Türk Devletleri Teşkilatı’nın Semerkand’da buluşmasından hemen sonra Fergana Haber Ajansı, Özbekistan Dışişleri Bakanı Nurov’un; Afganistan’a bir çatı altında yardım teklifi sunduğunu aktardı. Bölgedeki hareketliliği bir kaç haftadır okuyucularımıza aktarmaktayız. Coğrafyada yükselen tansiyon ve gelişmeler Türkistan’ı dünyada daha da göz önüne getirmişti. Nitekim bir kaç haftadır gerek Çin’in politik ve ticari hamleleri gerek de Rusya’nın bölgedeki güç ve nüfuz kaybı haber başlıkları arasında yer almaktaydı.
Olası gerginliklerin ve muhtemel ticari işbirliklerinin hemen öncesinde somut bir adım olacak biçimde yıldırım hızıyla Semerkand’da düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı’nın kurultayını görmekteyiz. Türkiye’nin önderliğinde gerçekleşen böylesi bir toplantının dünyaya verilen önemli bir mesaj olmasının yanı sıra, Türk Dünyası için de anlamlı bir eylem olduğu aşikardır. Bölgede son günlerde ciddi bir hareketlilik mevcut ve basın organları dikkate alındığında Türkiye’nin hamleleri en çok yankı bulan eylemlerdir.
Özbekistan, yakın dönemde Kırgızistanla ilişkilerini geliştirmek için 50 otobüs hediye etmiş ve ABD de kendilerine 50 zırhlı muharebe aracını hibe olarak göndermişti. Yakın zamanda Afganistan’ın Taliban yönetiminin eline geçmesi ve Özbekistan sınırına yakın bölgedeki huzursuzluklar Özbekistan’a da sıçramak üzereydi. Taliban’ın gerek kuzeydeki Türkmen ve Özbek halkları gerek de Hazara gibi Moğol Bakiyesi kavimleri geçmişte taciz ve baskı ile yıldırdığı coğrafyanın bir gerçeğidir. Hatta bu durum kuzeydeki devletleri de oldukça tedirgin etmekteydi. Bütün bu durumlara binaen TDT buluşmasında Özbekistan Dışişleri Bakanı Nurov’un Taliban’ın politikalarını ve Afgan halkının durumunu barışçıl yollarla çözülmesi gereken bir mesele olarak gündeme getirdiği görüldü.
Özbekistan’ın, Taliban yönetimine de barışçıl bir yaklaşım içinde olduğu, bölgenin bayındır olması için Türk Devletleri olarak vazife almaya devam edeceklerini belirten Narov, Türk Halklarının, Afgan Milletiyle ortak bağları bulunduğunu vurguladı. Haberde açıklamaya ek olarak, Özbekistan’ın Pakistan’a uzanan demiryolu projesinde katkısının olduğu ve Taliban yönetimini hemen hiçbir ülke tanımazken Özbekistan’ın tanıdığı ve yine Özbekistan tarafından Afganistan’a insani yardımlar yapıldığı hatırlatıldı. Trans-Afgan demiryolunun Türk Halkları arasındaki bağları da kuvvetlendirileceği ısrarlı bir şekilde öne sürüldü.
Çeviri ve Yorum: Mehmet Turan