Kitlesel gösteriler Rusya’yı kapladı

Mirat Haber Ajansı

Rus polisi, Kremlin’in en önemli karşıtı olan muhalefet lideri Aleksey Navalni’nin serbest bırakılmasını talep eden ülke çapındaki protestolarda 3.000’den fazla kişiyi tutukladı. 60’tan fazla şehirde -50 Santigrat dereceye kadar düşük sıcaklıklarda yapılan eşi görülmemiş gösteriler, Navalni’nin Moskova ve St. Petersburg’daki siyasi ve kültürel merkezlerinin çok ötesinde nasıl bir etki oluşturduğunu ortaya koydu.

Navalni 17 Ocak’ta beş ay boyunca neredeyse kendisini öldüren şiddetli bir sinir gazı zehirlenmesinden kurtulduğu Almanya’dan Moskova’ya döndüğünde tutuklandı. Yetkililer, 2014 yılında hapis cezası nedeniyle ertelenen cezayı ihlal ettiğini iddia ediyor. 44 yaşındaki Navalni, uydurma olarak nitelendirdiği dört hukuki meselenin sonucunu bekleyen bir Moskova hapishanesinde yıllarca hapiste kalabilir. Yetkililer, onu Almanya’da iyileşme dönemi de dahil olmak üzere mali suçlardan dolayı 2014 yılında verilen bir mahkumiyette ertelenen hapis şartlarını ihlal etmekle suçladı. Ancak Navalni, Başkan Vladimir Putin’i cinayete teşebbüs emri vermekle suçluyor. Putin, muhalifin kendisini itibarsızlaştırmak için ABD destekli bir kirli hile kampanyasının bir parçası olduğunu iddia ederek suçlamayı reddetti. Navalni, geçen hafta sonu tutuklanmasının ardından Cumartesi günü, zehirlenmesinden bu yana ilk kez Almanya’dan Rusya’ya döndüğünde, destekçilerini protesto etmeye çağırmıştı. Moskova’da, şehir merkezindeki Puşkin Meydanı’nda ve çevresinde tahminen 15.000 gösterici toplandı. Kısa bir süre sonra polisle çatışmalar çıktı ve göstericiler miğferli çevik kuvvet memurları tarafından polis otobüslerine ve gözaltı kamyonlarına sürüklendi. Bazıları coplarla dövüldü. Navalni’nin karısı Yulia tutuklananlar arasındaydı.

Protestolar, Japonya’nın kuzeyindeki Güney Sahalinsk ada kentinden ve sıcaklıkların -50C’ye düştüğü doğu Sibiryadaki Saka Türklerinin kenti Yakutsk’tan Rusya’nın daha kalabalık batı şehirlerine kadar geniş bir alana yayıldı. Navalni ve yolsuzlukla mücadele kampanyası, resmi hükümet baskısına ve devlet medyası tarafından rutin olarak görmezden gelinmesine rağmen kapsamlı bir destek ağı oluşturdu. Yetkililer, izinsiz bir etkinliğe katıldıkları için kovuşturma ve olası hapis cezasının yanı sıra COVID-19’a yakalanma riski taşıdıklarını söyleyerek insanları protestolardan uzak durmaları konusunda uyardı. Ancak protestocular yasağa ve acı soğuğa karşı geldi ve 60’tan fazla Rus şehrinde protesto gerçekleştirdi. OVD-Info protesto izleme grubu, Rusya’da 1.099’u başkent Moskova’da ve 386’sı St Petersburg’da olmak üzere en az 3.060 kişinin gözaltına alındığını ve bu sayının artması muhtemel olduğunu söyledi.

Yıllardır en büyük izinsiz gösterilerden birinde tahminen on binlerce insanın toplandığı Moskova’nın merkezindeyse, polisin insanları alıkoyarak yakındaki kamyonetlere attığı görüldü. Yetkililer ve devlete ait medya, sadece yaklaşık 4.000 kişinin geldiğini iddia ediyor. Navalni’nin karısı Yulia, sosyal medyada mitingde gözaltına alındığını ve daha sonra serbest bırakıldığını söyledi. Navalni’nin önde gelen yardımcılarından ve avukatlarından Lyubov Sobol da tutuklananlar arasındaydı. Navalni’nin tutuklanması, Batı’nın Rusya’yı geniş çapta kınamasına neden oldu ve ABD, Avrupa Birliği, Fransa ve Kanada muhalifin serbest bırakılmasını istedi.