Her Yönü İle Koronavirüs İlaçları

Şirketlerin açıkladığı verilerde Pfizer şirketinin Koronavirüs ilaçlarında daha etkin olduğu görüldü. Fakat şirketlerin şu ana kadar araştırmada elde ettikleri verileri kamuoyuyla tam olarak paylaşmadığı dikkat çekiyor.
Amerikalı Pfizer ve Merck ilaç şirketleri Covid-19 salgınına karşı ilaç geliştirdi. Bu ilaçlar deneme aşamasında olduğu halde ciddi hastalık riski olan yetişkinlerde olumlu bir sonuç veriyor. Bu iki ilaç arasındaki farklar nelerdir ve salgından korunmak için hangisi daha etkili?

İki şirketin açıkladığı verilere göre Pfizer şirketinin koruması daha etkili. Ancak şirketlerin araştırmayla ilgili tam verileri henüz kamuoyuyla paylaşılmış değil.

Pfizer cuma günü yaptığı açıklamada koronavirüse karşı geliştirdikleri ilacın orta ve yüksek riskli hastalarda, semptomların başlamasından üç gün sonrasında ilaç verildiğinde hastaneye yatış ve ölüm oranlarını yüzde 89, beş gün sonrasında verildiğinde ise yüzde 85 azalttığını belirtti.

Merck firması ise 1 Ekim’de yaptığı açıklamada üzerinde çalıştıkları ilacın semptomlar görüldükten 5 gün sonra verildiğinde ciddi hastalık riski yaşayanların hastaneye yatış ve ölüm riskini yüzde 50 azalttığını duyurmuştu. Fakat semptomlar başladıktan üç gün sonra hastaya ilaç verildiğinde nasıl sonuç alındığına dair bir açıklama yapılmadı.

Pfizer ürettiği bu yeni ilaca “Paxlovid”, Merck ise kullanım için onay aldığı İngiltere’de bu ilaca “Lavgevrio” adını vererek piyasaya sürmeyi planlıyor.

Koronavirüs ilaçlar neden önemli?

Dünyada koronavirüse karşı pek çok aşı geliştirilmesine rağmen, virüse yakalanmış hastalar için ilaç üretmeyi düşünen az firma bulunuyor.
Şu anda hastaneye kaldırılma zorunluluğu bulunmayan ancak ciddi hastalık riski bulunan hastalar hastanelerde veya infüzyon merkezlerinde damardan verilmesi gereken antikor ilaçlarla tedavi ediliyor.

Bu ilaçlar nasıl ve ne şekilde veriliyor?

Her iki firmanın da ürettiği ilaçlar beş gün süreyle alınırken, Pfizer’in ürettiği haplar sabah ve akşam üç adet, Merck’in ürettiği hap ise sabah ve akşam dörder adet alınıyor.

Pfizer’in ürettiği bu hap, Covid-19 virüsünün çoğalması gereken bir enzimi bloke etmek için tasarlanmış proteaz inhibitörleri olarak bilinen bir sınıfın parçası olarak değerlendiriliyor.

Reuters ‘in araştırmasında Pfizer, ilacın virüsün replikasyon için gerekli bir kısmını hedefe alması nedeniyle patojenin tedaviye direnç gösteremeyeceği görüşünü ifade ediyor.

Pfizer ilacı, proteaz inhibitörlerinin aktivitesini yükselten fakat gastrointestinal yan etkilere neden olabilen ve diğer ilaçlara müdahale edebilen eski bir antiviral olan ritonavir ile beraber veriliyor.

Merck’in ürettiği ilaç ise virüsteki genetik kodu değiştirmeyi amaçlayan etki mekanizmasına sahip bir nükleotid analoğu görevini görüyor. İlaç virüse rastgele mutasyonlar ürettiğinden, Covid-19 virüsünün evrimleşmesini ve dirençli hale gelmesini zorlaştıracağı düşünülüyor.

İlaçların güvenliği hakkında ne biliyoruz?

İki şirket ilaçların güvenilirliği noktasında güvence verdi, fakat henüz verileri kamuoyu ile paylaşmadı.

Pfizer, ilacı ve plaseboyu verdikleri hastaların yaklaşık yüzde 20’sinin genellikle hafif yan etkiler yaşadığını açıkladı. Firma, bu hapları alanların yüzde 1.7’sinin ciddi yan etkilere maruz kaldığı, plasebo alanların ise yüzde 6,6’sının ciddi yan etkiler gördüğü bilgisini verdi.

Merck ise ilacı kullananların yüzde 12’si ile plasebo alanların yüzde 11’inin yan etki gösterdiğini açıkladı.

Merck’in üzerinde çalıştığı ilaç ile aynı sınıftaki diğer ilaçlar, hayvanlarda doğum kusurlarıyla ilişkilendiriliyor. Fakat firma çok daha yüksek dozlarda ve daha uzun sürelerde kullanım amacıyla geliştirdiği bu ilacın kullanılmasının doğum kusurlarına veya kansere yol açmadığını rapor etti.

Tedarik aşamasında durum ne?

Pfizer ve Merck ilaçların üretiminde küresel talebin karşılanması için geniş hazırlık faaliyetleri bulunduğunu açıkladı.

Pfizer, 180 bin kişinin tedavisini bu yılın sonuna kadar, 50 milyon kişinin tedavisi içinse 2022 yılında hazırlıklarını tamamlayabileceğini açıkladı. Merck ise bu yıl sonuna kadar 10 milyon, gelecek yıl ise 20 milyon kişinin tedavisini karşılayabileceğini düşünüyor.

ABD vatandaşları ve bu ABD’de yaşayanlar için Covid-19 tedavisi ve aşısı için para alınmıyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Pfizer’in ilacından milyonlarca alınması noktasında güvence aldığı açıklamasını yaptı. Merck ise 1,7 milyon kişinin tedavisinde kullanılmak üzere ilaç tedariki sağlanması konusunda ABD ile 1,2 milyar dolar tutarında anlaşma yaptığını duyurdu.