SAVAŞ’IN GERÇEKLERİ RUSYA’DA KENDİNİ GÖSTERDİ

Geçen hafta Kremlin’e düzenlenen drone saldırısı da dahil olmak üzere açıklanamayan olaylar, Putin’in 9 Mayıs’ta güç gösterisi yapma planını baltalıyor.

Geçen Çarşamba günü Kremlin’in kubbesini aydınlatan patlamanın ardından Moskova’nın yanıt vermesi 12 saat sürdü.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözcüsü Dmitry Peskov’a göre, güvenlik servislerinin olayı soruşturması için zamana ihtiyacı vardı.

Ancak Kremlin’in basın danışmanları da şüphesiz fazladan mesai yaptı.

Geleneksel olarak Nazi Almanya’sına karşı Sovyet zaferinin kutlandığı, ancak Rusya’nın Ukrayna’ya karşı mevcut savaşının simgesi haline gelen Zafer Bayramı arifesinde, Kremlin’in ülke içindeki çizgisi, ülkenin kötü olduğu kadar güçlü bir düşmanla savaştığı yönünde.

Bu söylem, Ruslara hayatın her zamanki gibi devam edeceğine dair bir güvenlik duygusu sunarken, aynı zamanda 14 aylık savaşın ardından savaş cephesinde başarı eksikliğini açıklamayı amaçlıyor.

Ancak Çarşamba günü erken saatlerde meydana gelen patlama da dahil olmak üzere bir dizi gizemli olay, Rusya’nın güçlü cephesindeki çatlakları ortaya koyuyor. Zafer Bayramı şenliklerinden bazılarının iptal edilmesi, görünümün kaymaya başladığının bir başka işareti.

Kremlin, en sonunda sabaha karşı 2’de ağır koruma altındaki Moskova yerleşkesine iki İHA’nın saldırısını “Kiev rejimi” tarafından Başkan Putin’e yönelik bir suikast girişimi olarak nitelendirdi. Bu, Çarşamba öğleden sonra yapılan ve “uygun gördüğü yerde ve zamanda” yanıt verme hakkını da talep eden bir açıklamadaydı. Putin o sırada komplekste değildi. Bir gün sonra Moskova, patlamayla ilgili suçlamalarına ABD’yi de ekledi.

Peskov Perşembe günü yaptığı açıklamada, “Bu tür eylemler, bu tür terör saldırıları hakkındaki kararların Kiev’de değil, Washington’da alındığını çok iyi biliyoruz.”

Hem Kiev hem de Washington, herhangi bir müdahaleyi şiddetle reddediyor.

Çarşamba günkü insansız hava aracı saldırısı, Cumartesi günü aşırı milliyetçi bir yazara düzenlenen bombalı araç saldırısı da dahil olmak üzere son aylarda Rus topraklarında meydana gelen bir dizi açıklanamayan olayın sonuncusuydu. Bu, işgalin başlamasından bu yana savaş yanlısı kişilerin üçüncü kez hedef alınmasıydı ve iki ölümle sonuçlandı. Ayrıca çok sayıda insansız hava aracı düştü, yük trenleri raydan çıktı ve Kırım’daki yakıt depolarında en az iki yangın çıktı.

Tüm bu durumlarda, Kremlin haberleri hafife aldı veya mesafesini korudu.

Dolayısıyla bu kez resmi bir açıklama yayınlamayı tercih etmesi ve baş düşmanı ABD’yi işaret etmesi, Kremlin’in insanların olayları not almasını istediğini gösteriyor. Ama nasıl bir etki oluşturmak için?

Tahmin edilebileceği gibi, Kremlin’in ana sözcüleri intikam için yaygara kopardı. Eski Rusya Devlet Başkanı ve Güvenlik Konseyi’nin şu anki başkanı Dimitri Medvedev, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy’nin “fiziksel olarak ortadan kaldırılması” çağrısında bulundu.

Rus devlet kontrolündeki yayın kuruluşu RT’nin baş editörü Margarita Simonyan “Belki şimdi her şey gerçekten başlar?” yazdı.

Ancak Rusya’nın ana haber programlarında, her zamanki şoven kılıç şakırtıları dışında insansız hava aracının patlaması sahneleri yayınlanmıyordu.

Ve yine de, cevaplardan daha fazla soru var.

Kremlin, Rusya’daki en iyi korunan yerlerden biridir ve hava savunmasını delmenin neredeyse imkansız olduğu yaygın olarak kabul edilmiştir. Ayrıca Putin’in zamanının çoğunu başka yerlerde geçirdiği de biliniyor.

Bu, insansız hava aracı saldırısının aslında Rusya’nın kendi güvenlik servislerinden biri tarafından düzenlenen bir yanıltma operasyonu olduğu yönündeki spekülasyonları besledi.

Muhtemel sebepler, bir iç güç mücadelesi; zira güvenlik servisleri bir bütün olarak görülse de aslında ciddi şekilde bölünmüş durumdalar, veya silahların Rusya topraklarındaki saldırılarda kullanılacağı varsayıldığından, Batı’yı Ukrayna’ya daha fazla silah teslimatından caydırma girişimi olabilir.

Ancak gücün kalbine yönelik bir saldırı, fiziksel olmasa da büyük bir sembolik önem taşır. Putin, Şubat 2022’de Ukrayna’ya tam kapsamlı işgali başlatmadan önce güvenlik danışmanlarıyla tarihi toplantıyı kubbeli Kremlin Senatosu’nda düzenledi. Buradaki sembolizm inkar edilemez.

19 yaşındaki Alman Mathias Rust’ın Soğuk Savaş sırasında Kremlin yakınlarında bir Cessna uçağı indirdiği zaman ile karşılaştırmalar yapılıyor. Rust’ın sınırı rakipsiz bir şekilde uçarak geçmeyi başarması, Mihail Gorbaçov için tam bir aşağılamaydı. Sonuç olarak savunma personeli arasında bazı canlar yandı.

Geçen haftaki olayın zamanlaması da, ülkenin 9 Mayıs Zafer Bayramı’nda her zamanki askeri hünerlerini sergilemesinden hemen önce geliyor ve imaj konusunda hiç yardımcı olmuyor.

Çarşamba günkü saldırıdan önce bile durum gergindi. Rusya’da yasaklanan “savaş” kelimesini kullanmaktan kaçınan onlarca şehir, “düşmanı kışkırtmamak” için askeri geçit törenlerini iptal etti. Dünya Savaşı’nda savaşan akrabalarının fotoğraflarını taşıyan, oldukça popüler bir insan alayı olan Ölümsüz Alay iptal edildi. Bazı yerler havai fişek gösterilerini bile iptal etti.

Bir yandan, önemli bir ulusal bayramda yapılan bu tür değişiklikler, Rusların, Kremlin’in deyimiyle, “teröristlerle” savaş halinde olduğu mesajını halka yansıtabilir. Ancak bu bıçağın her iki ucu da keskin.

Echo Moskvy haber ajansına konuşan eski Kremlin konuşma yazarı Abbas Gallyamov, “Mevcut bağlamda, geçit törenlerinin iptali, işlerin çok kötü gittiğinin bir başka işareti olarak algılanacak” dedi.

Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın şehirlerde kitlesel toplanmalardan kaçınmak mantıklı bir önlem gibi görünse de, binlerce kilometre uzaktaki Sibirya’da bu durum pek belirgin değil.

Bazıları, belirli şehirlerin bir geçit töreni için askeri teçhizattan yoksun olup olmadığını ciddi şekilde merak ediyor. Ya da Ukrayna’da ölen akrabalarının fotoğraflarını tutarak sokaklara çıkan insanları durdurmak istediklerini, böylece Rusya’nın savaş zamanı ölü sayısının bir bilançosu açığa çıkmamış olacak.

Şimdiye kadar, Moskova’daki en önemli askeri geçit töreni hala devam ediyor ve Rus devlet televizyonunda yayınlanıyor. Ancak başkentteki gerilim aşikar.

Kızıl Meydan iki haftadır halka kapatıldı ve sokaklar barikatlarla çevrildi.

Çarşamba günkü olayın ardından, Moskova Belediye Başkanı Sergei Sobyanin insansız hava araçlarının kullanımını derhal yasakladı ve o zamandan beri düzinelerce başka bölge de aynı şeyi yaptı. Moskovalılar günler öncesinden GPS sinyallerinde sorunlar yaşıyordu.

Pek çok şey Putin’e bağlı olacak. Kızıl Meydan’da yaptığı yıllık Zafer Bayramı konuşması, nerede olduğunun önceden bilindiği birkaç andan biridir.

Çarşamba günkü güvenlik ihlalinden sonra, bazıları tekrar düşünüp düşünemeyeceğini soruyor.

Ancak yokluğunun etkileri iyi olmayacak ve Kremlin’in psikolojik yansımaları riske atması ihtimali zayıf.

Yine de, başkanın Moskova’nın merkezinde halkın içine çıkmasının yeterince güvenli olup olmadığı sorusu, Kızıl Meydan’da yürüyen 10.000 adamın sesinden daha yüksek sesle yankılanıyor.

ÇEVİREN: Abdulkadir BEKDEMİR

KAYNAKÇA: https://www.politico.eu/article/russia-victory-parade-war-crimes-moscow-putin-war-ukraine-ww2/