı’nın ve Azerbaycan’da etkin İsrail’in de onayıyla gerçekleşti.
Ancak ne olduysa oldu, Rusya buna fazla hazırlıklıydı. Bütün unsurlarını bir anda devreye sokup Reis’in dikkatinin başka konuya odaklanmasını kullandı. Helikopterinin düşmesini savaş nedeni olarak kullandı. Azerbaycan hükümetindeki unsurlarını kullandı. Bunlara ek olarak Rusya’ya ait olmayan başka unsurlar da kullanıldı.
Türklerin büyük bir zaferi yarım kaldı.
Moskova hem Batı kampının çocuğu Paşinyan’ı kendine tabi kıldı, hem Ermenistan’da kaybolan hükümdarlığını tesis etti, hem Türkiye’nin ilerlemesini durdurdu, hem de 30 yıl sonra ilk kez Azerbaycan’a Laçin’de tugay dolusu asker ve tankları içeren bir üs kurma hakkını aldı, beş yıllığına bizimle Azerbaycan arasına geldi oturdu. Kaldır kaldırabilirsen.8-9 Kasım gecesi, yıllarca araştırılıp incelenecek, bu yapılırken Türkiye ve Azerbaycan içindeki unsurları de ortaya dökecek çok uzun bir geceydi. Kişilerin aslında ne olduğu kriz anlarında ortaya çıkar.
Prof. Dr. Kutluk Özgüven