Arıtılmış ancak hâlâ radyoaktif olan suyun Pasifik’e bırakılması planı, komşu ülkeler ve balıkçı topluluklarının eleştirilerine yol açtı.
Japonya, Çin de dahil olmak üzere komşu ülkeler ve yerel balıkçı toplulukları arasındaki endişelere rağmen, harap olan Fukushima nükleer santralinden 24 Ağustos’ta 1 milyon tondan fazla arıtılmış radyoaktif su salmaya başlayacağını söyledi.
Japon hükümeti tarafından iki yıl önce onaylanan plan, 2011 Mart ayındaki tsunamide yıkılan nükleer enerji santralinin hizmet dışı bırakılması açısından hayati önem taşıyor.
Reaktörleri serin tutmak için kullanılan su, felaketten bu yana bölgede depolanıyor ve tesis operatörü Tokyo Electric Power Co’nun (Tepco) bu suyu tutacak alanı tükeniyor.
Başbakan Fumio Kishida Salı günü yaptığı açıklamada, Tepco’dan su tahliyesi için “hızla hazırlanmasını” istediğini ve “hava koşulları izin verirse su tahliyesinin 24 Ağustos’ta başlamasını” beklediğini söyledi.
Japonya, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) tarafından desteklenen suyun serbest bırakılmasının güvenli olduğunu söyledi. Birleşmiş Milletler nükleer gözlemcisi, Temmuz ayında yaptığı inceleme sonrasında planın uluslararası standartlara uygun olduğunu ve insanlar ile çevre üzerindeki etkisinin “ihmal edilebilir” olduğunu söyleyerek plana onay verdi.
Yine de bazı komşu ülkeler, özellikle de Çin, planın güvenliği konusunda şüphelerini dile getirdi. Dışişleri bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin, Temmuz ayında Japonya’nın bencillik ve kibir gösterdiğini söyledi ve suyun serbest bırakılması konusunda uluslararası topluma tam olarak danışmadığını iddia etti.
Güney Koreli aktivistler de planı protesto etti, ancak Seul yönetimi yaptığı çalışmalardan su tahliyesinin uluslararası standartlara uygun olduğu sonucuna vardı ve IAEA’nın değerlendirmesine saygı duyduğunu söyledi.
500’den fazla olimpik yüzme havuzuna eşdeğer olan su, aynı zamanda konteynerlere sızan yeraltı suyunu ve yağmuru da içeriyor.
Tepco’ya göre su, radyoaktif maddeleri uzaklaştırmak için seyreltildi ve filtrelendi, ancak sudan ayrılması zor bir hidrojen izotopu olan trityumun bazı izleri kaldı. Tepco, suyun Pasifik’e salınmadan önce, uluslararası olarak onaylanmış trityum-radyoaktif seviyelerinin en az olacak şekilde seyreltileceğini söylüyor.
Su, Japonya’nın kuzeydoğu kıyısındaki okyanusa günde maksimum 500.000 litre (yaklaşık 110.000 galon) oranında salınacak.
Çevresel baskı grubu Greenpeace, filtreleme sürecinin hatalı olduğunu ve önümüzdeki on yıllarda “muazzam” miktarda radyoaktif maddenin denize dağılacağını söyledi.
Fakat Avustralya’daki Adelaide Üniversitesi’nden nükleer uzman Tony Hooker, iddiayı “korku tacirliği” olarak nitelendirerek reddetti.
Hooker, AFP haber ajansına verdiği demeçte, “Trityum, nükleer enerji santralleri tarafından onlarca yıldır çevreye veya sağlığa hiçbir zararlı etkisi olmadan salınıyor.” dedi.
Çin, Fukushima ve başkent Tokyo da dahil olmak üzere Japonya’nın 10 ilinden deniz ürünleri ithalatını yasakladı. Diğer illerden deniz ürünleri ithalatına izin veriliyor ancak radyoaktivite testlerini geçmeleri ve bunların yasaklı 10 il dışında üretildiğine dair kanıtları olması gerekiyor.
Japon deniz ürünleri ihracatı için önemli bir pazar olan Hong Kong da kısıtlama tehdidinde bulundu.
Güney Kore’deki insanlar da endişeli; bu ayın başlarında yüzlerce kişi, plana karşı olduklarını göstermek için Seul’de toplandı.
Bu, nükleer felaketten 10 yıldan fazla bir süre sonra işlerin toparlanmaya başladığı sırada, Japonya’nın balıkçılık endüstrisindeki insanları endişelendirdi.
Kardeşi 2011 yılında öldürülen üçüncü nesil balıkçı Haruo Ono (71), nükleer santralin 60 kilometre (40 mil) kuzeyindeki Shinchimachi’de AFP’ye “Suyun serbest bırakılmasıyla ilgili hiçbir şey bizim için yararlı değil.” dedi.
Teneo risk danışmanlığından James Brady, Çin’in güvenlik kaygılarının samimi olabileceğini ancak sert tepkisinde jeopolitik ve ekonomik rekabetin fark edilebilir olduğunu söyledi.
Pekin “ticaret ekseni üzerinde bir dereceye kadar ekonomik baskı uygulayabilir, Japonya’da konuyla ilgili iç siyasi bölünmeleri şiddetlendirebilir… ve hatta Seul ile Tokyo arasındaki diplomatik bağların iyileştirilmesi konusunda potansiyel olarak baskı oluşturabilir”.
Çeviren: Zehra Kaya
Kaynak: https://www.aljazeera.com/news/2023/8/22/japan-to-start-releasing-fukushima-water-from-thursday