Irak Hükümeti, Iraklı Şii din adamı Mukteda es-Sadr’ın siyasetten çekildiğini tüm ülkeye açıklamasının ardından, Irak’ta genel bir sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Bu açıklama, Iraklı yetkililerin onlarca sayıdaki Sadr destekçilerinin Pazartesi günü, Bağdat’taki yeşil bölge içerisinde yer alan Cumhuriyet Sarayı’nı bastıklarını duyurmasından sonra meydana geldi.
Bir AFP gazetecisinin bildirdiğine göre, yetkililer, Sadr’ın siyaseti bıraktığını açıklamasından kısa bir süre sonra öfkeli protestocuların “Cumhuriyet Sarayı’na girdiğini” ve Sadr’ın binlerce destekçisinin de Yeşil Bölge’ye doğru ilerlediğini söyledi.
Irak Haber Ajansı’na göre, Irak Kuvvetleri Komutanlığı yaptığı açıklamada, “Irak’ın tüm vilayetlerinde kapsamlı bir sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini” söyledi.
Sokağa çıkma yasağının “Pazartesi akşamı yediden bir sonraki duyuruya kadar” başlayacağını da sözlerine ekledi.
Müşterek Harekat Komutanlığı da göstericileri Yeşil Bölge’den derhal çekilmeye çağırdı.
Irak Haber Ajansı’na göre, ortak operasyonlarla ilgili yapılan açıklamada güvenlik güçleri “en üst düzeyde kendine hakim olma, çarpışmayı veya Irak’ta kan dökülmesini önleme ve kardeşçe bir teamülü” taahhüt ettiklerini vurgulayarak, göstericileri Yeşil Bölge’den derhal geri çekilmeye çağırıyor.
Daha sonra Iraklı sağlık kaynakları, Yeşil Bölge’deki çatışmalarda en az 12 kişinin öldüğünü ve onlarca kişinin de yaralandığını söyledi.
Pazartesi günü erken saatlerde Bağdat’ta sokağa çıkma yasağı uygulayan güvenlik güçleri, protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.
Irak Bakanlar Kurulu ise, oturumlarının bir sonraki açıklamaya kadar askıya alındığını duyurdu.
Sükunete Çağrı
Başbakan son olaylardaki gelişmeleri ve göstericilerin Hükümet kurumlarına girişini müzakere etmek için Müşterek Harekat Merkezinde güvenlik liderleriyle acil bir toplantı yapmaya sözleştikten sonra bir çağrıda bulundu. Mustafa Al-Kazımi yaptığı çağrıda, göstericilerden Yeşil Bölge’den derhal çekilmelerini ve resmi kurumlar ile vatandaşların hayatlarını korumaktan sorumlu olan güvenlik güçlerinin talimatlarına uymalarını talep ederek halkı sükunete çağırdı.
Irak Haber Ajansı’na göre El-Kazemi yaptığı açıklamada, “Göstericilerin birer yargı suçu olarak addedilecek şekilde ve kanun dışı bir şekilde devlet kurumlarını hiçe saymaktadırlar” dedi. Bununla beraber Başbakan göstericilere hükümet kurumlarından çekilmelerini söylemesi için de Sadr’ı yardım etmeye çağırdı.
Aynı zamanda Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, son yaşanan gelişmelerin aslında mevcut ihtilafları aşabilecek ulusal bir gücü gerektirdiğini vurguladı. Yine Başbakan Irak’ın içinde bulunduğu bu zor şartların “herkesi sükûnete, temkinli davranmaya, gerginliğin tırmanmasını önlemeye ve istikrarı sağlamaya, böylece durumun herkesin kayba uğrayacağı tehlikeli ve bilinmez çıkmazlara düşmemesi için çabalamaya” çağırdığını söyledi.
Irak Haber Ajansı’na göre Başbakan Salih, “Barışçıl bir gösteri yapmak ve fikrini dile getirmek, kamu güvenliğini sağlarken anayasa tarafından garanti edilmiş bir haktır. Ancak devlet kurumlarına zarar vererek kullanılamaz hale getirmek, ülkeyi ve vatandaşların çıkarlarını tehlikeye atan tehlikeli bir durumdur
Birleşmiş Milletler Irak Misyonu “UNAMI”, tüm göstericilere “Bağdat Uluslararası Bölgesi’ni terk etmeye, tüm hükümet binalarını boşaltmaya ve hükümetin devleti yönetme sorumluluklarını sürdürmesine izin vermeye” çağırdı.
Aynı şekilde herkesi “barışçıl olmaya, güvenlik güçleriyle işbirliği yapmaya ve durdurulamaz bir olaylar zincirine yol açabilecek eylemlerden kaçınmaya” çağırdı. Irak Haber Ajansı’na göre, devletin bu şekilde hayatta kalmasının tartışmalı olduğuna işaret ederek, “Iraklılar öngörülemeyen ve sürdürülemez bir durumda rehin tutulamaz” diye sözlerine ekledi.
Siyaset Hayatından Çekildi
El Sadr Pazartesi günü Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Siyasi işlere karışmamak için, artık kesin emekliliğimi ve bununla bağlantılı tüm kurumların kapatıldığını ilan ediyorum” demişti.
Ofisinin kapatılmasıyla ilgili ise herhangi bir ayrıntı vermedi, ancak bazı kültürel ve dini kurumlarının açık kalacağını söyledi.
Sadr’ın siyasi ittifakı geçen yılki seçimlerde en fazla oyu kazandı, ancak o zamandan beri Irak siyasi grupları arasında herhangi bir hükümet üzerinde fikir birliği sağlanamadı.
Aynı zamanda Sadr’ın tüm milletvekilleri, onun talebi üzerine Haziran ayında istifa etti. Ardından destekçileri parlamento binasını bastı ve Bağdat’taki Yeşil Bölge’de oturma eylemlerine devam etti.
Sadr, Şii politikacıları reform çağrılarına cevap vermedikleri için eleştirmişti.
Milletvekilleri, kendisinin seçtiği hükümetin kurulmasının başarısız olması üzerine Haziran ayında meclisten çekildi ve kendisi ile İran’a yakın Şii rakipleri arasındaki siyasi çıkmaz, Irak’ın hükümet konusundaki en uzun fetret dönemini yaşamasına neden oldu.
Sadr’ın Pazartesi günü yaptığı duyuru, destekçilerinin protestolarını tırmandırabileceği ve Irak’ta yeni bir istikrarsızlık evresini körükleyebileceği yönündeki korkuları artırdı.
Ülkedeki siyasi tıkanıklık, Irak’ın ihtiyaç duyduğu birçok icraatı sekteye uğrattı.
Felç, ülkeyi 2022 için bütçesiz bıraktı ve bu durum ise daha çok, ihtiyaç duyulan altyapı projelerine yapılan harcamaların askıya alınmasına ve ekonomik reformların uygulanmasına yol açtı.
Bu sırada Mustafa Al-Kazımi’nin hükümeti, yeni bir hükümet kurulana kadar ülkenin işlerini yürütecek.