Maide sûresinin 96. ayeti deniz avını ve deniz ürünlerinin yenmesini helal kılmaktadır:
“ Hem sizin gibi yerleşik hayat sürenlerin, hem de göçebe hayatı yaşayan gezginlerin ve yolcuların faydalanması için, denizde ve dere, ırmak, göl gibi temiz sularda avlanmak ve dalgaların kıyıya sürükledikleri dâhil olmak üzere her çeşit deniz ürününü yemek, size —hac sırasında ihramlıyken bile— helâl kılınmıştır. Ancak Umre veya Hac için ihramda olduğunuz sürece, kara avı yapmanız size yasaklanmış/haram kılınmıştır. O hâlde, hepinizin eninde sonunda huzurunda toplanacağı Allah’tan gelen prensiplere sımsıkı sarılarak kötülüğün her çeşidinden titizlikle sakının!” (Maide 5/96)
Genel hüküm budur. Yalnızca Hanefi mezhebi bilginleri Midye, Yengeç, İstakoz, Kurbağa ve Salyangoz gibi deniz ürünlerini balık cinsinden görmedikleri ve Habâis/ iğrenç hayvanlar türünden gördükleri için yenilmelerini kaçınılması gereken Tahrîmen Mekuh/harama yakın yasak/günah sayarlar.
Ali Rıza Demircan olarak Ben, değinilen yaratıklarla benzerlerini haram görmemekle beraber zaruret olmadıkça yenilmemeleri kanaatindeyim. Bunlar Kur’an’ın yasakladığı ( Araf 157) Hebâis yani pis varlıklar cinsinden olabilirler. Kaldı ki bunlar canlı iken haşlanarak öldürülmezlerse gıda zehirlenmesine sebep olabilmektedirler.
Uzmanları, canlı istakozların kaynar suya atılarak haşlanmasını/pişirilmesini öneriyorlar. Genelde uygulama da böyle.
İngiltere’de Cambridge Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, sümüklüböcek, salyangoz ve diğer böceklerinin de acıyı hissedebildiğini ortaya çıkarmıştır.
-İnsan, hayvan ve böcek- canlıların işkence edilerek öldürülmesi Peygamberimiz Hz. Muhammed tarafından yasaklanmıştır. Özellikle yakarak öldürme daha bir yasaklanmıştır. Allah şanını artırsın O bir hadislerinde şöyle buyurur:
– “Ben daha önce size falan ve falanı ele geçirdiğinizde ateşte yakmanızı emretmiştim. Halbuki ateşle ancak Allah azab eder. Bu sebeple siz o iki kişiyi ele geçirdiğinizde (yakmayın) öldürün!” (Buhârî, Cihâd 107, 149. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Cihâd 112; Tirmizî, Siyer 20)
Yakıldığını anladığı bir karınca yuvası sebebiyle de şöyle buyurmuştur:
– “Gerçek şu ki, ateşle azâb etmek, ateşin yaratıcısından başka hiç kimse için uygun ve meşrû değildir” buyurdu. (Ebû Dâvûd, Cihâd 112, Âdâb 164)
BU SEBEPLE İSTAKOZLARIN – SALYANGOZLARIN YENİLMESİ HARAM DENİLEMEZ AMA CANLI CANLI HAŞLANARAK ÖLDÜRÜLMELERİ SEBEBİYLE YENİLMELERİ DE CAİZ GÖRÜLEMEZ .
Ali Rıza Demircan
MİRATHABER.COM –YOUTUBE