İSİM VE SOYADI KOYMADA ÖLÇÜLERİMİZ

Önce haberi izleyelim:

[“Kadının soyadı” maddesi 9. Yargı Paketi’nde AYM’nin iptal ettiği şekliyle yer aldı. Yeni TMK 187. Madde‘de şu ifadeler yer alıyor:

“Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır. Şu kadar ki; kadın evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Kadının soyadı, kendi soyadı ile önceki kocasının soyadından oluşuyorsa kadın bu soyadlarından sadece birisini evleneceği kocasının soyadının önünde kullanabilir.”]

ÖLÇÜLERİMİZ VE ÖNERİMİZ

En doğrusunu Allah bilir- Peygamberlerin rehberlik ettiği ilk insan topluluklarından bu yana insanların her birine isim verilerek tanınmaları sağlanmıştır. İsimler insanlara bir ömür boyu eşlik edeceği ve olumlu ve olumsuz çağrışımlar yaptırabileceği için Yüce dinimizde isim konusuna önem verilmiştir. Bazı bilgiler sunalım:

İSMİN ANLAMI GÜZEL OLMALI

a.) İslam dininde hak ölçülere ve güzel duygulara çağrışım yaptıracak isimler verilmesi tercih edilmiş ve hatta Peygamberimiz tarafından emir buyrulmuştur. Örneğin O, öğretileri çizgisinde erkek torunlarından birine güzel anlamına Kur’ânî bir kelime olan Hasan’ı, diğerine de bu kelimeden türetilmiş güzelcik anlamına Hüseyin’i isimler vermiştir.

PEYGAMBERİMİZ İSİM DEĞİŞTİRMİŞTİR

b.) Peygamberimiz anlamlarını olumlu bulmadığı bazı isimleri de değiştirmiştir. Mesele isyankâr kadın anlamına gele Âsiye adını güzel kadın mânasına gelen Cemile ile sert toprak anlamını taşıyan Haznismini ise yumuşaklık/kolaylık anlamını içeren Sehl sözcüğüyle değiştirmiştir.

İSMİN AZ BİLİNİR OLMASI

İsim vermede dikkat edilmesi gereken bir husus da daha önce verilmemiş veya az verilmiş isimlerin seçilmesidir. Bu konuda Meryem sûresinde bize şöylece ışık tutulmaktadır:

“Ey Zekeriyya! Sana ismi Yahya olacak bir çocuk müjdeliyoruz. Bu ismi daha önce hiç kimseye vermedik.” (Meryem 19/7)

Yukarıda giriş olarak verdiğimiz bilgilerle yetiniyor ve asıl konumuza gelmek istiyoruz.

İSİM VERMEDE ASIL AMAÇ

Kişiyi tanıcı nitelik taşıması gereken ismi vermede asıl amaç güzel duygular eşliğinde kişiyi diğer insanlardan ayırarak çağrıştırmaktır. Ancak bu çağrıştırma kişinin gerçek ailesini de çağrıştırmalıdır.

Kur’ân-ı Kerim’de Rabbimiz evlatlık konusu bağlamındaki emirleriyle bizi şöylece yönlendirmektedir:

“(Evlatlık edindiğiniz çocukları gerçek) babalarının adıyla çağırınız…”

EVLENEN KADINLARIN KIZLIK SOYADINI KULLANMALIDIR

Ülkemizde aynı ismi ve hatta aynı ismi ve soyadı taşıyan binlerce insan var. Bunları kendi aile kütükleri ile ayıramıyoruz. Tanıtıcı olmaları gereken isimler bu amacı gerçekleştiremiyor. Biz de bazı uygulamalarımızla bilinmezliği artırıyoruz.

Mesela günümüzde kadınların evlendiklerinde kocalarının soyadını alması onların aileleriyle birlikte çağrıştırılmasını/tanınmasını engelliyor.

Şimdilerde kadınlarımızın kızlık soyadını giderek artış gösteren bir şekilde kullanmaya başlaması cidden sevindirici bir gelişmedir. Bize göre bu gelişme -daha iyi bir yöntem belirleninceye kadar- İslâm açısından da onay verilecek ve teşvik edilecek bir durumdur. Bu sebeple kendi kızlarım için özendirdiğim bu uygulamayı Müslüman ailelere ve özellikler kadınlarımıza/kızlarımıza tavsiye ediyorum.

Kadınlarımız evlendiklerinde mutlaka kendi soyadlarını da kullansınlar.

Kullansınlar da tabulaştırdığımız laik geleneğin de aşılması gerekir.

BİR HATIRA

5- 6 yıl kadar önce bir işim sebebiyle gittiğim İl Müftülüğünde kadın müftü yardımcısına uğradım. Yardımcı olacağı vadiyle bana kartını verdi. Karta bakınca kızlık soyadını kullandığını gördüm ve tebrik ettim. Meğer çokça eleştirildiği için o da benim nasıl yorum yapacağımı merak ediyormuş. Onaylayıcı yaklaşımımdan ötürü pek mutlu oldu.

Her yeni uygulamaya değilse de İslâm ve de Fıtrî eğilimlerimizle uyumlu faydalı uygulamalara açık ve de yüreklendirici olmalıyız.

ARD

MİRATHABER.COM -YOUTUBE-