KORONAVİRÜSÜN YENİ VARYANTI XBB.1.5 TEHLİKELİ Mİ?

Bu virüsün önceki Alfa, Beta ve Delta mutasyonlarının yerini alan Omicron koronavirüs varyantının başka bir versiyonudur.

Omicron, orijinalinden bile daha bulaşıcı olan birçok alt varyant üretti.

XBB.1.5’in belirtilerinin Omicron’un önceki sürümlerindekilere benzer olduğuna inanılıyor, ancak kesin bir şey söylemek için henüz çok erken. Çoğu insanda semptomları soğuk algınlığına benzer.

XBB.1.5’in kendisi, Eylül 2022’de Birleşik Krallık’ta dolaşıma giren XBB’den türemiştir, ancak sağlık yetkilileri onu “endişe verici” olarak sınıflandırmak için yeterli neden bulamamıştır.

XBB’nin vücudun bağışıklık savunmasını “kırmasına” yardımcı olan bir mutasyonu vardı.

Profesörü Wendy Barclay, XBB.1.5’in genetikçiler tarafından F486P olarak bilinen ve virüsün bağışıklık sistemimizden kurtularak hücrelere girme yetisini geri kazandıran bir mutasyona sahip olduğunu söylüyor. Bu da virüsün yayılmasını kolaylaştırıyor. Barkley’e göre, virüs geliştikçe, savunma mekanizmalarını atlatmanın yeni yollarını bulur.

Senger Enstitüsü çalışanı Ewen Harrison’a göre, XBB.1.5 büyük olasılıkla hastalardan birinin aynı anda Omicron’un iki farklı varyantı ile enfekte olması sonucu ortaya çıktı. “Bir virüsün genomunun bir kısmı diğerinin bir parçasıyla birleşti ve sonra bu biçimde yayılmaya başladı” diye açıklıyor.

Çarşamba günü, Dünya Sağlık Örgütü, XBB.1.5 varyantının büyüme ve yayılma açısından bilim adamları tarafından şimdiye kadar bilinen diğer viral varyantlardan daha fazla olasılığa sahip olduğunu doğruladı.

Aynı zamanda DSÖ, bu alt değişkeni normal Omicron’dan daha ciddi veya zararlı olarak değerlendirmek için hiçbir neden olmadığını vurgulamaktadır. DSÖ, bu enfeksiyonun hasta olanlar üzerindeki etkisini daha iyi anlamak için laboratuvar testlerini, hastane verilerini ve XBB.1.5 enfeksiyonlarının istatistiklerini yakından izleyeceklerine dair güvence verdi.

Uzmanlar, ABD’deki yeni koronavirüs enfeksiyonlarının %40’ından fazlasının XBB.1.5’ten kaynaklandığını tahmin ediyor ve bu da onu ülkedeki baskın varyant yapıyor. Ayrıca, Aralık ayı başlarında, bulaşların yalnızca %4’ünü oluşturuyordu, yani XBB.1.5, Omicron’un önceki sürümlerini hızla geride bıraktı.

Son haftalarda, ABD’de Covid-19 enfeksiyonu nedeniyle hastaneye kaldırılanların sayısı artmaya başladı ve ülke yetkilileri virüs için yeniden ücretsiz test programı başlattı.

Sanger Enstitüsü’ne göre, 17 Aralık itibarıyla Birleşik Krallık’ta 25 koronavirüs enfeksiyonu vakasından yalnızca birine XBB.1.5 varyantı neden oldu.

Gelecek hafta, Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı, koronavirüsün çeşitli varyantlarının Birleşik Krallık’ta yayılması hakkında bir rapor yayınlamayı planlıyor.

Profesör Barkley, yeni varyant Birleşik Krallık’ta ABD’de olduğu gibi yayılırsa, doktorların hastaneye yatış vermesini gerektiren vakalarda artışa hazırlanmaları gerektiğini söyledi.

Birleşik Krallık sağlık yetkilileri, eş zamanlı bir Covid ve grip salgını olan “twindemi” ile ilgili endişelerin haklı olduğunu zaten söylediler. Her iki virüs de zaten aşırı yüklenmiş hastaneler ve klinikler üzerinde baskı oluşturuyor.

Prof Barkley, XBB.1.5’in aşıların sağladığı ciddi hastalıklara karşı korumayı alt edeceğine dair hiçbir belirti olmadığını söylediğinden, virüsün yeni bir alt varyantının Birleşik Krallık’ta yayılması konusunda endişeli değil.

XBB.1.5’in, aşılardan fayda görme olasılığı daha düşük olan bağışıklığı baskılanmış hastalar da dahil olmak üzere risk altındaki kişiler üzerindeki etkisine ilişkin endişeler bulunmaktadır.

Profesör Hunter ayrıca şu anda XBB.1.5’in diğer Omicron değişkenlerinden daha tehlikeli olabileceğine dair hiçbir kanıt görmemektedir.

“Komik olan şu ki, herkes Çin’de yeni varyantların ortaya çıkma olasılığına odaklanmış durumda ve XBB.1.5 ABD’de ortaya çıktı” diye belirtiyor.

Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndan Profesör David Heymann, yeni varyant hakkında öğrenilecek daha çok şey olduğunu kabul ediyor. Bununla beraber, İngiltere gibi aşılama oranlarının yüksek olduğu ve önceden enfeksiyon kontrolü geçmişi olan ülkelerde büyük sorunlara yol açması pek olası değil.

Bilim adamlarını gerçekten endişelendiren, uzun süreli sokağa çıkma yasakları nedeniyle aşı talebinin azaldığı ve nüfusun çoğunluğunun virüse karşı bağışıklığının oldukça zayıf kaldığı Çin’dir.

Çeviri: Zehra Kaplan

Kaynak: https://www.bbc.com/russian/news-64177739