Endonezya, salgın sırasında dijital otoriterliğe yaklaşıyor

Endonezya hükümeti pandemi döneminde artan hükümete yönelik eleştiriler ve saldırılar için sosyal medya uygulamalarını denetleyen sanal polis timi kurdu. Bu da ülkeyi dijital otoriterliğe yaklaştığı yönünde eleştirilere neden oldu.

Mirat Haber Ajansı

Endonezya, hükümeti eleştirenlere yönelik saldırılar ve ifade özgürlüğünün suç sayılmasının yeni zirvelere ulaşmasıyla 2020’de dijital otoriterliğe yaklaştı. Güneydoğu Asya İfade Özgürlüğü Ağı (SAFE.net) ve Uluslararası Af Örgütü Endonezya tarafından ayrı ayrı hazırlanan ancak dün aynı etkinlikte yayınlanan iki rapor, COVID-19 salgınının yetkililerin ülkedeki sivil alanı daraltmasına izin verdiğini ortaya koydu. SAFE.net icra direktörü Damar Juniarto, geçen yıl boyunca kolluk kuvvetlerinin Elektronik Bilgi ve İşlemler (ITE) Yasası ile ifade özgürlüğünü sınırlamak için ve yeni düzenlemeler tasarlayarak aşırı önlemler aldıklarını belirtti. Örneğin, 4 Nisan 2020’de, Ulusal Polis merkezi, memurlara internette devriye gezmeleri ve korona virüs hakkında yalan bilgiler yayan, Başkan veya yönetimine hakaret eden herkese karşı harekete geçmeleri talimatını veren bir genelge yayınladı. Polis, tartışmalı İş Yaratma Yasasının çıkarılmasına karşı ülke çapındaki protestoların ardından Ekim 2020’de benzer bir talimat yayınladı. Eski Ulusal Polis şefi Idham Azis, yetkililere siber devriyeler yapma, iş kanunu grevleri hakkında olumsuz duyguları yayma ve hükümeti itibarsızlaştıran konulara karşı bir karşı anlatı oluşturma emri verdi.

Örgütler, her iki politikanın da ifade özgürlüğü ihlallerinde artışa yol açtığını, Ulusal Polisin geçen yıl ITE Yasası kapsamında yaklaşık 4.800 vakayı araştırdığını belirtti. Bu arada Af raporu, bu arada, en az 157 kişinin olduğunu ortaya koydu. 15 aktivist ve dördü gazeteci olmak üzere geçen yıl ITE Yasasını ihlal etmekten tutuklanmıştı. Elli yedisi yalan haber yaymakla veya Cumhurbaşkanı ve yönetimine hakaret etmekle suçlandı. Af Örgütü, bunun son altı yılda en yüksek yıllık vaka sayısı olduğunu ifade etti. Papua’da iddia edilen tacizler gibi siyasi açıdan hassas konuları tartışan veya hükümeti eleştiren aktivistlere, akademisyenlere ve öğrencilere yönelik saldırılar da arttı.

Sanal polis ekibi kuruldu

Af Örgütü, Şubat 2019’dan Eylül 2020’ye kadar 201 insan hakları savunucusunun ve sosyal adalet liderlerinin çevrimdışı veya çevrimiçi olarak insan hakları ihlallerinin kurbanı olduklarını ortaya çıkardı. İnsan hakları bu yıl daha da aşınabilir. Af Örgütü’nün Endonezya ofisinden Ari Pramuditya, özellikle Şubat ayında suç niteliğinde saldırgan içerik barındıran sosyal medya paylaşımlarını takip etmek için bir sanal polis ekibi kurulmasının ardından, 2021 için ifade özgürlüğünün acımasız olduğunu belirtti. Yeni atanan Ulusal Polis Şefi Orgeneral Listyo Sigit Prabowo, geçen hafta endişeleri artıran polis şiddeti ve kibirle ilgili haberlerin yayınlanmasını yasaklayan bir bildiri yayınladı. Basın kuruluşlarından ve hak gruplarından gelen eleştirilerin ardından talimatı hızla geri çekti ve bir yanlış yorumlama nedeniyle özür diledi. Gerçek niyetinin polis memurlarına basın veya halk önünde şiddet ve küstahlığa başvurmamalarını tavsiye etmek olduğunu iddia etti. Mazeret halk tarafından talimat kadar kötü karşılandı.