Seçim Sonuçlarını Nasıl Okumalı?- 1

31 Mart 2019 Mahalli İdareler Seçimleri yapıldı ve bitti. Sonuçların ülkemiz için hayırlı olmasını diliyorum. Seçimin üzerinden on beş günlük bir süre geçti, süreç ve sonuca dair bir çok söz söylendi ve söylenmeye devam edecektir. Tartışmaların daha uzun zaman devam edeceği anlaşılmaktadır. Ben Seçim sonuçlarını, genel bir girişle birlikte  “Cumhur İttifak’ını oluşturan partiler bakımından ve Millet ittifakını oluşturan partiler bakımından ve genel bir sonuç değerlendirmesi şeklinde olmak üzere iki bölümlük bir yazıda ele alacağım.

Elbette herkes, seçim sathı mailinde, sonucu kendi arzusu istikametinde tahakkuk ettirebilmek için elinden geleni yapmaya gayret etti. Ancak son sözü her daim olduğu gibi kader söyledi ve kimileri galibiyetle sınanmak, kimileri de mağlubiyetle sınanmak durumunda kaldı. Sonuçtan herkes alması gereken dersi alır ve sorumluluğunu müdrik olarak hareket ederse sonunda ülkemiz kazanmış olur.

Kazananlar, asıl kazanmanın yüklendiği emanetin hakkını vermek, sorumluluğunun mesuliyetini müdrik olarak görev süresini tamamlamak, kamu malını korumuş ve kimsenin hukukuna halel getirmemiş olarak zamanı geldiğinde emaneti iade edebilmek olduğunu derhatır etmelidir. Asıl kazanmak işte budur. Aksi takdirde o makamlar, rûz-i mahşerde, şimdi kazandığını sananların boyunlarına dolanacak alevli bir ateş olacaktır.

Bizim kurucu değerlerimiz, kişinin bir göreve talip olmasını hoş karşılamaz. İnsanların, kişiyi layık görmesi dolayısıyla görevi ona teklif etmesi asıldır. Böylece Allah’ın ve insanların yardımını yanında bulması mümkün olacaktır. Aksi takdirde nefsinin, şeytanın ve insanların ayartısı onu hem dünyada büyük sıkıntılara, hem de ahirette çetin azaplara duçar kılacaktır. Kamu malını korumayan ve adaletten sarfı nazar edenler, telafisi imkânsız ve elim bir azabı mucip cürümleri irtikâp ediyorlar demektir. Hangi partiden olduklarının hiçbir önemi yoktur. Bu kayıtları düştükten sonra gelelim siyasi partiler bakımından sonuçların kabaca değerlendirilmesine.

Adalet ve Kalkınma Partisi uzun iktidar sürecine ve ülkede yaşanan ekonomi başta olmak üzere çeşitli sorunlara rağmen %44, 33 civarında bir oy almış ve Milliyetçi Hareket Partisinin de içinde olduğu Cumhur İttifakı 2018 Haziran seçimlerindeki yaklaşık % 51-52 puanlık oyu korumuştur. Ak Parti 2014 yerel seçimlerinde aldığı oydan sadece takriben % 1 nispetinde oy kaybetmesine karşılık İstanbul, Ankara, Antalya gibi büyük şehirlerde ipi göğüsleyemediği gözükmektedir. Ancak aynı şehirlerin ilçelerinde seçimi ekseriyetle Ak Parti adayları kazanmıştır.

Bu sonuçtan anlaşılan şudur: Seçmen durumdan rahatsızdır. Ancak hâlâ iktidardan ümit kesmemiştir. Halkın iktidardan ümit kesmemiş olmasının en büyük amili ise, meselelere çözüm vadeden bir muhalefetin yokluğudur. Seçmen kimi iktidar sahiplerinin kullandığı sert, kırıcı ve ayrıştırıcı dilden rahatsız olmuştur. Bu yüzden muhalefetin sakin, bağırıp çağırmayan, tehditler savurmayan adaylarına kısmen meyletmiş gözükmektedir. Geçmiş seçimlerin aksine muhalefette gözlenen bu ölçülü/sakin üslup salt bir strateji midir, yoksa özümsenmiş bir davranış mıdır, bekleyip göreceğiz. 

Cumhur İttifakı’nın Orta ve Doğu/Güneydoğu Anadolu’da oylarını artırmasına mukabil, büyük şehirlerde kayıplar yaşaması bir tarafa not edilmelidir. 2017 yılındaki Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemi referandum sonuçlarına yönelik bir yapılan bir araştırmada, şehir merkezlerine gidildikçe, eğitim seviyesi yükseldikçe ve genç seçmenlerde  “Hayır” oyunun yükseldiği tespitinin, bu seçimler için de mutlaka dikkate alınması gereken yönü olduğunu düşünüyorum. İlgililer bu durum üzerinde uzun uzun düşünmeli ve araştırmalar yaptırmalıdırlar.

Son seçimlerde olduğu gibi bu seçimden de en karlı çıkan Milliyetçi Hareket Partisidir. MHP’de yaşanan pozisyon değişimi,  onu, içinden % 10’luk bir parti çıkmasına rağmen tasfiyeden kurtarmıştır. MHP ile ittifak yapan Ak Parti, ittifaka rağmen elindeki önemli büyükşehirleri kaybetmiştir. Ancak MHP bir önceki yerel seçimlere göre,  daha az oyla daha fazla belediye başkanlığı kazanmıştır. Bu partinin, konuşlandığı pozisyon ve elde ettiği kazanımlarla, muhtemel bir pozisyon değişikliğine gitmesi ihtimali bakımından, iktidar partisi için ciddi sıkıntılar doğurabilecek kilit bir rol kazandığı muhakkaktır. Ayrıca iktidar partisinde kimi aktörlerin ve teşkilatların milliyetçi bir retoriğe meylettiği ve genç seçmenin önemli bir kısmının iktidar partisinden koparak MHP’yi tercih ettiği iddiaları dikkat çekicidir.

İkinci bölümde görüşmek üzere, selam ve muhabbetle…

Şaban ÇETİN

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi