İyi Anne Kimdir?

Kuran ‘ı Kerimin birçok ayetinde annelik övülmüş, insanda anneye hürmetle yükümlü kılınmıştır.

“Biz insana, anne ve babasına karşı iyi davranmasını tavsiye ettik. Annesi zayıflık üstüne zayıflık çekerek onu (karnında) taşımıştır. Sütten kesilmesi de iki yıl içinde olur. (Onun için biz insana): ‘Bana ve anne-babana şükret.’ diye tavsiyede bulunmuşuzdur. Dönüş, ancak banadır.” ( Lokman 15 )

Sevgili Peygamberimiz de ““Cennet annelerin ayakları altındadır,” buyurmuşlardır.

İyi Anne Kimdir? 

Anneyi bu kadar üstün kılan elbette ki bir çocuk yetiştirmenin zorluğudur. Bu süreçte anne olan her kadın evladını en iyi şekilde yetiştirebilmek için çabalar. Ne var ki çocuklarını en iyi şekilde yetiştirmek isteyen anneler bu konuda hem fikir olmalarına karşı uygulamaları ve davranışları birbirinden farklıdır. Bu durumda yetiştirilen çocuklar da farklıdır. Peki doğru olan yetiştirme tarzı nedir? İyi çocukları anneler nasıl yetiştirir?  Her annenin  “ben iyi bir anne olmaya çalışıyorum” dediği iyi annelik nedir?

Ebeveynlerle yaptığım “iyi anne kimdir?” sohbetlerinde en çok aldığım cevaplar  “sabırlı, fedakar,  kızmayan, çocuğunu olduğu gibi kabul edip seven, mutlu ve iyi çocuk yetiştirebilen ” cevaplarıydı.  Bu çok doğru cevapların üzerinde biraz durmak biraz da eleştirmek istiyorum.

İyi bir anne sabırlı olmalıdır; çocuğu elindeki yemeği döke saça yemeye çalışırken ortalığı kirlettiğinde, bir konuyu yaşıtları kadar hızlı öğrenemediğinde, aynı soruyu defalarca sorduğunda, bir hatasını düzeltebilmek için zamana ihtiyaç duyduğunda, anne “sabredemezsem öğrenemez” düşüncesiyle sabırlı olmalıdır. Ancak bazen de İyi bir anne sabırlı olmamalıdır; Çocuğu Ona saygısız davrandığında, vurmaya kalkıştığında.

İyi Anne fedakar olmalıdır; bebeğini emzirdiğinde, geceleri uykusuz kaldığında, taze yemek yapabilmek için dinlenme süresinden verdiğinde. Ancak bazen de İyi bir anne fedakar olmamalıdır. Hep kendini ikinci plana atmamalıdır. Kendisi huzurlu olmadığında etrafındakilerin de huzurlu olamayacağını bilmelidir.

İyi bir Anne kızmamalıdır; çocuğun yaptığı her hatada disiplin sağlamak adına,  iyi anne kızmamalıdır, kızgınlığın da bir duygu olduğunu annelerin her koşulda çocuğunu seveceğini ancak bunun her hatayı hoş görmek demek olmadığını ifade etmesi gerektiği zamanlarda.

İyi bir anne çocuğunu olduğu gibi kabul etmeli, Onu tanımaya çalışmalıdır; kendi hayallerini çocuktan beklemeye kalkmadan, kabiliyeti  olmadığı işlerde başkalarıyla kıyaslamadan, çocuğunu tanımalı ona göre yönlendirebilmelidir. Ancak bazen de İyi bir anne çocuğunun (olumsuz)her huyunu olduğu gibi kabul etmemelidir. Yaratıcının insanoğlunu kendini değiştirebilecek iradede yarattığını böyle olmasa sorumlu kılmayacağının farkında olarak.

İyi bir anne çocuğunu mutlu etmeye çalışmalıdır; Çocuğunun istek ve ihtiyaçlarını önemsemeli, onu doğru mutluluğu bulabilmesi konusunda yönlendirmeli, iradesini güçlü kılabilmeyi öğretmelidir.  Ancak bazen de İyi bir anne çocuğunu mutlu etmemelidir. O mutlu olsun diye (makul olsun olmasın) her istediğini yapmamalıdır. Böyle yaparsa çocuğu haz odaklı yetiştireceğini ve hazzın doymayan nefis olduğunu bilmelidir.

Aslında iyi anne çocuğunu iyi vasıflarla donatmaya çalışan ve bu iyi vasıfların ne olması gerektiğini bilen annedir diyebiliriz.  Bu vasıfların neler olduğu ise zaten inananlar için yüce kitabımız Kuran’ı Kerimde açıkça belirtilmiştir. Annelerin kazanması ve çocuklarına kazandırması gereken vasıfları Kuran diliyle sıralayalım;

1- Adil – (Nisa 58, Nisa 135, Maide 8, Maide 41-42, Mutaffifin 1-3, Şuara 183)

2- Affedici – (Nur 22, A’raf 199, Nisa 149, Şura 40, Hud 113)

3- Ahlaklı – (Kalem 4, Yusuf 33, Nahl 90, Nur 19)

4- Aklını Kullanan – (Yunus 100, İsra 72, Enbiya 10, Ali İmran 190)

5- Barışçıl – (Bakara 208, Şura 40, Nisa 128, Fussilet 34, Hucurat 9-10, Şuara 152, 183, Maide 64)

6- Çalışkan – (İnşirah 7-8,  Kasas 77, Mu’minun 3)

7- Dürüst – (Hacc 30, Nahl 94, A’raf 85, Hud 84-85, İsra 35, Nahl 105)

8- Güler Yüzlü – (İnsan 8-10)

9- Güvenilir – (A’raf 68, Mearic 32)

10- Mütevazi – (A’raf 40, Lokman 18, Hadid 23)

11- Nefsine Hakim –  (Nur 30,31, Enam 48, Şems 9-10, Naziat 40-41)

12- Okuyan Araştıran – (Ali İmran 179, 191,  Nisa 94, En’am 98, Yunus 101)

13- Öfkesini Kontrol Eden – (Şura 37, Ali İmran 134)

14- Sabırlı – (Bakara 155, Asr 3, Ali imran 17, 125, 146, 200, Hud 11, 115)

15-Temiz – (Bakara 125, Muddesir 4, A’raf 31)

16- Yardımsever – (Nisa 56, İnsan 8, Maide 2)

17- Akrabaya İyi Davranan –  (Bakara 83, Nisa 36)

18- Alay Etmeyen – (Hucurat 11)

19- Anne-Babaya İyi Davranan –  (Bakara 83, Nisa 36, En’am 151, İsra 23)

20- Dedikodu Yapmayan – (Hucurat 12, Kalem 10-13)

21- Güzel Söz Söyleyen – (İsra 53, İbrahim 24-26, Fussilet 34)

22- Hırsızlık Yapmayan – (Maide 38-39)

23- Hile Yapmayan – (Rahman 8, Nahl 35, A’raf 85, Hud 84-85, Şuara 183)

24- İftira Atmayan – (Nisa 112)

25- İsraf Etmeyen- (A’raf 31, İsra 26-27, En’am 141

26- İstişare Eden – (Ali İmran 159, Şura 38)

27- Karşılıksız İyilik Yapan – (Muddesir 6, Bakara 195, Ali İmran 148, 172, Nisa 40)

28- Malından Bağışlayan – (Tevbe 34-35, Leyl 5, Bakara 254, Nisa 56, Bakara 215, Ali İmran 92, 134)

29- Öğüt Veren – (Zariyat 55, Tevbe 71)

30- Selamlaşan – (Nisa 86, Nur 61, Nisa 94)

31- Sözünde Duran – (Mearic 32, İsra 34, Saff 2-3)

32- Yalan Söylemeyen – (Hacc 30, Nahl 94)

Bu vasıfların kazanımı konusunda neler yapmamız gerektiğini örneklerle birlikte ilerleyen yazılarda paylaşacağız inşallah. Rabbim iyi müslüman olmayı ve yetiştirebilmeyi nasip etsin.

Şeyma Demircan NAMAZCI

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi