Bu hafta Güneydoğu Asya’da Endonezya ve Malezya’ya kısaca bakalım.
Dünyanın en kalabalık Müslüman ülkesi Endonezya’da ekonomik sorunlar halkı bunaltırken, çözüm çabaları da yoğunlaşıyor. Dünyanın dördüncü kahve üreticisi ülkenin ünlü Java tipi kahvesine olan küresel talep Koronayla düşünce yılda 52 bin ton kahve yetiştiren yüzbinlerce Endonezyalı zor durumda. Diğer tarımsal nüfus da Korona bağlantılı devlet desteklerine ihtiyaç duyuyor. Geçtiğimiz hafta milyonlarca çiftçi tarım reformu hareketine destek veren gösteriler yaptı.
Korona krizinin yanısıra dünyanın en kalabalık kentlerinden başkent Cakarta’da hava kirliliği öldürücü boyutlara doğru yükselmekte. Yılda 5,5 milyon hastalığın hava kirliliğinden kaynaklanmakta olduğu belirtiliyor.
Bir bölüm Endonezyalı hem ekonomik sorunlara direnmek hem de başkentten uzaklaşmak için altına hücuma geri dönerek volkanik adalarda yasadışı altın aramaya başladı. Bir gram altın Cakarta karaborsasında 55$ gibi bir fiyata satılmakta ve bu da iyi bir gelir. Borneo adasında sdece bu ay polis 400 yasadışı altın arayıcıyı tutukladı.
Endonezyalı yetkililer öte yandan Çin’in askeri faaliyetlerinden ve Endonezya’nın da söz sahibi olduğu Güney Çin Denizi’ndeki etkinliğini artırmasından endişe duymakta. Konu Filipinler cumhurbaşkanı Duterte tarafından da Birleşmiş Milletler konuşmasında dile getirildi ve Çin eleştirildi. Benzer bir şikayet de Çin tarafından kendi toprağı olarak sayılan Tayvan hükümetinden geldi. Taypei, Eylül’ü ikinci yarısında Çin Halk Cumhuriyeti uçaklarının en az 46 kez Tayvan hava sahasını ihlal ettiğinden yakındı.
Malezya muhalefet liderlerinden Enver İbrahim, Başbakan Muhyiddin Yasin’i devirmek için mecliste kuvvetli bir çoğunluk elde ettiğini belirterek devlet başkanıyla görüşmeye çabalamasına karşın Malezya Kralı Sultan Abdullah hastanede gözetim altında olduğu için bunu erteliyor. Kral, Malezya’da büyük ölçüde törensel rol oynasa da bıçak sırtındaki mevcut hükümetin sonunu getirebilir.
Bir diğer gelişme de Muhiddin’in liderliğindeki koalisyonun Malezya’nın Borneo topraklarında yapılan yerel seçimleri kazanarak psikolojik bir cevap vermiş oldu. Dünyanın en büyük adalarından Borneo, bölgedeki üç müslüman çoğunluklu ülke olan Endonezya, Malezya ve Brunei arasında üçe bölünmüş durumda.
Bu arada ülkenin dünya İslam Birliği yanlısı eski efsanevi başbakanı ve geçen yıl yeniden iktidara gelmesine rağmen sağ kolu Muhiddin Yasin’in ihanetiyle bu yıl koltuğundan olan son başbakanı Dr. Mahathir Muhammed, eğer seçimler 2023’de normal zamanında yapılırsa, sahip olduğu büyük halk desteğine karşın katılmayacağını belirtti. Dinamik, etkin ve mücadeleci bir siyasetçi olarak da bilinen Mahathir Muhammed 2023’te 98 yaşına basacak.
Cemil Ufuk BAKIRÇAY