Fatma Serap KARAMOLLAOĞU: Toplumumuzda Kur’an Bilinci İçin Eğitim Şart!

Yaklaşık 25 senedir Arapça, tefsir, Kur’ân meali, belağat dersleri veren,belağat ilmi ile ilgili ders kitapları yazan, Kur’ân’ın anlaşılmasına ve hayatın merkezine alınmasına katkı sağlamak adına, “Türkçe Konuşanlar İçin Kur’ân’ı Anlayarak Okuma Rehberi 1 ve 2” kitaplarını hazırlayan Fatma Serap Karamollaoğlu hocamızla başlatmış olduğu, “Kur’ân Seferberliği” hakkında konuştuk. Karamollaoğlu, “Amacımız Kur’ân’ı aslıyla, mealiyle, tefsiriyle okumak, aramızdaki mesafeyi kaldırmak, günümüzü Kur’ân’la anlamlandırmak, Allah’ın bizden istediği gibi yaşamaya çalışmaktır” dedi.

Röportaj: Ziya GÜNDÜZ

Hocam öncelikle şu sorudan başlayalım. Kur’ân seferberliği nedir?

Kur’ân Seferberliği, günde en az yarım saat Kur’ân’la vakit geçirmek üzere planlanmış bir programdır. Bu yarım saati de günde bir cüz Kur’ân okumak fikrinden yola çıkarak belirledik. 25 senedir Arapça, tefsir, Kur’ân meali, belagat dersleri veriyorum. Ancak öğrencilerimin çoğuna günde 1 cüz Kur’ân okuma standardını yerleştiremedim. Geçen sene sonunda arkadaşların benim seviyeme gelebilmek için neler yapmaları gerektiği konusundaki bir soru üzerine onlara benim kadar çok Kur’ân okumadıklarını söyledim. Onlar da önümüzdeki yıl benim kadar Kur’ân okumak istediklerini söylediler.  Bunun üzerine günlük 1 cüz Kur’ân okuma çalışmasını onların derslerini de destekleyecek şekilde nasıl daha verimli bir hale getirebiliriz diye düşündük. 1 cüz Kur’ân’ın ortalama okuma suresini yarım saat olarak hesaplayınca hedefimizi günde yarım saat Kur’ân’da vakit geçirmek olarak belirledik.

Bunun için daha önce hafızlık için yaptığım çalışmayı hatırladım. Bilinen metotlarla standart bir şekilde hafızlık yapmadım ama anlayarak her gün 1 sayfayı okuyup o sayfayı o günkü namazlarımda okumak şeklinde iki yıllık bir çalışmam oldu. Bu çalışma esnasında ezberlediğim sayfayı her gün 99 kere okudum. Tabii ki bu okuma esnasında gözüme çarpan ve anlamadığım gramer kaideleri, harekeler, manalar ve kelimeler oluyordu. Bunları anlamadan ezber yapamadığım için çeşitli tefsirlerden, Türkçe ve Arapça gramer kitaplarından araştırma yapmam gerekiyordu. Bunları da çok severek yapıyordum. 

Bu okuma esnasında anlamadığım şeyleri fark etmem birkaç okuyuştan sonra başlıyordu.

Üstelik gitgide okumak daha hızlı ve akıcı bir hal alıyordu.Bunu hatırlayınca öğrencilerimin de bu metottan faydalanabileceğini düşündüm.Bunun için de birbirimizi teşvik etmek, o sayfada gözümüze çarpan gramer kaidelerini, değişik kelimeleri veya tefsirleri paylaşabilmek için bir WhatsApp grubu kurmaya karar verdik.

Bu sene “Türkçe Konuşanlar İçin Kuran’ı Anlayarak Okuma” dersi için beklediğimizin çok üstünde bir müracaat oldu.Bu yeni öğrencilerimize de bu programdan bahsedince onlar da katılmak istediler.Katılanlar akrabalarının, komşularının, diğer grup arkadaşlarının da bu çalışmaya katılmak istediklerini söylediler.Böylece WhatsApp grubu bizim için yetersiz kaldı.256 katılımcıdan fazlasını kabul etmeyen WhatsApp grup sayımız 5 e ulaşınca hepsiyle aynı bilgileri paylaşmanın zor olacağını düşünerek bir grupta 200 000 katılımcıya izin veren Telegram programına geçtik.Her ay günde bir sayfayı 1, 5, 10, 21 kere olmak üzere toplam 25 sayfayı okuyor, bu sayfalarla ilgili paylaşımlar yapıyoruz. Ay sonunda zamanında okunamamış sayfaları telafi amaçlı 5 veya 6 gün ara veriyoruz.Bu seferberliğe herkes her zaman katılabilir.Bizim bulunduğumuz sayfadan Kur’ân okumaya başlar.Ay sonunda ara verdiğimiz günlerde bu eksik sayfalarını telafi etmeye çalışır.Ya da bizim hatimimiz bittiğinde eksik sayfalarını tamamlamaya devam eder.

Peki, Kur’ân seferberliğinin amacı nedir?

Amacımız hayatımızı nasıl yaşamamız gerektiğini anlatan kitabımız Kur’ân’la geçirdiğimiz vakti çoğaltmak ve Kur’ân’ı anlamaya çalışmak. Bunun için günde en az yarım saat Kur’ân’la vakit geçirmek.Amacımız onu aslıyla, mealiyle, tefsiriyle okumak, aramızdaki mesafeyi kaldırmak, günümüzü Kur’ân’la anlamlandırmak, Allah’ın bizden istediği gibi yaşamaya çalışmak. Böylece ahirete hazırlanmak için günümüzün en az yarım saatini ayırmak ve en önemlisi bunu bir alışkanlık haline getirmek.

Tabi ki bizler, yani ben ve öğrencilerim bunun için çok daha fazla vakit ayırıyoruz. Hatta katılan seferberlerimiz arasında bizden daha çok vakit ayıranlar da var. Gelen mesajlarla bize bunu bildiriyorlar.Zamanında hafızlık yapmış, ama yeterince diri tutamamış olan seferberlerimiz var. Bu vesileyle hafızlıklarını tekrar ediyorlar.

Kur’ân seferberliği içinde ne gibi çalışmalar var? 

Bu programa katılmak isteyenlerin yapacağı şey o gün yayınladığımız Kur’ân sayfasını Arapça aslından ve Türkçe manasından en azından bir kere okumasıdır.

Tabii bu minimum hedef. İsteyenler bu sayfayı istediği kadar çok okuyabilir, çeşitli meal ve tefsirlerden okuyabilir. Sayfayı veya bir kısmını ezberleyebilir, ezberlediği kısımları namazlarında okuyabilir, vs.Herkes kendi şartlarına, altyapısına, arzularına göre bu çalışmayı şekillendirebilir.Grup çok kalabalık ve çok farklı seviyelerde arkadaşlar olunca paylaşmak gereken bilgiler çoğaldı ve bu nedenle daha kolay ve pratik bir yol olması için blog hesabı açtık.Açıkçası ben derse devam eden öğrencilerimle o sayfa ile ilgili duygularımı, düşüncelerimi ve onların göremediği bilgileri paylaşmak düşüncesindeydim. Ama grup bizim derslerimizi aşıp dünyanın her yerinden katılımcılarla renklenince daha önceden planlamadığımız bir çalışmaya girmeye karar verdik.

Bu çalışmada yardımcı olan arkadaşlarımızla birlikte o sayfada dikkati çeken bilgiler, kelimeler, ayetler, bu ayetlerde göze çarpan belaği sanatlar gibi notları paylaşıyoruz. Hatta bir arkadaşımız da o sayfayla ilgili duygu ve düşüncelerini yazıyor. 

Bu notlar o sayfanın mealini veya tefsirini anlamaya yardımcı olacak şekildedir.

Seferberlerimizin o sayfayı bir mealden veya tefsirden okuyup anladığı düşünülerek hazırlanmaktadır.

Kur’ân’ın anlaşılması için nasıl bir yol ve yöntem izliyorsunuz?

Kur’ân’ın anlaşılması için Arapça okunmasının yanında meal ve tefsirlerden faydalanılmasını istiyoruz. Aslında bunun için Arapça öğrenilmesi gerekir.Arapça öğrenmenin bize öğretildiği kadar zor olmadığını hazırladığımız “Türkçe Konuşanlar İçin Kuran’ı Anlayarak Okuma Rehberi 1 ve 2” kitaplarında gösterdik. 3 senedir bu kitaplarla eğitim veriyoruz ve başarılı da oluyoruz. 

Tabii bu kitapların sadece Kur’ân’ı biraz anlayarak ve severek okumak için hazırlandığını da hatırlatmalıyız. Bu kitabı okuyup da Kur’ân’ı daha iyi anlayabileceğini, Arapça’nın bize söylendiği gibi zor olmadığını gören öğrencilerimizle daha ileri seviyelerde Arapça öğrenmeye devam ediyoruz.

Kur’ân İlimleriyle uğraşan birisi olarak toplumumuza Kur’ân bilincini nasıl çoğaltabiliriz?

Toplumumuzda Kur’an bilinci için eğitim şart. Aslında günümüzde bunun için imkanlar da sonsuz denecek kadar çok. Ama insanlarımız bu konuda çok ümitsizliğe kapılmış bir durumda. Tamamen yeni bir Arapça eğitim sisteminin oluşturulması gerektiğini düşünüyorum.

Ben standart eğitim almış bir eğitimci değilim. Ama çok sevdiğim için 25 yılımı Arapça ve Kur’ân ilimlerine vererek geçirdim. Bu tecrübem sayesinde geliştirdiğim metotlarla eğitimcilerle işbirliği yaparak son derece basit ve sonuç odaklı bir Arapça eğitiminin tespit edilebileceğini inanıyorum. 

Bunun için ilgili makamlara da elimden gelen her türlü yardımı sonuna kadar yapmaya hazırım.

Tavsiye ettiğiniz tefsirler varsa bizimle paylaşır mısınız?

Tabii ki yazılmış bütün tefsirler çok değerlidir. Hepsinden alacağımız farklı bilgiler sözkonusudur. Her müfessir kendi ilgi alanı doğrultusunda bu kitaplarını hazırlamıştır. Ben en çok Tahir bin Âşûr tarafından yazılmış olan at-Tahrir ve’t tenvir isimli tefsiri beğeniyorum.

Türkçe ya da Arapça yazılmış müstakil sure veya konu tefsiri çalışmalarından çok faydalanıyorum.Kur’ân İlimleri ve özellikle Belağat konusunda yazılmış daha çok Arapça kitaplardan faydalanıyorum.Fadıl Salih es-Sâmerrâî ve Muhammed Ebu Musa’nın yazdığı kitapları çok değerli buluyorum.

Kur’ân seferberliğine rağbet ne durumda?

Elhamdülillah, öğrencilerimiz için düşündüğümüz bu çalışma çok talep gördü vebayanlar için kurulmuş bir grup olduğu için, talep dolayısıyla erkekler için de bir grup açtık.Blogumuz herkese açık.Şu anda gruplarımızda toplam 4145bayan, 151 erkekolmak üzere toplam 4296 seferberimiz var. Seferberlerimizin herbiri bizim için çok kıymetli.

Onları tanımak için küçük bir anket yaptık. Sonuçları şöyle özetleyebiliriz:3000 kişi içinde anket yaptık. 765 kişi cevapladı. Yani % 25,5 katılım oldu.

Seferberlerimizin yaş aralığı:

Seferberlerimizin % 15 i, yani 450 kişi 30 yaşın altında.

Seferberlerimizin % 59 u, yani 1770 kişi 30-45 yaş aralığında.

Seferberlerimizin % 26 sı, yani 780 kişi 45-60 yaş aralığında.

Seferberlerimizin eğitim durumu:

Seferberlerimizin % 7 si, yani 210 kişi ilkokul mezunu.

Seferberlerimizin % 25 i, yani 750 kişi lise mezunu.

Seferberlerimizin % 55 i, yani 1650 kişi lisans mezunu.

Seferberlerimizin % 13 ü, yani 390 kişi yüksek lisans sahibi.

Seferberlerimizin meşguliyeti:

Seferberlerimizin % 11 u, yani 330 kişi öğrenci.

Seferberlerimizin % 49 u, yani 1470 kişi ev hanımı.

Seferberlerimizin % 40 u, yani 1200 kişi iş kadını.

Seferberlerimizin Arapça Bilgisi:

Seferberlerimizin % 31 i, yani 930 kişi hiç Arapça bilmiyor.

Seferberlerimizin % 41 i, yani 1230 kişi başlangıç seviyesinde Arapça biliyor.

Seferberlerimizin % 23 ü, yani 690 kişi orta derecede Arapça biliyor.

Seferberlerimizin % 5 i, yani 150 kişi iyi seviyede Arapça biliyor.

Seferberlerimizin bu çalışmaya ayırdığı süre:

Seferberlerimizin % 48 i, yani 1440 kişi minimum hedef olan yarım saat ayırıyor.

Seferberlerimizin % 41 i, yani 1230 kişi bir saat ayırıyor.

Seferberlerimizin % 8 i, yani 240 kişi 2 saat ayırıyor.

Seferberlerimizin % 3 ü, yani 90 kişi 2 saatten fazla vakit ayırıyor.

Seferberlerimizin yaşadığı yer:

Seferberlerimizin % 76 i, yani 2280 kişi Türkiye’de yaşıyor.

Seferberlerimizin % 24 ü, yani 720 kişi Türkiye dışında yaşıyor.

Seferberlerimizin % 11 i, yani 330 kişi daha önce hiç hatim yapmamış.

Seferberlerimizin % 20 si, yani 600 kişi daha önce hiç meal okumamış.

Seferberlerimizin % 48 i, yani 1440 kişi daha önce hiç tefsir okumamış.

Kur’ân seferberliğine katılmak isteyenler nasıl bir yol izler?

Seferberliğe katılmak isteyenler telefonlarına telegram programı indirdikten sonra kuranseferberligi.wordpress adresine girip seferberliğe katılmak istiyorum butonuna basarak bay veya bayan olarak katılacağı grubu seçer.

Böyle bir gruba katılmadan da sadece bloktan daha önce paylaşılan notları ve günlük notları takip edebilirler. Hatta kendilerine mail gönderilmesini isteyebilirler.

Grup kurmanın amacı sadece günlük çalışmasını yapabilmek için motivasyona ihtiyacı olanları teşvik etmektir.

Hocam, bize zaman ayırdığınız için size çok teşekkür ediyorum.

Bende sizlere teşekkür ediyorum

Fatma Serap Karamollaoğlu kimdir?

Ben Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi mezunuyum. Her zaman kendimi dine yakın hissediyordum ama dinini tam olarak yaşayan bir aile içinde büyümedim. Ramazan’da oruç tutulur, teravih namazına gidilirdi. Başka bir dini vecibe yerine getirilmezdi.35-40 yaşına doğru Kur’ân’ı aslından okuyabilmek ve anlayabilmek için Arapça kursuna gitmeye başladım.

40 yaşında eşim ve annemle birlikte hacca gittim. Hac sonrası örtünüp dinimizi tam olarak yaşamaya gayret etmeye başladık. Bu nedenle ben de, eşim de çalıştığımız iş yerinden ayrıldık. Daha sonra Arapçamı geliştirdiğim gibi temel İslami eğitimlerimi de tamamladım.Bir hocamızın önderliğiyle Arapça dersi vermeye başladım. Bu esnada kendimi geliştirmeye devam ettim, belâğat okudum. Türkçede eksikliğini hissettiğim Belağat ilmi ile ilgili ders kitapları yazdım.  Yine Türkiye’de tanınmayan çok değerli hocalarımıza ait Belâğî tefsirleri tercüme ettim. Bu çalışmalarıma halen devam ediyorum.3 yıl önce Türkçe konuşanların aslında Kur’ân-ı Kerîm’i çok kolay anlayabileceğini fark ederek “Türkçe Konuşanlar İçin Kur’ân’ı Anlayarak Okuma Rehberi 1 ve 2” kitaplarını yazdık. Bu kitapların Türkiye’de yaşayan İlahiyat Fakültesi öğrencileri ve mezunları, İmam Hatip Lisesi öğrencileri ve mezunları, Kur’ân-ı kurslarındaki hocalarımız, vaizlerimiz, imamlarımız, kısacası az da olsa Arapça öğrenmiş ama Kur’ân’ı anlamakta zorlanan herkes için çok faydalı olacağına inandığımız için bu kitapları çalışma usulü ile alakalı olarak videolar çektik. Arzu edenler YouTube’dan Fatma Serap Karamollaoğlu adresine girerek bu videoları izleyerek kitaplardan faydalanabilirler.Şu anda yayınlanmış veya yayınlanmak üzere 20 kadar kitabımız var.Hayatımızı gerek ders vererek, gerek kitap tercüme ederek, gerek bu Kur’ân seferberliği çalışmalarıyla olsun Kur’ân’la geçirmeye çalışıyor ve bunun için Rabb’imize hamd ediyoruz.

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi