Bismillahirrahmanirrahim
Bizlere yönelik ilk emri Oku olan Yüce Allah’ımıza hamd ederim. İlmi İslâm’ın hayatı ve müminin sevgilisi olarak niteleyen Aziz Peygamberimiz biricik hayat önderimiz Hz. Muhammed’e kalbî ihtiramlarımı arz eder, bağlılarını arttırmasını yüce Mevla’mızdan diliyorum.
Aziz kardeşlerim! Bilmemiz Gerekenler genel başlığı altında yaptığımız sohbetlerimize devam ediyoruz. Bu sohbetimizde “İlim Yaratılan âyetlerle Kur’an âyetlerini Birlikte Okuyup Öğrenme ve Uygulamadır” konusunu açıklamaya çalışacağız. Bu sohbetimizin de faydalı ve tesirli olmasını Yüce Mevla’mızdan niyaz ediyorum.
Önceki sohbetlerimizden hatırlayacaksınız bazı konulara sık sık dikkatlerinizi çekmeye çalışıyoruz:
İnsan en güzel kıvamda yaratılmış varlıktır. İnsan yeryüzündeki bütün varlıkların; dağların, denizlerin, bitkilerin, madenlerin ve hayvanların kendisi için yaratıldığı muhteşem bir varlıktır. Ve insan yeryüzünde Allah Zülcelal’e ibadetle yükümlü kılınmış varlıktır. O tüm iradeli sözleri, davranışları, işleri ve ilişkilerinden yargılanacak ve Cennetle armağanlandırılıp Cehennem’le cezalandırılacaktır.
İlk Görev Olan İlmin Tarifi
Sevgili kardeşlerim, insanın yaratılış amacı çizgisinde yaşayabilmesi, kendisi için yaratılan varlıklardan yararlanıp yararlandırabilmesi ve de ebedî hayatını Cennetle taçlandırabilmesi için yapması gereken ilk görevi ilim öğrenmektir. Bir diğer anlatımla Yaratılan âyetlerle İndirilen âyetler olan Kur’an âyetlerini birlikte okuması, birlikte incelemesi ve uygulamasıdır. Hatırlamışken arz edeyim, ilimde soyut bilme yetmez. İslâm’ın bilgi tanımında uygulama da vardır.
Pekiştirelim… İlim bizim tanımımıza göre, yaratılan âyetlerle indirilen âyetler olan Kur’ân âyetlerinin birlikte okunması, incelenmesi ve sonuçlarıyla amel edilmesidir.
İlim Allah’ın Emridir
Bu anlamda ilim Allah’ın emridir. Allah’ın Resûlleri olan Peygamberlerin ve Peygamberimizin buyruğudur.
İlim Yüceliktir. İlim Zenginliktir. İlim Erdemdir. İlim Müslüman İçin İbadettir.
İnsanlar merak sebebi ile ilmî çalışmalar yaparlar. Yaratılan varlıklardan yararlanmak için ilmî çalışmalar yaparlar. Ama Müslümanlar bu iki amacın dışında bir amaçla daha ilim yaparlar. O da Yaratan’ımızın emri ve aziz Peygamberimizin buyruğu olduğu için ilim yapmaktır. Biz namaz kılmayı ve zekât vermeyi ibadet gördüğümüz gibi ilmî çalışmaları da ibadet biliriz. Bilmek konumundayız.
İlmin Gücü
İlim öyle bir güçtür ki zulme de sebep olabilmektedir. Savaşa, işgallere insanların insanları sömürmesine de sebep olabilmektedir. Bugün bilimsel çalışmalar sonucu geliştirilen teknolojilerle nükleer, kimyasal ve biyolojik silahlar yapılıyor… Gıdaların genleri ile oynanıyor. Tüm doğal varlıklar kirletiliyor, bütün bunlar ilmin sonuçları olarak karşımıza çıkıyor. İslâm’ın bilgi tanımında oluğu gibi “Yaratılan âyetlerle İndirilen âyetler olan Kur’ân âyetleri birlikte okunup incelenemez ve sonuçlar uygulamaya sokulamazsa insanlık bugün içinde bulunduğu tehlikeleri yaşamaya devam eder ve 20. Asır ilmi/bilimi mutluluk sebebi olmaktan çok felaket sebebi olmakta berdevam olur.
Tarifimizde üç kavrama yer verdik.
1- Âyet
2- Yaratılan âyetler
3- İndirilen âyetler/Kur’an âyetleri
Âyetin Anlamı
Âyet, sözlük anlamı ile nişan, delil, belge, mucizedir. Bizim için delil, ve belge anlamı öncelik taşır.
Yaratılan Âyetler
Sevgili kardeşlerim, zerreciklerden galaksilere ve tek hücrelilerden fillere ve balinalara kadar her bir varlık ama her bir varlık bir âyettir. Kum tanecikleri ayettir. İnsan ayettir. Güneş, ây, yıldızlar âyettir, karıncalar, tek hücreliler âyettir. Bizim canlı ve cansız olarak nitelendirdiğimiz her bir varlık türü bir âyettir. Neden âyettir, çünkü her bir varlık yüce Rabbimizin yaratıcılığına, kudretine, merhametine, kuşatıcılığına delildir, belgedir.
İnsan sebep netice çizgisinde düşünür. Her bir varlığın yaratıcısı olduğunu kavrar. İnsan ürünü olan nesnelere baktığımız zaman en basit gibi görülen örneğin bir çatalın bıçağın bile bir yapıcısı olmadığını kim ileri sürebilir mi?
Düşünüldüğünde her bir varlığın Rabbimizin yarattığı bir sanat harikası olduğunu görebiliriz. Tek hücreli canlıları çıplak gözle göremiyoruz ama bir noktacık şeklinde görebildiğimiz canlılar var. Uzun müddet raflarda olan kitaplarımızı elimize aldığımızda küçücük mü küçücük nokta örneği canlılarla karşılarız. Onları bir nokta gibi görürsünüz ama bakarsınız hareket halindeler. O kadar küçücük varlığa nasıl can verilmiş, nasıl korku ve güven sindirilmiş, pek çok ayakla nasıl donatılmış. Bir sanat harikası… Ana rahminde döllenen ilk hücreyi düşünebiliyor musunuz? Cenin çocuk olarak doğuncaya kadar ana rahminde yaklaşık 3 milyar kez büyüyor. İnsan Allah’ın verdiği akıl ile Allah’ın yarattığı varlıklar karşısında nasıl büyülenmez, nasıl Süphanallah demez. Nasıl Allah-u Ekber demez, mümkün mü? Evet yaratılan her varlık bir âyettir.
İndirilen Âyetler
İndirilen âyetler Kur’an âyetleridir. Kur’an’ın her bir cümlesine, anlam içeren her bir parçasına âyet deriz. Kur’an 114 Sûre’den oluşur ve her bir sûre âyetlerden meydana gelir. Mesela Kulhüvallahü Ehad bir ayettir. Allahussamed yani ‘bütün varlıklar Allah’a muhtaçtır’ anlamını taşıyan cümle âyettir. Ama bu kısacık cümlenin 50 katı büyüklüğünde âyetler de var.
Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi