BATININ İÇ YÜZÜ KARANLIK AMA İNSANLIK ÖLMEDİ

Hamas-İsrail savaşı, ABD’nin dünyaca ünlü üniversitesi Harvard’ı ikiye böldü.

7 Ekim’de patlak veren Hamas–İsrail savaşı, dünyada tartışmaları beraberinde getirdi.

Harvard ve New York Üniversitesinde yaşananlardan İsrail’i sorumlu tutan öğrencilerin başına gelenleri HaberTürk yazarı Oray Eğin, tartışmaları köşesine taşıdı.

Eğin’in “Nerede durmalı” başlıklı yazısı şöyle:

New York Üniversitesi hukuk fakültesi öğrencisi Ryna Workman önceki gün başkanı olduğu öğrenci grubuna bir mesaj attı. İsrail-Hamas savaşına gönderme yaparak “Bu muazzam can kaybının tüm sorumluluğu İsrail’e aittir,” diye yazdı. “Devlet destekli şiddet rejimi direnmeyi gerekli kılmıştır, Filistin direnişini kınamayacağım.” Türkiye’de olsa şaşırtıcı gelmeyebilir böylesi bir çıkış, hatta alkışlanır da. Ama New York Times’ın haberine göre bu mesaj Workman’a pahalıya mal oldu. Mezuniyetten sonra çalışmayı planladığı hukuk firması “değerlerimizle doğrudan çatıştığı” gerekçesiyle teklifini geri çekti. NYU da öğrencinin görüşlerinin okulu yansıtmadığına dair bir açıklama yaptı.

Hafta sonu Harvard’da da bir grup öğrenci yaşanan şiddetten dolayı İsrail’i sorumlu tutan bir mektuba imza attı. Önemli bir fon yöneticisi yöneticilerin mektubu imzalayanların kim olduğunu öğrenmek istediğini açıkladı; yanlışlıkla onlara iş teklifi yapmamak için. Harvard’ın başkanı Hamas’ı kınadığı açıklamasını yaparken kimi öğrencilerin bildiriye bilmeden imza atmış olabilecekleri de konuşuldu. Kampüsteki öğrenciler tepkiler üzerine mektuptan imzalarını çekmeye başladı, kimi öğrenci grupları özür diledi ya da pişmanlıklarını dile getirdi.

Bu gibi basit örnekler Amerika’da İsrail aleyhinde söz alanların mutlaka bedelinin ödeyeceği şeklinde yorumlanabilir. Amerikan devleti ne de olsa koşulsuz şartsız İsrail’in arkasında, değil mi? Oysa İsrail-Hamas savaşında Amerikan kamuoyunda belki de daha önce hiç görülmediği kadar serinkanlı ve objektif yaklaşımlar var.

KARA HAREKATINA KARŞI
New York dünyanın İsrail’den sonra en büyük Yahudi nüfusuna sahip şehri. Ama bu gerçek kentteki Yahudi nüfusunun İsrail’in her yaptığını desteklediği anlamına gelmiyor. Hamas’ın daha İsrail kurulmadan önce o bölgedeki kibbutz’larda yaşan, tarımla uğraşan masum insanları ve bir müzik festivalini hedef alması haklı olarak tepki çekti ve dünya kamuoyunu birleştirdi. Bu katliamı kınamamak doğaya aykırı.

Ancak bu başta Amerikalı Yahudiler olmak üzere tüm kamuoyunun İsrail’e açık çek verdiği ve Netanyahu’nun daha düne kadar görevde olan aşırı sağ kabinesinin her adımının onaylandığı anlamına gelmemeli. New York’taki Yahudi nüfusunun büyük bölümü zaten geleneksel olarak İsrail’e eleştirel yaklaşır; Hamas’ın saldırısının ardından doğal bir kenetlenme oldu ama bu Gazze’deki masum insanların yok sayılması anlamına gelmiyor.

New York Times’ın dış politika konusunda en etkili iki yazarı Tom Friedman ve Nicholas Kristof peş peşe Gazze’ye kara saldırısının ne kadar yanlış olacağını yazıyor. İkisi de başta Netanyahu olmak üzere Filistin halkını küçümseyen hatta hakaret eden İsrailli siyasileri eleştiriyor. Friedman’a göre Başkan Biden asla ve asla İsrail’in kara harekatına destek olduğunu söylememeli. Kristof ise şu anda Gazze’ye yapılan müdahaleyle Vietnam arasında bağlantı kuruyor ve “1968’de Amerikan Ordusu’nda bir binbaşının dediği gibi ‘kenti kurtarmak için yok etmemiz gerekti,’ yaklaşımını tekrarlamamalıyız,” diyor.

Bu objektif ve nispeten yeni yaklaşım Amerikan solunun etkisi. Özellikle Amerikan solunda İsrail’e yönelik sert eleştiriler, Hamas’ın saldırısının İsrail’in süregelen politikaları yüzünden gerçekleştiğine dair çok yorum var. Tıpkı öğrencilerin bildirileri gibi bu çıkışlar tepki çekiyor, zaman zaman karşılığında ufak bedeller de ödeniyor. Ama daha önce bu gibi itirazların dillendirilmediğini dahi göz ardı etmemek gerekiyor.

Başkan adayı da olan senatör Bernie Sanders de İsrail’in Gazze kuşatmasının “uluslararası hukukun çok ciddi ihlali”olduğunu söyledi. Sanders’ın Politico’ya konuşan eski dış politika danışmanı ve Center for International Policy yöneticisi Matt Duss da “ilerici solda herkesin güvenli ve saygın yaşamaları gerektiğine dair bir anlayış olduğunu” vurguluyor. “Beyaz Saray ve Amerikalı yetkililerden gelen açıklamalar fazlasıyla tek taraflı. İsrail’in elbette kendini savunma hakkı var. Filistinlilerin de var. Hamas’ın yaptığı korkunç, açıkça kınıyoruz. Ama Filistinlilerin onlarca yıldır işgal ve abluka altında olduğunu vurguluyoruz. Hamas’ın yaptığını haklı kılmıyor, ama bu şiddetin nereden çıktığını anlamamız gerek.”

CHICAGO’DA FİLİSTİN’E DESTEK
Öte yandan ABD’nin Chicago kentinde binlerce kişi Filistin’e destek için toplandı. Göstericiler, Filistin bayrakları sallayarak slogan attı. Odatv.com