GAZZE’DE ROMANCILAR KUŞATILMIŞ, ROMANLARI İSE KANATLANARAK UÇMAKTA

Gazze – Filistinli yazar ve romancı Yousry Al-Ghoul, 2013 yılında “Kültürler ve Medeniyetler Diyaloğu” konferansına katıldığı son Azerbaycan gezisinden bu yana yaklaşık 15 yıldır Gazze Şeridi’ne uygulanan ablukanın içinde mahsur kaldı.

Al-Ghoul’un Al-Jazeera Net’e söylediği gibi, yaratıcının kendisini dış dünyadan ayıran, edebi ve kültürel faaliyetlere ayak uydurmasını engelleyen şiddetli bir izolasyonla karşı karşıya bırakan böylesine haksız bir kuşatma içinde yaşaması kolay değil.

Kanatsız Yaratıcılar

El-Ghoul üst üste dokuz yıldır Gazze’de kuşatılırken, roman kitapları ve kısa öykü koleksiyonları Arap ve Batı başkentlerinde dolaşıyor ve gurur ve kalp kırıklığıyla karışık sözlerle şöyle diyor:  Ben burada bağlıyım ve kitaplarım ise evreni boydan boya dolaşıyor. Kitaplarımın olmadığı tek bir sergi dahi neredeyse yok.”

Al-Ghoul’un iki romanı ve 6 öykü derlemesi vardır. Sonuncusu Hintçe olmak üzere çalışmalarının çoğu birden fazla dile çevrilmiş ve dünyanın dört bir yanındaki prestijli edebiyat dergilerinde yayınlanmıştır.

Al-Ghoul bir mülteci, 1980’de Gazze’deki Al-Shati mülteci kampında doğdu. Yerel ve uluslararası ödüller, özellikle 2002’de Filistin Kısa Öykü Ödülü ve 2013’te Emad Katar Kısa Öykü Ödülü’nü kazandı.

Yazar Yousry Al-Ghoul, abluka ve savaşlar nedeniyle Gazze’deki yazma ritüellerinin dünyanın geri kalanından farklı olduğuna inanıyor (Al-Jazeera)

Al-Ghoul’a göre seyahat, “Gazze’nin küçük ve kuşatma altındaki sınırlarının dışındaki ötekiyle iletişim kapısıdır” ve şöyle diyor: “Gazze’deki ablukalar ve seyahatlere getirilen kısıtlamalar nedeniyle Arap ve uluslararası kültür sahnesinde olmayan birçok yaratıcı insan var..”

Bu kısıtlamalar nedeniyle, Al-Ghoul son zamanlarda seyahat edip Amerika Birleşik Devletleri’ndeki “Dünya Kitap Programı”na ve Arap başkentlerindeki kitap sergilerine katılamadı.

Gazze’de Al-Ghoul ve onun gibi romancılar ve yaratıcıların muzdarib olduğu şey Filistin dışına seyahat etmek değil, bilakis Gazze ile Batı Şeria arasındaki harekettir. Gazze’de yaşayan romancı, Filistin Kültür Bakanlığı’nın geçen ay Kitap Fuarı ve Kısa Öykü Forumu’na katılmak için Ramallah’a ulaşmasına izin verilmesi konusunda işgal makamlarından izin alınmasını adına ısrarlı girişimlerinin başarısız olduğunu söylüyor.

Al-Ghoul, Gazze’deki ablukanın ve böylesine acı bir gerçeğin “yazarı mahvettiğini” öne sürüyor ve ekliyor: “Bu durum nedeniyle yaratıcı eserler, gün ışığına çıkma fırsatı bulamadan çekmecelerde kilitli bir şekilde gizli kalıyor.”

Ablukanın üzerinden atlamak

Ancak Al-Ghoul’a göre, bazıları kuşatmanın aklın kuşatılması demek olmadığına ve düşüncenin kuşatılamayacağına inanarak ablukanın koyduğu engelleri aştılar.

Al-Ghoul şöyle devam etti: “İletişim araçları ve sosyal medya platformları da dahil olmak üzere modern teknoloji, Gazze’yi oluşturanlar için abluka ve hareket kısıtlamalarının engellerini aşmanın, en azından dış dünyayla iletişimi sürdürmenin bir yoluydu.”

Al-Ghoul’a göre bu araçlara başvurmak, Filistinli yaratıcının mevcut gerçeklere teslim olmama iradesinin bir ifadesidir. Ancak o herhangi bir kişinin seyahat etme hakkından vazgeçmez, öte yandan yaratıcının buna daha fazla ihtiyacı vardır.

Bu nedenle Gazze’deki yaratıcı insanların yazma ritüelleri, dünyadaki benzerlerinden farklılaşıyor. Gazzeli yazar “Gazze’deki bir yazar, büyük ablukadan kaynaklanan karmaşık belalardan ve tekrarlanan savaşların bir sonucu olarak da psikolojik baskılardan mustariptir.” dedi.

Yazar Yousry Al-Ghoul, kuşatmanın bir sonucu olarak karmaşık koşullar altında genç yaratıcılara yardım etmek için “Tutku” girişimini başlattı (Al-Jazeera)

Al-Ghoul’a göre bu krizler nihai olarak yazı stillerini ve Gazze’de üretilen edebi ve yaratıcı eserleri etkiliyor.

Yerli ve yabancı kültürel hakem heyetlerinin üyesi olan Al-Ghoul, Gazze’deki kültürel ortamın yeniden canlandırılması ve ablukanın getirdiği bazı engellerin aşılması amacıyla birtakım girişimlerde bulundu. Nitekim yazar Cordoba Kültür Meclisi’ni kurdu. Aynı zamanda genç yetenekleri de desteklemek ve onları yaratıcı yazarlık konusunda eğitmek için kültürel bir girişim olarak “Şeğaf” girişimini başlattı.

Üst üste krizler

Al-Katravi, Al-Jazeera Net’e şunları söyledi: “Yaratıcıyı dış dünyayla temas ve iletişimden mahrum bırakmak ve kültürel etkinliklere katılmak kolay değil. Bu, yaratıcının nefesini bastırmak ve yeteneğini sınırlamakla eşdeğerdir.” ve şunları ekliyor: “Muhasaraya alınmak Filistinli bir yazarın hayatında normal bir şey değildir. Bunun tesiri de oldukça yüksek bir seviyeye ulaşmıştır. Yazar tecrit edildiğinden, kitap kütüphanelerle sınırlı, ekonomik krizler sebebiyle de okuyucu eksikliğinden mustariptir.

El yazmalarının birçoğunun “çekmecelerde kilitli” kaldığını, çünkü genç yaratıcıların edebi ve kültürel üretimlerini yaymalarına yardımcı olan resmi veya özel kuruluşların bulunmadığını da sözlerine ekledi.