İslâm’da Aile ve Eşlerin Görevleri II

Erkek ve Kadın Birbirlerine İhtiyaçlıdır. Birlikteliğin Meşru Yolu da Evliliktir

Erkekle kadın bir araya gelerek bir bütün oluşturabilecek şekilde yaratıldıkları için birbirlerine eğilimli ve ihtiyaçlıdır. Bunun içindir ki Peygamberimiz “Zengin de olsalar, erkeksiz kadın yoksuldur, kadınsız erkek de yoksuldur.”buyurmuşlardır.[1]

Birbirlerine muhtaç olan erkekle kadının kaçınılamaz birlikteliğinin tek meşrû yolu evliliktir; Aile Hayatı’dır. Aile Hayat’ı Rabbimizin temel niteliklerini belirlediği İslâm Toplumu’nun üzerinde kurulduğu mabet vasıflı ilâhi yapıdır. Kurulması ve yaşatılması ibadettir.

Evlilik İbâdettir

İbadet:Yüce Allah’ımızın ve Onun Evrensel Peygamberi kıldığı Hz. Muhammed’in emredici ve yasaklayıcı her bir buyruğuna itaattir.[2] Bu gerçeği hatırlatarak evliliğin nasıl ibâdet olduğunu şöylece açıklayabiliriz:

I. Evlilik Allah’ın emri ve bütün Peygamberlerin uygulamasıdır.(Nisa 3; Ra’d 38)
II. Evlilik Allah’ın yarattığı cinselliği, O’nun yasakladığı zina türü evlilik dışı ilişkilerden korunarak, emrolunduğumuz şekilde yaşamaktır. (Müminûn 5-6)
III. Evlilik, Allah’ın düzenlediği ve işletilmesini emir buyurduğu üreme kanununu, çocuğu amaçlayarak işletmektir.(Bakara 187)
IV. Evlilik, Allah’ın koyduğu evlilik yasakları gözetilerek gerçekleştirilecek işlemdir. Bir diğer anlatımla Rabbimizin yasakladığı kadınlar ve erkeklerle evlenilemez. Müslüman erkekler yalnızca Müslüman ve Ehl-i Kitap kadınlarla evlenebilirken kadınlarımız da yalnızca Müslüman erkeklerle evlenebilirler.
V. Müslüman erkekler ve kadınlar hiçbir şekilde Müşriklerle; Allah’a, Âhiret hayatına, Kur’ân’ın içeriğineinanmayanlarla veya putlaştırdıkları eşya ve ideolojilere taparlarla evlenemezler.( Bakara 221;Nisa 23-24,Maide 5)

SONUÇ: Evlilik Kültürel Tercih Değil İbadettir

Evlilik, aile içi görevleri üstlenerek ilgili ilâhî yasaları uygulamaya sokmaktır. Özetlediğimiz bu sebeplerle evlilik, biz Müslümanlar için kültürel bir tercih değil kutsal bir görevdir; bir İbadettir. Bunun gibi aşağıda açıklanacak genel ve eşlerle ilgili özel görevler de Rabbimizin ve Peygamberimizin emri olduğu için ibadettir; mutluluğa ve Ebedî Cennetlere yoldur.

Evlilikte İlk Mütekabil Görevler Genel Niteliklidir

Evlenilebilecek erkekler ve kadınlar genel de Müslümandırlar. Bir diğer anlatımla evlenecek Müslümanlar birbirlerinin İman Kardeşidir. Genelde Müslümanların birbirlerine karşı yapmakla yükümlü kılındıkları insanî/ahlâkî görevler, öncelikli olarak aile içinde gerçekleştirilmelidir.

Müslümanlar birbirlerine karşı güven verici, doğru sözlü, ince ruhlu, adaletli, affedici, istişare edici olmalıdır. Verilen sözler yerine getirilmeli, sabır gösterilmelidir. Allah’ın ve Peygamberinin emirleri ve yasakları çizgisinde uyarı yapılmalıdır. Nefislerimiz için istenilenler diğer müminler için de arzu edilmelidir. Gerektikçe teşekkür edilmelidir.

Ayrıca kaba, yerici, suçlayıcı ve sövücü sözlerden kaçınılmalı, asla kin tutulmamalı ve şiddet uygulayarak zulmedilmemelidir. Örnekler çoğaltılabilir.

Ahlâkî olarak nitelendirilebilecek bu İslâmî vazifeler ilk önce eşler arasında yaşanmalıdır. Çünkü birbirleriyle sürekli ilişkide bulunan mümin kardeşler onlardır. Bu vazifeler eşler arasında yaşanmazsa kimler arasında yaşanabilecektir, ne zaman ve nerede uygulanabilecektir.

Kaldı ki bu görevleri “ Müslüman olduğumuz için bizimle savaşan, bizi yurdumuzdan çıkarmak isteyen ve aleyhimize ittifaklar oluşturanlar“ gibi istisnaları bir tarafa bütün insanlara karşı yapmakla yükümlüyüz. (Mümtehine 8-9)

Önce Hak Değil Görev Vardır

Makalemizin başlığından ve yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere biz konuyu erkek ve kadın hakları olarak değil karı kocanın mütekabil görevleri olarak değerlendiriyoruz. Çünkü Kur’ân ve Sünnet’in genel yaklaşımında görevler hakları değil haklar görevleritakip eder.

Örneğin Kur’ân hayat hakkınız var demez; insan öldürmeyin, der, görev yükler. Evlenme hakkınız var demez; evlenin-evlendirin der görev yükler. Mehir hakkınız var demez; Mehir verin diyerek görev yükler. Daha açık bir anlatımla hak sahibi olacaklar görev yapacaklardır. Görev yapmayanın hakkı da yoktur. Yetki ve menfaat olarak da tanımlanabilen hakkın oluşumu görevledir.
—–
[1] Mecmeuz-Zevâid, 4/252
[2] Örnek olarak bak.Fatiha 4;Nisa 80

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi