Bismillahirrahmanirrahim
Bütün varlıkların yaratıcısı olan Yüce Allah’ımıza hamd ederim. Aziz Peygamberimiz biricik hayat önderimiz Hz. Muhammed’e kalbi ihtiramlarımı arz eder, bağlılarını arttırmasını Yüce Mevla’mızdan niyaz ederim.
Bu yazı dizimizde “İslâm Penceresinden Sosyal Medyanın Faydaları ve Zararları” konusunu işlemeye çalışacağız. Yüce Rabbimizden etkili kılmasını niyaz ediyorum.
Bütün varlıkların yaratıcısı olan Yüce Mevla’mız tüm yeryüzü varlıklarını bizler için yaratmıştır. Uzayı, gökleri ve atmosferi de bizim için yapılandırmıştır. Bizleri de kendi zatına ibadet etmemiz için halk etmiştir. Bizler söz ve mana olarak Allah’ımızın kitabı olan Kur’âni emirlere ve yasaklara bağlı kalarak Rabbimize ibadet görevimizi yapmaya çalışırız. Dünyamıza istikrar ve huzur, ebedi hayatımıza da Cennet kazandırmış oluruz.
Bizleri bağlayan İslâmi emir ve yasaklar hayatımızın her anında geçerlidir. Bir diğer anlatımla biz evde, okulda, işyerinde, laboratuvarda, fabrika, yönetimde ve yargıda Rabbimizin emirleri ve yasaklarına uyarak ona ibadet ederiz. Bu ibadete konu emirler ve yasaklar, doğal hayatımızda ve reel yaşamımızda geçerli olduğu gibi sosyal medyada da geçerlidir.
Sosyal Medyada Hür Değiliz
Biz sosyal medyada özgür değiliz. Bizi kuşatan ilahi emirler ve yasaklar rutin hayatımızda olduğu gibi sosyal medya hayatımızda da bizleri kuşatır. Dolayısıyla medya ve sosyal medya bizi olumlu ve olumsuz yönde etkilemekte, dünya hayatımızı olduğu gibi ahiret hayatımızı da etki altına almaktadır.
Sosyal Medyanın Tanımı ve Çift Taraflı Olarak İşleyişi
Medya iletişim ortamı ve araçları demektir. Medya denince gazete, dergi, radyo, televizyon, web siteleri akla gelir. Medyanın özelliği tek taraflı oluşudur. Ama sosyal medya böyle değildir.
Sosyal medya çift taraflı olarak işler. Dolayısıyla daha etkili ve de yönlendiricidir. Sosyal medya kullanıcısının kendi ürettiği içeriği yayınlama ve paylaşma özelliği vardır. Bir diğer anlatımla insanların karşılıklı iletişim sağlayabildiği, resimler ve videolar paylaşabildiği, yorumlar yapabildiği sanal bir alemdir. Facebook, youtube, twitter, instagram ve dünyada kullanılmakta olan benzerleri, akıllı telefonlar ve tabletler bizleri gerçekten kuşatmakta ve etkilemektedir.
Hiç şüphe yoktur ki atmosferi ve uzayı halk eden Allah’tır. Ses ve görüntü dalgalarını da halk eden O’dur. İnsanları yaratan ve akılları ihsan eden de O. Aklı kullanma, bilim üretme yeteneğini veren de O.
Sosyal medya öyle bir alandır ki onu bulanlar, kullananlar, bilgi, belge ve haberleri ilk kez yerleştirenler genelde kişileri, kurumları, yasaları, sistemleri ve insanları Allah’a ortak koşanlar olmuştur. Zinayı, eşcinselliği ve dolaysıyla pornografiyi mubah görenler olmuştur. Irkçılığı, faizi ve her türlü sömürüyü meşru görenler olmuştur. Onlar genelde ahiret hayatına; ceza veya mükafata görüleceğine; Cennet ve Cehennem’e inanamayan insanlardır.
Sosyal Medyanın Zararları Faydalarına Galiptir
Bu sebepledir ki sosyal medya hayırlara hizmet etmekten çok şerlere alet olmaktadır. Biz Müslümanlar dinimizi ve tarihi değerlerimizi gereğince bilemez durumda iken sosyal medyayı kullanır halde bulduk kendimizi. Dolayısıyla onun zararları faydalarına galiptir bizim hayatımızda. Ancak şu gerçeğin altını çizelim; sosyal medya yani çift taraflı işleyen sosyal medya aslında bir nimettir.
Sosyal Medya Çift yönlü Bir Silahtır
Gereğince kullanılabilirse hayırlara yönlendirilebilir bir nimettir ama bilgi ve bilinç yoksunu iseniz aleyhinize gelişeceği açıktır.
Sevgili kardeşlerim bakınız bizler helalimiz olan eşlerimizle meşru bir cinsel ilişki yaşayabileceğimiz gibi anal ilişki veya adet dönemi teması gibi haramlara da düşebiliriz. Helal olan gıdaları meşru yollarla kazanılan paralarla sağlayabildiğimiz gibi faiz, rüşvet ve içki-kumar-fuhuş işletmeciliği gibi haram olan yollarla da kazanabiliriz. Hele hele sahip olunan silahlar da çift yönlü değil midir? Silah ırk egemenliği için, işgal için, soygun ve terör için kullanılabildiği gibi can, mal, ırz ve vatan koruması gibi meşru amaçlarla da kullanılabilir. Hiç şüphesiz medya da böyle, sinemada böyle ve sosyal medya da böyledir.
Hukuk abidesi Mecellenin ünlü kuralı malumunuzdur: “ Def-İ Mefasid Celb-İ Menafiden Evladır/Zararları gidermek faydaları sağlamaktan önceliklidir. “
Buradan hareketle korunabilmemiz için sosyal medyanın zararlarına öncelik vermiştik. Şimdi de faydaları üzerinde duracağız.
Sosyal medyada faydalar var, bir diğer ifadeyle faydalar sağlamamız mümkündür. Dolaysıyla biz, yediden yetmişe içinde olduğumuz sosyal medyanın faydalarını maddeler halinde özetleyerek açıklık getirmeye çalışacağız inşallah.
Sosyal Medya Faydalarına Özet Bakış
Sosyal medya yoluyla pek çok bilgi, belge ve habere kısa sürede ulaşılabilir. Dünya ve İslâm dünyası sosyal medya ile takip edilebilir. Dünyamızın mazlumları da zalimleri de tanınabilir. Sosyal medya da reklamlar etkili bir biçimde yapılabilir ve büyük ticari imkânlara da ulaşılabilir.
Sosyal medya ilişkileri geliştirilebiliyor, arttırılabiliyor. Sosyal medya aracılığıyla hazırlanmış nice faydalı belgeseller yaygınlaştırılabiliyor. Böylece inancımızı pekiştirme imkânı hasıl oluyor. Sesli ve görüntülü sılayı rahim imkânları da mevcut. Hele hele namaz, zekât ve oruç ölçüsünde İslâmi görevimiz olan marufa çağırma yani dinimizin ortak aklın ve ilmin gerektirdiklerine çağırma sakındırdıklarından men etme görevimizi yapmanın geniş imkanlarını bulabiliriz sosyal medyada.
Sohbetlerimizi/yazılarımızı size ulaştırabilmenin bir ana yolu da sosyal medya. Üzerinde durulmuyor ama bir de sosyal medya aracılığı ile yapabileceğimiz kalbi cihadla da büyük sevaplar kazanma, ahiret yatırımı yapma imkânımız var.
Sosyal medya faydalarını özetledik. Şimdi açıklamaya başlayabiliriz.
Ali Rıza DEMİRCAN
Devan Edecek
Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi