Fatih Camii

Fatih Sultan Mehmet tarafından 1463-1470 tarihleri arasında dönemin mimarı Atik Sinan’a yaptırılmıştır. Bunun yanı sıra Topkapı bölgesinde bulunmaktadır. Fatih Külliyesi ayrıca 120.000 m²lik bir alan üzerine kurulmuştur. Medreseler, darüşşifa, tabhane, imaret, kervansaray, sıbyan mektebi, kitaplık, hamam, saraçlar çarşısı, han ve türbelerden oluşmaktadır.

Merkezde cami olmak üzere bütün binaların simetrik yerleştirildiği külliyede, caminin iki yanında medreseler bulunmaktadır. Ayrıca bunların önünde bir tarafta tabhane, öteki tarafta darüşşifa, bir çarşıyla bir hamam yer almaktadır. Fatih Camii ve Külliyesi ne yazık ki bütünü ile günümüze kadar korunamamıştır. Külliyenin içerisindeki yapıların bazıları tamamen kaybolmuştur. Bazılarının arsasına da 19. yüzyıl sonlarından itibaren yeni binalar yapılarak külliyenin özgün yapısı bozulmuştur.

Fâtih Külliyesi’nin malî durumunu gösteren kayıtlara göre 1489 – 1490 yıllarındaki geliri yaklaşık 1.5 milyon akçeydi. 30.000 duka altına tekabül eden bu gelir Ayasofya vakıflarının gelirinden çok daha fazla idi. Fatih döneminde külliyede görev yapanlardan 102 kişi camide görevliydi. Bunun dışında 168 kişi medreselerde, 45 kişi imarette, 30 kişi de şifâhanede vazifeliydi. Bunlardan başka gelirleri toplayanlar (câbîler) 21 kişi ve onarımla uğraşan işçiler 17 kişi idi. İmarette her gün 3300 ekmek dağıtılır ve en az 1117 kişiye iki çeşit yemek çıkartılırdı.

Fatih Külliyesi’nde yer alan binalar 1509, 1557, 1754, 1766, 1894 ve 1999 depremleri ile 1782 ve 1918 yangınlarında zarar görmüştür. 1509 yılında meydana gelen ve “küçük kıyamet” denilen depremde Fatih Camii kubbesinin hasara uğradığı, külliyenin darüşşifa, imaret ve medrese gibi yapılarında da ciddi tahribat olduğu bilinmektedir. 1557 ve 1754 depremlerinde yeniden hasar gören cami onarılmışsa da 1766 depreminde büyük kubbesi tamamen çöktüğü gibi duvarları da tamir edilemeyecek derecede yıkılmıştır. Sultan lll. Mustafa önce türbe ve Fatih Külliyesi’nin bazı binalarını yeniden yaptırmış, Fatih Camii’nin yeni bir plana göre aynı yerde inşası 1771 yılında tamamlanmıştır.

1999 Gölcük Depremi’nde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlanmış ve 2012 yılında yeniden ibadete açılmıştır.

Günün Terimi;

Harim: Yabancılara yasak olan, yabancılardan korunan mukaddes yer anlamına gelmektedir. Câmilerde toplu namaz kılınan iç kısım, ana mekândır.

MİRATHABER.COM – YOUTUBE