İngiltere’de Müslümanlar: Tarihi Bir Perspektiften – 3

“Tarihimizin Geçici Muhafızları”

Dokuz çocuğun en büyüğü olan Ahmed, Doğu Londra’daki Walthamstow’da Asyalı-Kenyalı bir anneden ve Pakistanlı “paslanmaz çelik endüstrisi nedeniyle Pakistan’ın Sheffield’i olarak sevgiyle bilinen” Vezirabad’dan bir babanın çocuğu olarak dünyaya geldi. İngiltere’nin miras dokusunu belgelemek ve paylaşmak amacıyla “bir şeyler yapma” motivasyonunun her zaman olduğunu ifade ediyor.

“Bu motivasyon, ailemin benim çocukluğumdan, Pakistan ve Kenya’da büyüyen hayatlarına, geçmiş yaşamlarına ve İngiltere’de bir ev kurma deneyimlerine dair hikayelerinin bir araya gelmesinden geldi.”

“Bazıları benden yaklaşık 15 ile 20 yaş küçük olan” farklı jenerasyonlardan kardeşlerin arasında büyümek, onun şunu fark etmesini sağlamıştı, “Hepimiz tarihimizin geçici muhafızlarıyız.”

Bu farklı jenerasyonlar arasındaki bağlantılar kurularak, paylaşılan fotoğraflar ve fotoğrafların arkasındaki hikayeler sayesinde başka türlü asla gerçekleşemeyecek sohbetler başlatıldı. Ahmed araştırılmadığı takdirde çoğu kişinin İngiltere’deki yaşamlarının ilk dönemini; mücadeleri ile fedakarlıklarının detaylarını paylaşmamayı tercih ettiğini keşfetti.

“Bunun mutlaka bir utanç duygusu ya da gurur eksikliği olduğunu düşünmüyorum, ancak konuşulmayan bir şeydi. Herkes kendi günlük işleriyle ve sorumluluklarıyla o kadar meşgul ki, geçmiş derinlemesine değil de sadece bazen laf arasında paylaşılabilir veya belgelenemez.” diyor.

Ahmed’in yaptığı gibi sözlü tarih projeleri genç jenerasyonların önceki göçmenlerin karşı karşıya kaldığı bazı “karmaşık seçimleri” daha iyi anlamalarını sağlıyor. Bunun bir misali ibadet mekanları ve camilerin inşasıdır. Ahmed savaş sonrası jenerasyonunun “hiçten gelişen bir topluluk inşa ederek çoğunluğu Müslüman olan ülkelerden gelen” kişiler olabileceğini söylüyor ve ekliyor, “fakat bu onların İslam alimleri, mimarlar ve tasarımcılar olduğu manasına gelmiyordu.”

Bu, daha sonra, diğer şeylerin yanı sıra, ilk Müslüman göç dalgasının yarattığı kadınların ibadet alanları için sınırlı alanı sorgulayan ve günümüzün camilerini kapsayıcı bir şekilde yeniden tasarlayan yeni nesil Müslümanlar aracılığıyla geldi.

Bir Arşivin Doğuşu

Ahmed’in nihai hedefi bir müze veya “müze tarzı” bir öğrenme alanı meydana getirmektir, ancak “tarihi değeri” olan “daha somut” bir şey oluşturmanın daha acil bir ihtiyaç olduğunu fark etti. Böylece EMHAI projesi hayata geçirildi.

“Arşivler bir mirasın üzerinde inşa edildiği ve benim topluluğumun yitirdiği şeyler. Kısa sürede arşivlerin bizim mirasımız olduğunu fark ettim.” Ahmed şimdiye dek, tarihi öneme sahip hatıraları ve kişisel yorumları toplayıp belgeleyen bir dizi kayıtlı röportajı ve 112 sözlü tarihi kaydetti. “İlk başladığımızda zordu, insanların bir röportajı kabul etmesi haftalar ve aylar alıyordu. Onlara bunun neden gerekli olduğunu ve neden bunu yaptığımızı açıklamak da zordu.”

HABER: ZEHRA KAYA