Ömre Bedel Gece

Bu gece inşaallah Kadir gecesidir. Kadir gecesinin Ramazan ayının 27. gecesi olduğuna dair rivayetler güçlü ise de onu Ramazan ayının son on gecesinde, 17. gecesinde veya tamamında ve hatta senenin bütün gecelerinde aramak gerektiği de rivayet edilmiştir. Elmalılı Hamdi Yazır’ın ifadesiyle “Cuma gününde duânın kabul edildiği saatin gizlendiği gibi, Kadir gecesinin de bütün sene içinde gizlenmiş olduğu, bilhassa Ramazan’da ve özellikle son on gününde teklerde veya çiftlerde, özellikle yirmi yedisinde olması da en galip ihtimal bulunduğu hakkındaki en sağlam rivayet düşünülünce”, Kur’ân’ın insanlığa bir hidayet, inananlara bir rahmet, bereket, şifa ve hakkı batıldan ayıran bir değerler sistemi (furkân) olarak inzal buyrulmasının kadr-ü kıymetini bir ömür boyu bilmek gerektiği açıkça anlaşılır. Kadir sûresindeki “bin aydan hayırlı” ifadesinin, bu gecenin önemini vurgulamak sadedinde, olayı “sınırlamak için değil, çoğaltmak için” kullanıldığı açıktır; ancak bin ayın 83 yıla tekabül ettiği, bunun da bir insan ömrü demek olduğu düşünülürse, Kur’ân-ı Kerim’in insanlığa inzal buyurulmaya başlandığı gecenin değeri “bir ömre bedel” deyişiyle ifadelendirilebilir.

Kadir gecesinin hangi gece olduğu hakkında kesin bir şey söylenmeyip de Ramazan ayının her gecesinin Kadir olabileceği ihtimalinin bulunması, şu hikmete mebni olabilir: Her geceyi Kadir bilin ve her gecede Kur’ân o gün size iniyormuş gibi, sizin dünyanıza iniyormuş gibi okuyun ve düşünün!

Esasen, insan hayatı ilahî mesajla anlam kazanır. İnsan son vahiy olan Kur’ân’ın kadr-ü kıymetini bilir ve hayatını onun hayat verenilkelerine göre düzenlerse, ‘ahsen-i takvîm’ ve ‘eşref-i mahlûkât’ vasfına uygun biçimde yeryüzünde ‘Allah’ın halifesi’ olarak anlamlı bir hayat yaşar; değilse ‘esfel-i sâfilîn’e sürüklenir, hatta ‘bel-hüm edal’ derekesine düşer.

Ramazan ayını ve Kadir gecesini mübarek kılan da Kur’ân-ı Kerim’in bizatihi kendisidir…

İmam Rabbani: “Kur’an bütün hayırları kendisinde toplar, Ramazan da öyledir; Kadir Gecesi ise Ramazan’ın özü ve lübbüdür.” der (Mektûbât, No: 162).

Kadir Suresi meâlen şöyledir: “Biz onu (Kur’ân’ı) Kadir Gecesinde indirdik. Kadir Gecesinin ne olduğunu sen nereden bileceksin? Kadir Gecesi bin aydan hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede Rablerinin izniyle her türlü iş için iner. O gece, tanyerinin ağarmasına kadar bir esenliktir.”

Şehid Seyyid Kutup, bu sûrede sözü edilen gecenin Duhân sûresinde anılan gece (Kadir Gecesi) olduğunu belirtir: “Biz onu mübarek bir gecede indirdik. Çünkü biz insanları uyarmaktayız. Her hikmetli iş o mübarek gecede ayırt edilir; katımızdan bir buyrukla verilen her emir…” (Duhân 44/3-6)

Kutup, Kadir gecesinin önemini şöyle anlatır: ‘“Kadir” sözcüğü planlama ve idare etme anlamına gelebilir. Değer ve makam anlamına da olabilir. Her iki anlam da kâinat çapındaki büyük olayla, Kur’ân, vahiy ve peygamberlik olayı ile uyuşur. Şu varlık âleminde olan olayların arasında bundan daha büyüğü ve önemlisi yoktur. Yine kulların hayatlarında yüce Allah’ın planlamasını ve iradesini bundan daha iyi gösteren bir başka olay yoktur. Bu gece bin aydan daha hayırlıdır. Kur’ân’da bu gibi yerlerde geçen sayı, olayın değerini sayılarla sınırlama amacı taşımaz. Bu sadece çokluğu ifade etmek içindir. Bu gece insanların hayatında binlerce aydan daha hayırlıdır. Nice binlerce ay ve yıl geçip gitmiştir de, insanların hayatlarında bu mübarek gecenin yaptığı etki ve değişimlerin bir nebzesini bile sağlayamamıştır.’ (Fî-Zılâli’l-Kur’ân)

İmdi; Kur’an’ın son vahiy olarak Cebrail (a.s) vasıtasıyla Efendimize (s.) indirilmesinin başlangıç ânı ile karşı karşıyayız. Vahy-i ilahî son kez olarak tarihe müdahale ediyor. Bu müdahale Kur’ân’la kıyamete kadar insan hayatını düzenleyecek biçimde planlanmıştır. Kur’ân’ın değeri buradan, Kadir gecesinin kıymeti de insanı esenliğe çağıran Kur’ân-ı Kerim’den geliyor.

Kur’ân’ın kadr-ü kıymetini bilerek, hayatlarını bu geceden başlamak üzere son vahye göre planlamaya karar verebilenler ‘bin ay’ (bir değil binlerce ömür) değerinde hayırlı bir iş yapmış olurlar.

Ne mutlu onlara!

Kadir Gecemiz ve Ramazan Bayramımız mübarek ola.

Abdullah YILDIZ