İbadet İslâm’a Göre Yaşamaktır

Bismillahirrahmanirrahim

Bu sohbetimizde “İbadet, Hayatı İslâmi Ölçülere Göre Yaşamaktır“ konusunu işleyeceğiz.

Her Varlık Allah’a Hamd Ederek Onu Tesbih Eder

Zerreciklerden galaksilere, tek hücrelilerden filler be balinalar gibi dev memelilere kadar yaratılan bütün varlıklar yaratıcımız olan Allah’a hamd ederek Onu tesbih ederler.

Daha açık bir anlatımla güneş, ay, yıldızlar, dağlar, denizler hayvanlar, bitkiler, madenler ve taşlar dahil bütün varlıklar kendilerine özgü dille Yaratanımızın programlayıp varlıklarına kodladıkları bilgilerle Rabbimizi anarlar.

İsra Suresinin 44. âyetinde şöyle buyrulur:

“Yedi gök, yeryüzü ve içindekiler Allah’ı tespih eder / onu yüceliklerle vasıflar, eksikliklerden beri kılarlar. Yeryüzünde ve evrende hiçbir varlık yok ki Allah’ı tespih etmesin. Ne var ki sizler onların tespihlerini derinden kavrayıp ihata edemezsiniz. O, lütufkârdır bağışlayıcıdır.“

Varlıklar Bizim İçin, Biz de Rabbimize İbadet İçin Yaratıldık

Kur’ân’da pek çok âyette açıklandığı üzere, (Bakara 29; Hûd 7; Casiye 13) bütün varlıkları insan için yaratan Allah, biz insanları da yalnızca kendi zatına ibâdet etmemiz için yaratmıştır. Zariyat 56’ da Şanı yüce olan Allah şöyle buyurur:

 “Ben insanları ve cinleri ancak bana ibadet etsinler diye yarattım.“ (Zariyet 56)

İbadet bizim yaratılış sebebimizdir. Ölüm gelinceye kadar ana görevimizdir:

 “Ölüm gelinceye dek Rabbine ibadet et.“ (Hıcir 99)

Her bir topluma gönderilen ve Peygamberimizin bir açıklamasına göre sayıları 124 bin olan Nebiler/Resuller yani Peygamberler de insanlara ibâdet görevlerini bildirmek ve nasıl ibâdet edileceğini açıklamak için gönderilmiştir. Nahl 36’ da şöyle buyrulur:

“And olsun, “Allah’a ibadet edin ve Allah’ın emirleri ve yasakları ile çelişen Tağutlar’dan sakının” demeleri için Biz her bir topluluğa bir Peygamber gönderdik…“ http://www.alirizademircan.net/islam-ve-tagut-5-278h.html

İbâdet nedir?

İslâm Dini’ne ima ederek üstlendiğimiz İbâdet nedir?

Sözlük anlamı boyun eğip itaat etme olan İbâdet, Allah’ın Kur’ân-ı Kerîm ile bildirdiği emirleri ve yasaklarının her birine itaat etmektir. Kur’an’la örtüşen buyruklarına itaat Allah’a itaat olduğu için (Nisa 80) Peygamberimiz Hz. Muhammed’in öğütleri ve yasaklarına uyuş da ibadettir. Şimdi Kur’ân’dan başlayarak anlamamız gereken şekliyle ibâdeti örneklendirelim.

Namaz, Zekât ve Adalet İbadettir

Namaz kılmak ibadettir. Çünkü Namaz Kur’an-ı Kerim’de Rabbimizin buyruğudur.

Kazandıklarımızın bir bölümünü, toplumun muhtaç kesimine aktarmak için zekât vermek ibadettir. Çünkü Zekât Rabbimizin Kur’ânî emridir.

Hayatımızın her anı ve safhasında ve tüm ilişkilerimizde adalet göstermek de ibadettir. Çünkü adalet Rabbimizin Kur’an-ı Kerim’de tekrarladığı buyruğudur.(Nisa 4/135; Maide 5/8)

Bir Hatıra

Unutmuyorum, uzun yıllar önce Malatya’da İbadet Nedir konulu bir konferans veriyordum. Güvenliği sağlamak için gelen polislerimizin amiri konuşmamıza kulak verince, dinlemek için oturdu. Onu görünce, misali adalet konusundan verdim. Adaletli uygulamanın namaz gibi, zekât gibi Rabbimize ibadet olduğunu örneklendirdim. Konferansın bitiminde amirimiz bana şöyle dedi:

–Hocam bana büyük bir bilgi ve bilinç kazandırdınız. İlk defa yaptığım bu görevin sevgisini ruhumda duyabiliyorum. Bizim böylesi bir bilincimiz yoktu. Demek ki insanlarla olan ilişkilerimde yetkili bir insan olarak adaleti gözetmem benim için ibâdet imiş.

Doğru Sözlülük ve Sözleşmelere Bağlılık da İbadettir

Doğru sözlülük İbadettir. Çünkü Kurân-ı Kerîmde Yüce olan Allah şöyle buyurmaktadır:

“Ey İman edenler! Allah’ın emirleri ve yasaklarına aykırılıktan korunun ve dosdoğru konuşun.”

Söze ve sözleşmelere bağlılık da ibadettir. Çünkü Rabbimiz “Sözünüze ve sözleşmelere bağlılık gösteriniz” buyurmak da ve bu bağlılığı Firdevs cennetlerine girecek müminlerin vasıfları arasında zikretmektedir.

Ana – Baba …Mültecilere İhsan/ Yardım da İbadettir

Ana-baba, akraba, komşu, arkadaş ve mültecilere Allah görüyormuşçasına bilgi ve bilinçle maddî ve manevî yardım da ibadettir. Çünkü Rabbimiz bu tür yardım emrini, Kur’ân’da başta Nisa 36 olmak üzere pekiştirerek vermektedir.

Böylesi yardım yasal değil ama iman bir yükümlülüktür.

İslâm’ın Aile, Miras ve Ceza Hukukun Uygulaması da…

İslâm’ın aile, miras ve ceza hukuku ilkelerinin herhangi birinin uygulaması da ibadettir. Mesela yalnızca Allah’a ortak koşmayan eşlerle evlenmek; geride eş ve çocuklar bırakarak ölen kişinin ana-basına mirastan pay vermek; kasıtla insan öldürene af ve tazminat seçenekli ölüm cezası verebilmek de bizim için ibadettir. Çünkü Bu hususlar Rabbimizin buyruğudur. (Bakara 221; Nisa 4/11;Bakara 178)

Şartlarına Uygun Dua, Barış ve Savaş da İbadettir

Rabbimiz Kur’an’ında şöyle buyurur:

“Rabibinize yalvararak ve içten dua edin…” (Araf 7/ 55)

“Ey Müminler… Topyekün barış insanları olun…” (Bakara 208)

”Sizinle savaşanlarla savaşın. Fakat aşırı gitmeyin. Allah (çocukları, kadınları ve sivilleri öldürmek gibi işleri yaparak ) aşırı gidenleri sevmez.” (Bakara 190)

İbadeti örneklendirmeye devam edelim.

Faiz, , Zina, Yalan ve Kibir ve Terör Eylemlerinden Kaçınmak da İbadettir

İbadet, Allah’ın her bir emrine itaat olduğu gibi her bir yasağından sakınmadır. Bu sebeple faiz, içki ve kumardan; zina, sevicilik eşcinsellikten; zulüm, işkence terör eylemlerinden; yalan, kibir ve israftan ve benzerleri gibi Kur’an ile konulan ilahî yasaklardan sakınma da ibadettir.

Peygamberimizin Öğütlerine Uyma da İbadettir

Mesela cemaat namazlarına katılmak, selam vermek ve almak; gelmeyene gitmek; zulmedeni bağışlamak; nefsimiz için istediklerimizi diğer insanlar için istemek, dargınlık halinde barışmak be benzerleri Peygamberlerimizin öğütleri olduğu için ibadettir.

Bunun gibi mazeretsiz bekârlıktan; kadınlar olarak erkeklere, erkekler olarak kadınlara bezer olmaktan; karaborsacılıktan; faizli, rüşvetli ve alkollü işlemlere aracılık yapmaktan; insanları, hayvanları, eşyayı sövmek ve lanetlemekten ve de benzerlerinden sakınmak da ibadettir. Çünkü bütün bu gibi yasaklar Peygamberimiz tarafından konulmuştur.

Özetlersek

Biz müminler namaz, oruç, zekât ve hac ile Allah’a ibadet ederken sosyal münasebetlerimizi de adalet ve merhamet esaslarına göre kurup sürdürerek de Allah’a ibadet edeceğiz. Bilgimiz, sanatımız ve memuriyetimiz ile topluma yararlı olarak da Allah’a ibadetli kul olacağız.

Faizsiz, rüşvetsiz, yalansız kazanarak; fert ve cemiyet haklarına saygı duyarak; sömürüye karşı çıkarak, sosyal adaleti savunarak ve ezilenlerin safına katılarak da Allah’a ibadet edeceğiz. Keza içki, kumar, zina ve israftan kaçınarak da Allah’a ibadet edeceğiz. Çünkü ibadet, hayatı İslâmî ölçülere göre yaşayarak İslâmlaştırmaktır.

Sözü Kur’ânımıza bırakalım:  

“Erkek veya kadın, kim mümin olarak Allah’ın emirleri ve yasaklarına uyarak ibâdet nitelikli işler yaparsa elbette ona hoş bir hayat yaşatacağız ve onların mükâfatlarını yapmakta olduklarının en güzeli ile vereceğiz.” (Nahl 16/97)    Ali Rıza DEMİRCAN

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi