Orta Doğu’nun Bereketli Hilali, Yağışlar Azaldıkça Kuruyor

Bölge sakinleri, Dicle ve Fırat nehirleri boyunca kuraklığa, onlarca yıldır süren çatışmalara ve düşük yağışlara katlanıyor.

10 Ekim 2022’de Irak’ın Necef kentindeki Shatt al-Meshkhab nehrinin kurumuş nehir yatağında oynayan çocuklar. [Alaa Al-Marjani/Reuters]

Dünya liderleri su ve gıda tedarikini içeren konuları ele almak üzere bir iklim zirvesi için Mısır’da bir araya gelirken, Irak ve Orta Doğu’daki insanlar, bölgedeki sorunları daha da şiddetli hale getirecek bir krizle karşı karşıyadır.

Ülkedeki Birleşmiş Milletler heyeti, “İklim değişikliği Irak’ın gerçek bir sorunudur” dedi ve Irak’ın, artan sıcaklıklar, düşük yağışlar, tuzluluk ve toz fırtınaları nedeniyle küresel ısınmanın etkilerine karşı dünyanın en savunmasız beşinci ülkesi olduğunu da sözlerine eklemiştir.

Irak’taki yetkililer ve su uzmanları, son üç yıldır yağmurların daha geç başladığını ve daha erken bittiğini bildirmişlerdir.

Ülke, 10.000 yıldan daha uzun bir süre önce çiftçiliğin geliştiği Akdeniz’den Körfez’e uzanan bir bölge olan Bereketli Hilal’in bir parçasıdır. Ancak bugün, üç yıl üst üste daha az yağış, onlarca yıl süren çatışmalar ve iki ana nehri olan Dicle ve Fırat’tan akan su oranının azalması nedeniyle harap olan Irak, çok daha az verimli hale gelmiştir.

Cumhurbaşkanı Abdul Latif Rashid geçen hafta Mısır’daki iklim zirvesinde yaptığı açıklamada, “Çölleşme, bir zamanlar bölgenin en verimli ve bereketli ülkelerinden biri olan ülkemizin yüzölçümünün neredeyse yüzde 40’ını tehdit ediyor” demiştir.

Türkiye’nin meteoroloji kurumunun verdiği bilgiye göre, Dicle ve Fırat nehirlerinin geçtiği bölge olan Türkiye’nin güneydoğusunda, Eylül ayına kadarki yağış önceki otuz yılın ortalamasının yüzde 29 altındaydı ve bu durum 2021’de daha da kötüydü.

Irak’taki BM Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre, çoğunlukla buğday ve arpa olmak üzere yağmura ihtiyaç duyan mahsullerin neredeyse yüzde 90’ı bu sezon üretilemedi. 2020’den önce Irak yaklaşık 5,5 milyon ton buğday üretebiliyordu. Örgütün Irak’taki temsilcisi Reuters haber ajansına, hükümetin geçen yıl sadece 2,1 milyon üretebildiğini bildirmiştir.

Kabile liderleri ve Iraklı yetkililere göre, su için rekabet şimdi güney Irak’taki çiftçi toplulukları arasındaki anlaşmazlıkları ve çatışmaları körüklemektedir.

Neredeyse kurumuş bir kanalın yanında duran aşiret lideri Maksad Rahim, bu kanalın tertemiz suyla dolup taştığı ve manzarasının ağaçlarla yemyeşil olduğu zamanları hatırlatarak “Artık çok fazla kum fırtınası yaşıyoruz çünkü bizi koruyacak bitki ve ağaç kalmadı” dedi.

Topraktaki artan tuzluluk seviyeleri Irak’taki geniş tarım arazilerini işe yaramaz hale getirdiğinden, al-Muthanna eyaletindeki kurak tarım arazilerini tuz kaplıyor. [Alaa Al-Marjani/Reuters]

Baba ve oğul, kurumuş bir kanalın kıyısındaki Al-Bu Hussain köyünde sürekli kuyu kazmalarına rağmen su bulamayıp intihar ederek ölen bir akrabasının evini ziyaret ediyor. [Alaa Al-Marjani/Reuters]

Irak’ın Al-Bouzayyat köyünde, kurumuş bir kanalın kıyısında yaşayan bir çocuk, ailesinin evinin önünde hayvanları otlatıyor. [Alaa Al-Marjani/Reuters]

Irak’ın Al-Massa köyünde su seviyesinin düşmesiyle 1950’lerden beri kullanımda olan kanalın yerini yeni bir kanal aldı. [ Alaa Al-Marjani/Reuters]

Irak’ın el-Muthanna eyaletinde tuz kalıntıları kurak tarım arazilerini kaplıyor.  [Alaa Al-Marjani/Reuters]

Irak’ın Al Bu Ruwayyshid köyünde bir adam, ailenin kirli sudan kaynaklandığını söylediği bir cilt sorununu tedavi etmek için yeğeninin bacaklarına merhem sürüyor. [Alaa Al-Marjani/Reuters]

10 yaşındaki Haider Jalil, Irak’ın Al-Bouzayyat köyündeki ailesinin evinin önünde bir kamyondan su deposunu dolduruyor. [Alaa AlMarjani/Reuters]

Kaynak: https://www.aljazeera.com/gallery/2022/11/14/photos-middle-easts-fertile-crescent-dries-up-as-rains-fail