Murat KAYACAN

Nefs; insanın iç dünyasını, kişiliğini, kötü alışkanlıkların ve değersiz arzuların kaynağını ifade eden bir terim olarak kabul edilir. Bu kavramın Kur’an’da değişik kullanımları vardır. Sözgelimi meleklerin, “Haydi, canlarınızı kurtarın!” (el-En’âm 6/93) dediklerinde “ruh”; “Allah kendisi hakkında sizi uyarıyor.” (Âl-i İmrân...

Kur’an-ı Kerim, içerdiği kıssalar aracılığıyla insanlığa ahlaki ve sosyal dersler sunan bir kitaptır. Bu kıssalar arasında yer alan Yûsuf kıssası, edebi ve retorik açıdan dikkat çekici özelliklere sahiptir. Yûsuf Suresi’nde Hz. Yûsuf’un karşılaştığı iftiralar, zorluklar ve zindana atılması gibi olaylar,...

Bu yazıda kıssası Kur’an’da en ayrıntılı anlatılan peygamberlerden Hz. Yûsuf’un, Yûsuf 12/50.-51. ayetler bağlamında hapishaneden çıkmasının gündeme geldiği vakit nasıl bir tutum takındığı ve talep ettiği soruşturma sürecinin nasıl yürütüldüğü ortaya konulacaktır. Kıssanın bu bölümünden hareketle güncel mesajları sergileme amacıyla...

Melik’in Rüyası ve Hz. Yûsuf’un Ekonomik Kriz Yönetim Önerileri Bu yazı, Yûsuf suresi 47-49. ayetlerine odaklanmaktadır. Kur’an yorum tarihimiz ışığında amaçlanan şey, Hz. Yûsuf’un melikin rüyasından hareketle yaptığı yorumlardan günümüzde de geçerliliğini koruyan mesajları ortaya çıkarmaktır. Söylem analizi ve “Kur’an’ın...

Kur’an’ı doğru anlamada indiği ortamın özelliklerini bilmenin katkısı göz ardı edilemez. Bu bağlamda o döneme dair bir köşe yazısı düzeyinde bir gezinti faydalı olacaktır. Kur’an bir boşluğa değil, belli bir zamanda ve mekânda inmiştir. Bu perspektifle yapılacak bir Kur’an okuması,...

Kutsal kitaplarda yer alan Hz. Yusuf kıssası, önemli bir inceleme konusudur. Söylem analizi yöntemine başvurulan bu yazıda Yûsuf 12/45.-46. ayetler ışığında unutma ve hatırlama fenomenlerinin ele alınması amaçlanmaktadır. Hz. Yusuf’un hapishane arkadaşının onu unutma ve hatırlama süreci incelenecek ve bu...

Biyolojik içeriği, işleyişi ve amacı hakkında tam bir anlayışa sahip olmadığımız rüyalar, uyku sırasında ortaya çıkan fenomenlerdir. Farklı inançlar nedeniyle rüyalara ilişkin çeşitli bakış açıları ön plana çıkmıştır. Bu nedenle rüyalar, yorumlanmaya açıktır ve her zaman ilgi çekicidir. Eski Mısırlılar,...

Bu köşe yazısı, Hz. Yûsuf’un arkadaşlarının gördüğü iki rüyayı (Yûsuf 12/36) nasıl yorumladığını ve haksız yere hapsedilmesi karşısında özgürlüğüne kavuşma çabasını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda araştırma sorusu şudur: “Yûsuf 12/41-42. ayetler bağlamında Hz. Yûsuf’un hapishane arkadaşlarıyla yaşadığı deneyimlerin, klasik ve...

Bu yazı, Yûsuf sûresi 40. ayette geçen “birtakım isimlere tapınma” yanlışını, Hz. Yûsuf’un tebliğ aşamalarını ve “dosdoğru din”in ne anlama geldiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda ayet yorumlanırken Kur’an yorum tarihi dikkate alınmış bir söylem analizi yapılmıştır. Bu analiz sonucunda elde...

Hz. Yûsuf, İslam’ı tebliğinde oldukça dikkatlidir. Onun hapishane arkadaşlarıyla olan etkileşimi, örnek tutum ve davranış sahibi ataların izinden gitmenin önemine ve Allah’a şirk koşmanın yanlışlığına vurgu yapmaktadır. Bu yazıda Yûsuf sûresi 38.-39. ayetler bağlamında şu soruların yanıtları aranacaktır: “Hz. Yûsuf,...

Bu yazıda Yûsuf sûresi 12/37. ayetten hareketle Hz. Yûsuf’un, hapishane arkadaşlarının hidayete ermelerine vesile olma çabası ele alınmaktadır. Ayrıca, onun tebliğ stratejisinin, muhataplarını hidayete erdirmek ve şirk inancından uzaklaştırmak için ne denli etkili olduğu üzerinde durulmaktadır. Ayrıca “Allah’a inanmayan” kavimden...

Hz. Yûsuf’un hayat hikâyesi, iffet ve kulluk hassasiyetini ayrıca onun Allah’a olan güvenini öne çıkarmaktadır. Yûsuf sûresi 33.-34. Ayetler ekseninde bu yazıda yanıtları aranacak araştırma soruları şunlardır: “Günaha davet çağrılarına karşı Hz. Yûsuf’un tutumu ne olmuştur? Onun rabbine duası nasıl...

Manipülatif empati, çıkar temini amaçlı empati şeklinde tanımlanabilir. Bu yazı, Hz. Yûsuf’un kıssası bağlamında kötü niyetli kadın tarafından empatinin günahı meşrulaştırmaya nasıl alet edildiğini ortaya koymaktadır. Yazının amacı, günümüzde de hâlâ geçerli olan ahlaki konulara ışık tutmaktır. Konu ele alınırken...

Dedikodu, bir kişi veya bir grup insanın, başka insanların hakkında genellikle doğruluğu kanıtlanmamış veya belirsiz olan bilgileri yayma eylemidir. Bu eylemde haber kaynağının doğru olup olmadığı konusunda doğrulama süreci işletilmez. Ahlaki zaaf kaynaklı bu fiil, kişisel veya duygusal bir etkileşim...

Bu yazıda Hz. Yûsuf’u günaha teşvik eden kişinin doğru yola yönlendirilme şekli ve dedikodunun kötülüğün yaygınlaşmasındaki olumsuz rolü, Yûsuf sûresi 29.-30. ayetler bağlamında ortaya konulacaktır. Konu, klasik ve modern tefsirler ekseninde ele alınacaktır. Bulgulara göre günahkâr kimsenin Hz. Yûsuf’u günaha...

Bu yazı, Yusuf sûresi 26.-28. ayetler bağlamında Hz. Yusuf’un hayatındaki zorlu süreçleri, özellikle “kadın tuzağı” ve ardından gelen iftira sonrası adaletin sağlanmasını ele almaktadır. Amaçlanan şey, Hz. Yûsuf’un suçsuzluğunu kanıtlamak adına kadının ailesinden gelen adil şahitlik, akrabalık ilişkileri ve adalet...

Hz. Yûsuf’un ahlak dışı bir suça teşviki ve iftiraya maruz kalmasından söz eden Yûsuf sûresi 25. Ayeti konu alan bu yazıda olayların ve karakterler arasındaki ilişkilerin kompleks yapısı ele alınacaktır. Amaçlanan şey; söz konusu ayetten yola çıkarak Hz. Yûsuf ile...

Hz. Yûsuf köle olarak Mısır’daki Aziz’e satıldıktan sonra onu satın alan kişinin eşi nedeniyle zor bir imtihan geçirmiştir. Bu konu Yûsuf sûresinin 24. ayetinde vurgulanan önemli bir tema olarak öne çıkmaktadır. Bu ayet bağlamında bu yazıda Hz. Yûsuf’un sahip olduğu...