Bir grup bilim insanı, küresel ısınmanın etkisiyle eriyen Antarktika’daki buzul nedeniyle denizlerin ne kadar ve ne hızlı yükseleceğini daha iyi anlamak maksadıyla “dünyanın ulaşılması en zor yeri”ne gidiyor.
Otuz iki bilim insanı bugün, eriyen devasa Thwaites buzulunun Amundsen Denizi’ne bakan kritik alanını araştırmak için bir Amerikan araştırma gemisinde iki aydan uzun sürecek bir göreve başlayacak.
Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere, dünyanın en geniş buzulunu oluşturan ve hızla eriyen Thwaites’i incelemek amacıyla 50 milyon dolarlık ortak bir misyon üstlendi.
Araştırma grubunda bulunan İsveç’teki Göteborg Üniversitesi’nden okyanus bilimci Anna Wahlin, “Gelecekteki deniz seviyesinin yükselmesine ilişkin tahminlerde bu kadar büyük bir belirsizliğe sahip olduğumuzu söylememin ana nedeni Thwaites. Bunun sebebi, çok uzak bir bölge olması ve ulaşımın zorluğu. Buzul yapısı nedeniyle değişkenlik gösteriyor. Bu yüzden bu konuda endişeliyiz.” ifadelerini kullandı.
Wahlin, Thwaites’in “diğer buz kütlelerinden farklı göründüğünü” kaydederek “Neredeyse birbirine bastırılmış bir buzdağları kargaşası gibi görünüyor. Bu nedenle bunun diğer buz kütleleri gibi güzel, pürüzsüz ve katı bir buz parçası olmadığı giderek daha açık hale geliyor. Bu çok daha pürüzlü ve hasarlı.” dedi.
Thwaites’teki önemli buz-su ara yüzüne daha önce hiç kimse gitmedi. Wahlin, 2019’da robotik bir gemi kullanan bir gemiden bölgeyi keşfeden fakat karaya çıkmayan bir ekipte bulunmuştu.
Wahlin’in ekibi, 2019’da kullanılan Ran isimli büyük gemiyi ve Thwaites’in altına girebilmek amacıyla daha çevik Boaty McBoatface isimli drone olmak üzere iki robot gemisi kullanacak.
Gemideki bilim insanları su sıcaklığını, deniz tabanını ve buz kalınlığını ölçecek. Ayrıca buzdaki çatlaklar, buzun nasıl yapılandırıldığı ve buzulun dışındaki adalardaki mühür plakaları incelenecek.
Oregon Eyalet Üniversitesi buz bilimcisi Erin Pettit, Thwaites’in üç şekilde eridiğini ifade etti:
“Buzul, okyanus suyuyla aşağıdan eriyor. Buzulun kara kısmı, deniz tabanına bağlandığı yerdeki tutuşunu kaybediyor bu nedenle büyük bir yığın okyanusa çıkıp daha sonra eriyebilir. Son olarak da Thwaites’in buz sahanlığı, hasarlı bir araba ön camı gibi yüzlerce çatlak oluşturacak şekilde kırılıyor. Bu sadece bir yıl içinde oluşacak 10 kilometre uzunluğundaki çatlaklar sebebiyle en tehlikelisi.”
Araştırmacılar, buzulun küresel deniz seviyesi yükselişinin yüzde 4’ünün sorumlusu olduğunu ve daha fazla buz kaybetmesine sebep olan koşulların hızlandığını söylüyor.
Kıtadaki araştırma istasyonlarının hiçbirine yakın olmayan Thwaites, Antarktika’nın batı yarısında, Antarktika Yarımadası’nın doğusunda yer alıyor.
Thwaites’e Florida eyaleti genişliğindeki sahip olduğu buz miktarı ve erirse oluşturacağı potansiyel tehdit sebebiyle “kıyamet buzulu” olarak da isimlendiriliyor.