Lokman Suresi, Kur’an’daki sıraya göre otuz birinci, iniş sırasına göre elli yedinci suredir ve 34 ayettir. Bu surenin on ikinci ayetinde Allah’ın Lokman’a (as.) vermiş olduğu hikmetler anlatıldığı için, bu sureye Lokman Suresi adı verilmiştir. Bu surede anlatıldığı gibi Lokman’ın (as.) adı Kur’an-ı Kerimde geçmektedir. Ancak onun peygamber olup olmadığı ihtilaflıdır. Bazı âlimler onun peygamber olduğunu savunurken, diğer bazı âlimler de onun peygamber olmadığını, bu surede anlatıldığı gibi Allah tarafından kendisine hikmet verildiğini ileri sürmüşlerdir. Bu surede inanların yaptıkları güzel şeyler övülmekte, inkâr edenlerin yanlış tavırları da kınanmaktadır. Ayrıca bu surede Yüce Allah’ın üstün kudreti anlatılmakta, Lokman’ın (as.) nasihatlerine yer verilmekte, Allah’a itaat etmenin ve anne babaya iyilikte bulunmanın önemi vurgulanmaktadır. Bu surede yer alan ayetleri bölümler halinde ele alarak bazılarını izah etmeye çalışacağım. Bu yazımızda, birinci ayet ile on birinci ayetler arasındaki ayetleri izah edeceğim.
METİN VE MEAL
الم {1} تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ {2} هُدًى وَرَحْمَةً لِّلْمُحْسِنِينَ {3} الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُم بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ {4} أُوْلَئِكَ عَلَى هُدًى مِّن رَّبِّهِمْ وَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ {5}
1 – Elif, Lâm, Mîm.
2, 3 – Bunlar, hikmet dolu olan kitabın, iyi karakterli insanlara bir hidayet ve rahmet olmak üzere gönderilmiş ayetleridir.
4 – Onlar, namazı kılarlar, zekâtı verirler ve onlar ahirete şeksiz şüphesiz inanırlar.
5 – İşte onlar, Allah tarafından kendilerine verilmiş dosdoğru yol üzeredirler ve onlar kurtuluşa erecek olanlardır.
MUKATAA HARFLERİ
Bu surenin birinci ayetinde “Elif, Lâm, Mim” denmektedir. Bunlar üç tane harftir. Bunların manası belli değildir. Bazı âlimler bu tür harfleri kendilerine göre yorumlamaktadır. Bunlar tefsir ilminde “Mukataa Hafleri” denmektedir. Diğer bazı surelerin başında da bunlara benzer harfler vardır. Bunların gerçek manasın, ancak onları gönderen Allah bilir.
KUR’AN-I KEM, HİKMET DOLU BİR KİTAPTIR
Lokman suresinin ikinci ve üçüncü ayetlerinde, Kur’an-ı Kerim’in ayetlerinin anlayan insanlar için hikmet dolu oldukları haber verilmektedir. Gerçekten Kur’an’ın ayetlerinde çok yönlü hikmetler anlatılmaktadır. Bunları anlamak için çok okumak ve onların üzerinde derin düşünüp aklı yormak gerekir. Bu hikmetleri ancak iyi karakterli akıl erbabı olan iyi kişiler anlaya bilir.
İYİ KİŞİLER
Bu ayetlerde anlatılan iyi kişiler, namazı kılarak Allah’a karşı olan kulluk görevlerini yerine getirirler, fakir, yoksul ve muhtaç insanlara karşı olan görevleri sayılan zekâtlarını verirler ve ahiret inancıyla yaşarlar. Namaz, Allah’a karşı olan kulluk görevimizdir. Zekât, kul hakkıdır, fakir fukaraya karşı olan görevimizdir. Ahiret hayatına inanma konusu, insanın ruh dünyasına bir muhasebe duygusunu kazandırmaktadır. Bu inançla yaşayan insanlar, sosyal hayatın her alanında hak, hukuk ve adaletten şaşmazlar.
Mealleri aşağıda yer alan ayetlerde ise, iyilik mefhumunu kavrayamayan inkarcı insanların olumsuz vasıfları anlatılmaktadır. İnanan insanların ahiret hayatında yaşayacakları nimetler dolu cennetler de bu ayetlerden haber verilmektedir. Ayrıca bu ayetlerde Yüce Allah’ın azameti, üstün kuvvet ve kudreti tabiattan örneklerle anlatılmaktadır.
6 – İnsanlardan bazıları, bilgisiz bir şekilde insanları Allah yolundan saptırmak ve o yolu eğlence konusu yapmak için sözün alaylı/güldürücü olanın edinirler. İşte onlar için aşağılayıcı bir azap vardır.
7 – Ayetlerimiz böyle birine okunduğu zaman, sanki onları hiç işitmemiş, sanki kulaklarında ağırlık varmış gibi kibirlenerek yüz çevirir. Böylesine acı verici azabı müjdele.
8, 9 – Kesin olarak biliniz ki, inanan ve iyi davranışlarda bulunan insanlar için içinde sürekli kalacakları Naim cennetleri/nimetleri bol olan cennetler olacaktır. Bu, Allah’ın gerçek vadidir. O, yücedir, hüküm ve hikmet sahibidir.
10 – Gördüğünüz gibi Allah, gökleri direksiz yaratmış, sizi sarsmaması için yere sabit dağları yerleştirmiş ve oraya her türlü canlıyı yaymıştır. Biz, gökten yağmuru yağdırırız ve onunla her güzel çifti bitiririz.
11 – İşte bunlar, Allah’ın yarattığı şeylerdir. Allah’tan başkasının neleri yarattığını bana bir gösteriniz!
SONUÇ
Lokman’ın (as.) adı Kur’an-ı Kerim’de anlatılmaktadır. Onun adının anıldığı sureye, Lokman Suresi adı verilmiştir. Bu surenin bu ilk ayetlerinde Kur’an ayetlerinin hikmetle dolu olduğu haber verilmektedir. İleride bundan sonraki ayetler üzerinde bölümler halinde duracağım.
NURETTİN TURGAY
YAZARIN DİĞER YAZILARINI OKUMAK İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ
MiratHaber. com – YouTube