Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın kabine toplantısı sonrası ekonomiye dair yaptığı açıklamalar, piyasaları biraz olsun rahatlattı.
Döviz kurlarında büyük oranda aşağı doğru değişim gözlenirken, Bankalar Birliği Başkanı Alpaslan Çakar’dan da dikkat çeken açıklamalar ise peş peşe geldi.
Habertürk TV canlı yayınında son dakika açıklamalarında bulunan Alpaslan Çakar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından ardından piyasalara güven geldiğine vurgu yaparak şu ifadelere yer verdi.
“Benim için sürpriz olmadı. Kurun bu kadar yükselmesinin çok bir ekonomik temeli yoktu. Her şey biraz zamanın ruhu içinde değerlendirmek lazım.
Geçen sene pandemi çıktı farklı varyantları var. Pandemiyle tedarik zincirleri bozuldu, üretim aksadı, insanlar yatırımlarını öteledi dünya için konuşuyorum. Çin’de üretim ciddi anlamda aksadı. Navlun fiyatlarının artışı enerji fiyatlarında ciddi artışlar söz konusu oldu.
Petrol fiyatı 40 dolardan 85 dolara çıktı. Bizim ülkemiz gibi özellikle enerji ithalatçısı ülkelerde, iklim değişiklikleri dolayısıyla bütün dünyada tarımsal üretim kısmen aksadı bu da dünyada ciddi bir enflasyona neden oldu.
Enflasyonun yüzde 21 seviyesine geldiği ortamda hane halkı ve firmalar kendi pozisyonlarını korumak kaydıyla TL tasarruflarını farklı enstrümanlarda değerlendirmek istediler. Özellikle firmaların döviz alımlarının temeline bakıldığında döviz yükümlülükleri kapsamında döviz alırlar. Hane halkının döviz talebinin temel nedeni enflasyon karşısında parasının değerini koruma kaygısıydı.
Türkiye’de 5.4 trilyon TL mevduatımız var. Bu mevduatın yüzde 64’ü yabancı parada yüzde 34’ü TL’de. 2007-2008’lerde TL lehine yüzde 70’lere kadar çıkmıştı. 2000’lerde yabancı para lehine yüzde 60’larda görürsünüz.
Bu sisteme kamu ve özel bütün bankalar dahil olabilecek.
Sabah bizim şubeye geldiğinizde sizin 100 bin dolarınız olsun. Bugün itibariyle bozmak istediğinizde neticede bu bir ürün. Size belli bir vade vereceğiz. O vade sonuna geldiğinde kur hangi seviyedeyse biz o günkü kurdan paranızı değerlendiriyor olacağız.
Şu anda bu sisteme kamu bankaları hazır. TL’niz var. Bugün itibariyle TL’nizi şubeye gittiğinizde ben bunu vadeli mevduat olarak değerlendirmek ve şu vadeyle değerlendirmek istiyorum. TL’nizi alıyorsunuz TL faiz oranı neyse vade sonunda o anaparanızı ve vade sonundaki faizini alıyorsunuz. Bugünkü kur üzerinden belli bir vadeyle size size faiz oranı vereceğiz.
Buradaki vade konusu sizin tercihiniz çerçevesinde şekillenecek husus. Vade sonu geldiğinde bizim TL mevduat faiz oranı bugünkü getiriniz ile o günkü kur hangisi yüksekse ondan yararlanacaksınız. TL mevduat sahibi için bu.
Vade sonundaki Faizli bakiyenizle o günkü kur seviyesindeki paranızın geldiği nokta hangisi yüksekse onu alacaksınız. Yabancı para mevduatınız bozdunuz bugünkü kurdan yine belli bir vadeyle o ürünü aldınız. O ürünün vade tarihindeki kur bugünkü kur ya da o zamanki kur hangisi yüksekse o zamanki kurdan paranızı alırsınız.
Bu gece bozduranların bir kaybı olur mu? Yarın sabah TL’si olacak. Gelip o ürünü almak isteyenler imkandan yararlanma şansına her zaman sahip. En son 1 milyar dolar civarında bir para bozduruldu cumhurbaşkanının açıklamasından sonra şu ana kadar.”