Elazığ’da Sular Çekilince Ortaya Çıktı: Şimdi Müzede Sergilenecek

Elazığ’ın Keban ilçesinde elektrik üretimi ve sulama amacı ile sene 1965’te yapımına başlanan Keban Baraj Gölü, yaklaşık 47 sene önce su tutmaya başladı. Baraj göletinin dolması ile beraber bölgedeki pek çok yerleşim yeri ve Çemişgezek’te bulunan Pulur Sakyol ile Yeniköy höyükleri su altında kaldı.

Bu sene ise yurt genelinde yaşanan kuraklık ve aşırı buharlaşma sebebiyle baraj suyunun çekildiği bölgede, binlerce senelik tarihe ışık tutan bu iki höyük de gün yüzüne çıktı. Valilik koordinesinde çalışma yürüten Tunceli Müzesi Müdürlüğü ekipleri de höyüklerin son durumu hakkında bilgi sahibi olmak için bölgede detaylı inceleme yaptı.

İNCELEMEDE BAZI ARKEOLOJİK BULGU VE KALINTILARA RASTLANDI

Müze Müdürü Kenan Öncel gözetiminde höyükleri detaylı bir şekilde inceleyen akademisyen Umut Parlıtı, arkeolog Özgür Şahin ve Ali Haydar İmre, bölgede halen pek çok arkeolojik bulgu ve kalıntının olduğunu belirledi.

Yapılan yüzey araştırması sonucu bölgede taş sanduka mezar, pişmiş toprak mezar, mimari yapı ve temelleri, pişmiş topraktan yapılmış çanak ve çömlek parçaları, obsidyen ok uçları, kazıcı aletler ve taş balta gibi tarihi eserlere rastlandı.

Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. Umut Parlıtı, Keban Baraj Gölü’nde suyun çekilmesiyle Pulur Sakyol ve Yeniköy höyüklerinin ortaya çıktığını ve yüzey araştırması yaptıklarını belirtti.

Höyüklerde yapılan detaylı incelemeler sonucu Kura-Aras Kültürü açısından önemli arkeolojik bulgular elde ettiklerini ifade eden Parlıtı, “Bunlardan en önemlisi Pulur Sakyol’un kuzeybatısında yer alan yerleşim içi mezarlığıydı.

Biliyoruz ki Kura-Aras kültürü Milattan Önce 3200 ve 2200 yılları arasında Kafkaslardan başlayıp bulunduğumuz coğrafyaya buradan da Suriye’ye kadar yayılım gösteren önemli bir kültür. Anadolu açısından da oldukça önemli. Bu yerleşim içi mezarlar elit mezarlar olması açısından önemli. En yakın buna benzer örneği Arslantepe’de bulunmakta” diye konuştu.

Parlıtı, höyüklerde yer alan mezarların son derece önemli arkeolojik veriler sunduğunu ve bu mezarların bir an önce arkeoloji dünyasına kazandırılması için kazı çalışmalarının yapılması gerektiğini belirtti.

“BURADA ŞU AN EN AZ ÜÇ SANDUKA, BİR ÇEVRİK MEZAR VAR”

Bölgenin 1970 senesinde yapılan Keban Barajı kurtarma kazılarından sonra unutulduğunu belirten Parlıtı, şu şekilde konuştu:

“Kura-Aras Kültürü’nün kuzey yayılımında en uç noktalarından birini Pulur Sakyol ve Yeniköy höyüklerinin oluşturması çok önemli ve bu açıdan kilit rol üstelenen merkezlerden birisi. Kazısı yapıldı ama maalesef üçte biri kazılmadan sular altında kaldı. Şimdi suların gelgit yaparak ortaya çıkardığı mezarlar bu açıdan oldukça önemli. Yani yerleşim içinde biz mezar olduğunu biliyorduk ama yerleşim içinde bir mezarlık olması ayrı bir durum. Burada şu an en az üç tane sanduka, bir çevrik mezar var.”