Gelmiş geçmiş en güçlü uzay roketi denemede başarısız

Mirat Haber Ajansı

NASA, Cumartesi günü Boeing’in devasa Uzay Fırlatma Sistemi roketinin çekirdek aşamasının bir testini yarıda kesti. NASA’nın Mississippi’deki Stennis Uzay Merkezinde gerçekleşen, roketin ana aşamasının fırlatılmaya hazır olmasını sağlamak için gereken sekiz “Yeşil Koşu” testinin sonuncusu olacaktı. Çekirdek sahne bir platforma dikey olarak sabitlendiğinde, test yaklaşık 17: 27’de başladı ve bir dakikadan fazla sürdü. Bu, planlanan sekiz dakikalık sürenin çok altındaydı. Test, bir görev denetleyicisinin Aerojet Rocketdyne’nin (AJRD) dört RS-25 roket motorundan birinde “büyük bir bileşen arızası” ilan etmesinden sonra erken sonlandı. Tüm motorlar güvenli bir şekilde kapandı ve NASA testten umduğundan çok daha az veriler elde edebildi.

Boeing Uzay Fırlatma Sistemi yöneticisi John Shannon, gerekli verileri almak için testin en az 250 saniye çalışması gerektiğini söyledi. Erken kapatılmadan önce NASA, tüm temel sistemlerini çalıştırabildi, tanklara 700.000 galondan fazla süper soğuk itici yükleyebildi ve bir fırlatma simülasyonu için dört motoru da aynı anda ateşleyebildi. Sıcak ateş testinin ardından NASA’nın, Lockheed Martin’in (LMT) Orion uzay aracıyla montaj için Uzay Fırlatma Sistemi çekirdek aşamasını önümüzdeki ay Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ne göndermesi gerekiyordu. Ancak bu zaman çizelgesine yetişmesi artık mümkün değil.

NASA’da başarısızlık üzerine karmaşa

NASA Yöneticisi Jim Bridenstine düzenlediği basın toplantısında, başka bir sıcak ateşleme testinin gerekip gerekmediğini söylemek için çok erken olduğunu söyledi. Tam Uzay Fırlatma Sistemi roketinin bu yılın sonlarında fırlatılmasının mümkün olup olmadığı sorulduğunda, bunu söylemek için çok erken olduğunu söyledi. NASA’nın SLS program yöneticisi John Honeycutt, başka bir sıcak ateşlemeye ihtiyaç duyulursa, motorların sıfırlanması için 21-30 güne ihtiyaç duyacağını söyledi. Çekirdek aşamada herhangi bir önemli tasarım değişikliği beklemediğini de sözlerine ekledi.

Roket şimdiye kadarki en güçlü olacak şekilde tasarlandı ve dört motorlu devasa bir çekirdek aşamasından ve Northrop Grumman (NOC) tarafından üretilen iki küçük harici güçlendiriciden oluşuyor. NASA’nın astronotları aya geri döndürme, Mars ve ötesi dâhil olmak üzere diğer derin uzay görevlerine başlama planı için bu yeni roket çok önemli. Sonuç olarak Boeing hisseleri Cuma günü borsada %2,7 düştü ve 50 günlük ortalamanın altına indi. Lockheed tarafından satın alınan Aerojet Rocketdyne hisseleri de %0,5 geriledi ama Lockheed hissesi sabit kaldı. Gecikmeler ve maliyet aşımları programı rahatsız etmekte. Sıcak ateşleme testi başlangıçta geçen Kasım için planlanmıştı, ancak önceki bir testte bulunan bir yakıt sorunu nedeniyle ertelenmişti.

Gecikmeler ve politik oyunlar

İlk SLS roketinin aslında 2016 yılına kadar fırlatılmaya hazır olması gerekiyordu. NASA’nın artık programını yeniden yapması gerekebilir. Sıcak ateş testinden önce, ilk uçuş veya Artemis I Kasım 2021’de yapılacaktı. Artemis II, 2023’te başlatılacak ve astronotları ay yörüngesine götüren ilk mürettebatlı uçuş olacaktı. Sonra Artemis III’ün, Trump yönetiminin zaman çizelgesine göre 2024 yılına kadar aya astronotları indirmesi gerekiyordu. Trump ikinci döneminin sonunda aya yeniden inmeyi başaran başkan olacaktı. Ancak Kongre, Trump’a inat olsun diye o zamana kadar aya inmeyi gerçekleştirmek için gereken fonları onaylamadı. Yeni gelen Biden yönetimi 2024 hedefini taahhüt etmedi, ki zaten bu kaçırıldı sayılır. Maliyetler arttıkça program artan bir incelemeye tabi tutuldu. NASA’nın insan uzay uçuşu için yardımcı yöneticisi, Ağustos ayında roketin geliştirme maliyetlerinin 9.1 milyar dolara veya önceki tahminlerden %30 daha fazla olacağını söyledi.

Devlet beceremiyor, özel sektör tam yol

Bu arada, özel şirket SpaceX’in Ay ve Mars için kendi hedefleri var. SpaceX, 2023’te Japon milyarder Yusaku Maezawa’yı ay yörüngesine göndermeyi planlıyor. En son Starship prototipi, Perşembe günü bir günde üç ayrı statik yangın testinin rekorunu kırdı. Ancak şu günlerde uçamayacak. SpaceX kurucusu Elon Musk, iki motorun onarım için kapatılması gerektiğini twitter da paylaştı.

Diğer Bilim haberlerini aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.mirathaber.com/kategori/bilim/

Diğer Dünya haberlerini aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.mirathaber.com/kategori/dunya/