AA – Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Berke Kırıkkanat, üniversite tercihi yapacaklara yönelik, “Kendinizi tanıyın. Seçmiş olduğunuz mesleğin, yeteneklerinizi, becerilerinizi, kişilik özelliklerinizi ifade etmenize mümkün kılacak bir ortam sağlayıp sağlamadığına bakın. Bu sürece kendinizi tanımakla başlayın.” ifadelerini kullandı.
Yeditepe Üniversitesi’nden yapılan açıklamaya göre, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) maratonu yorucu bir sürecin ardından sona ererken sıra bir başka zorlu süreç olan meslek seçimine geldi.
Kırıkkanat, öğrencilerin hayatlarını nasıl devam ettireceklerinin kararını verdikleri bugünlerde, en iyi performansı sergileyebilecekleri ve yaşam boyu doyum sağlayabilecekleri mesleği seçmelerinin önemine işaret etti. “Meslek, hayat boyu sizinle beraber olan, hayatta sizinle dans eden partnerinizdir. Bu dansı eğlenceli kılan onunla ahenkli oluşunuzdur” ifadelerini kullanan Kırıkkanat, meslek seçimi sırasında izlenmesi gereken aşamaları şöyle sıraladı:
“Kendinize, ‘Ben ne istiyorum?’, ‘Neyi yapmaktan hoşlanıyorum?’, ‘Hangi becerilere, yeteneklere sahibim?’, ‘Seçmiş olduğum meslek dalı, psikolojik ihtiyaçlarımı karşılıyor mu?’ sorularını sorun. Ailenizin veya sosyal çevrenizin beklentilerine göre meslek seçimi yapmayın. Meslekleri tanıyın. Çeşitli meslek dallarını araştırırken şu sorulara yanıt arayın: Mesleğin gerektirdiği görev ve sorumluluklar, aktiviteler/etkinlikler nelerdir?, Mesleğin gerektirdiği çalışma koşulları nelerdir?, Günlük ve haftalık çalışma saatleri nelerdir?, Bu meslekte aranan nitelikler nelerdir?, Bu mesleği yapanların diğer mesleklerden ayrılan özellikleri nelerdir?, Bu meslek hangi eğitimsel süreçleri gerektiriyor?, Alınan eğitimin süresi, içeriği, staj imkanları nelerdir?, Bu mesleği tercih edenlerin işe giriş koşulları nasıldır?, Bu meslekte gelir durumu ve kariyer süreci nasıldır?, İlgili meslek, kariyerde ilerleme olanağı tanıyor mu?”
Dr. Öğr. Üyesi Berke Kırıkkanat, tercih öncesinde üniversite araştırmalarında ve üniversite tanıtım programlarında mutlaka sorulması gereken soruları ise şöyle sırladı:
“Üniversitenin ilgili bölümünde yer alan akademik kadronun yetkinliği, ulaşılabilirliği (öğrenciyle olan yapıcı iletişimi) ne düzeydedir? Üniversitenin öğrencinin kişilik ve akademik gelişimine yaptığı katkılar nelerdir? Kişilik gelişimi için kültürel ve sosyal faaliyetler, kulüp çalışmaları, akademik gelişim için stajlar, seminerler, endüstriyel bağlantılar, çift anadal ve yan dal olup olmadığına bakın. Üniversitenin yurtdışı bağlantıları nelerdir? Yurt dışındaki üniversitelerle yapılan ortak programları var mı? Üniversitenin yabancı dil öğretimi nasıl? İngilizce dili eğitimi dışında ikinci yabancı dil olarak öğretilen diller nelerdir? Üniversitenin kampüsü şehir merkezine yakın mı? Ulaşım koşulları nelerdir? Üniversitenin yurt imkanları nelerdir? Üniversitenin burs koşulları nelerdir? ÖSYM bursları veya TÜBİTAK bursları dışında üniversitenin başarı burs imkanları nelerdir?”
Kırıkkanat, tercih sıralamalarına ilişkin, “Tercih sıranızı, aldığınız yerleştirme puanına göre değil, yerleştirme başarısına göre düzenleyin. Aldığınız puana göre meslek belirlemeyin. Sevdiğiniz, hayalini kurduğunuz mesleğe imkan tanıyacak bölümleri en başa yazarak işe koyulun. Puanım boşa gidecek gibi düşünceler içerisine girmeyin. Önemli olan sevdiğiniz mesleğe sahip olmanızdır. Dolayısıyla oluşturacağınız tercih sıralaması, sizin istek sıralamanız olmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Öğrencilere, hayalini kurdukları 2-3 bölümü, başarı sırası alınan puandan yüzde 30 daha yukarıda olsa bile, en başa yazmaları tavsiyesinde bulunan Kırıkkanat, “Daha sonra da sizin istediğiniz ve başarı sıranıza uyan bölümden başlayarak tercihlerinizi sıralayın. Tercih sıralamanızı yaparken, ÖSYM’nin belli fakülteler (Tıp, Hukuk, Eğitim Fakülteleri vb.) için uygulamaya koyduğu baraj başarı sırasına dikkat etmeniz, sonradan karşınıza çıkabilecek problemleri engelleyecektir. Objektif, karşılaştırmalı YKS tercih platformu ve tercih robotu sitelerinden yararlanabilirsiniz. Üniversitelerin ders programlarını ve üniversite taban başarı sıralamalarını görebileceğiniz bu tür tercih robotları aklınızdaki birçok soruya yanıt olabilir.” ifadelerini kullandı.